Έρχονται τα τανκς — ή τουλάχιστον οχήματα που μοιάζουν με τανκ. Μετά την ανακοίνωση της Γαλλίας την περασμένη Τετάρτη ότι θα στείλει θωρακισμένα οχήματα μάχης AMX-10 RC στην Ουκρανία, η Γερμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκάλυψαν την περασμένη Πέμπτη ότι τα γερμανικά ελαφρά άρματα μάχης Marder και τα αντίστοιχα αμερικανικά Bradley, θα είναι σύντομα καθ'οδόν για το μέτωπο. Η Γερμανία παρείχε επίσης μια συστοιχία συστημάτων αεράμυνας Patriot. Τι σημαίνουν αυτές οι προσθήκες για το πεδίο της μάχης; Τι σηματοδοτούν αυτές οι κινήσεις για τη θέση της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ευρώπης συνολικά σε αυτή την παρατεταμένη σύγκρουση εναντίον της Ρωσίας; Το think tank του Atlantic Council προσπαθεί να «αποκρυπτογραφήσει» τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται.
Για άλλη μια φορά, τα όπλα είναι ευπρόσδεκτα αλλά καθυστέρησαν πάρα πολύ
Η είδηση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και η Γερμανία παρέχουν ελαφρά θωρακισμένα στην Ουκρανία -όχι τανκς- είναι ένα ευπρόσδεκτο, αλλά καθυστερημένο βήμα που συνεχίζει το μοτίβο των δυτικών προμηθειών όπλων από τις τρεις χώρες προς την Ουκρανία. Επιστρέφοντας στον περασμένο χειμώνα πριν από την εισβολή της Μόσχας, και οι τρεις χώρες δίστασαν πριν τελικά στείλουν στην Ουκρανία τα όπλα που χρειάζεται. Αυτό ξεκίνησε με τα Javelins και Stingers (αντιαρματικά και αντιαεροπορικά φορητά πυραυλικά συστήματα) και συνεχίστηκε με μαχητικά αεροσκάφη MiG, πυραύλους κατά πλοίων, πυροβολικό μεγαλύτερης εμβέλειας (έως 85 χιλιόμετρα) και πυραύλους Patriots και άλλα συστήματα αεράμυνας.
Τα καλά νέα είναι ότι πλέον προσφέρονται στο Κίεβο πιο εξελιγμένα όπλα. Αλλά ο αργός ρυθμός παράδοσής τους σημαίνει ότι ο πόλεμος θα διαρκέσει περισσότερο από όσο είναι απαραίτητο και επιθυμητό. Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να δηλώσει ότι ο σαφής στόχος της είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να καταστήσει ανεπιθύμητη τη ρωσική παρουσία στην Ουκρανία. Ιδανικά, για να γίνει αυτό θα πρέπει να παρασχεθούν στην Ουκρανία ακόμη μεγαλύτερου βεληνεκούς πυροβολικό, πύραυλοι και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (με βεληνεκές και ακτίνα δράσης ως 300 χιλιόμετρα), τανκς και αεροσκάφη (F-16) που θα επιτρέψουν στο Κίεβο να δράσει στην Κριμαία και να αναγκάσει έτσι τους Ρώσους σε υποχώρηση από τη νότια Ουκρανία, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο για τη Ρωσία να ανεφοδιάσει τον στρατό της στην Κριμαία.
Η Γαλλία ηγείται της ευρωπαϊκής ασφάλειας και αυτό θα μπορούσε να «ζορίσει» τις σχέσεις με τη Γερμανία
Η ανακοίνωση της Γαλλίας να προμηθεύει ελαφρά άρματα μάχης AMX-10 RC μετά από ένα τηλεφώνημα μεταξύ των προέδρων της Γαλλίας και της Ουκρανίας ήρθε σε μια ανύποπτη στιγμή, δεδομένου ότι είχε προηγηθεί η επίσκεψη του Γάλλου υπουργού Άμυνας στο Κίεβο μόλις πριν από λίγες ημέρες, η οποία έδινε την ευκαιρία για μια τέτοια ανακοίνωση, αλλά τη δεδομένη στιγμή δεν συνέβη. Η γαλλική απόφαση και ανακοίνωση στέλνει σαφή μηνύματα σχετικά με την εξελισσόμενη γαλλική πολιτική για την υποστήριξη της Ουκρανίας: Από τον περασμένο Φεβρουάριο, η Γαλλία υποστήριξε πολύπλευρα την Ουκρανία (συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας στη διοργάνωση της διάσκεψης «Στεκόμαστε με τον ουκρανικό λαό» στο Παρίσι) αλλά, για πολλούς παρατηρητές, η στρατιωτική διάσταση υστερούσε. Υπήρχε λίγη επικοινωνία σχετικά με θέματα άμυνας και περιορισμένες παραδόσεις όπλων, αν και η Γαλλία έστειλε τα κρίσιμης σημασίας αυτοκινούμενα πυροβόλα Caesar και βοήθησε στη χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη- ο οποίος υποστήριξε τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
Δεν είναι μόνο σημαντικό ότι η Γαλλία αποφάσισε να προχωρήσει στην παράδοση τέτοιου στρατιωτικού εξοπλισμού χωρίς άλλους δυτικούς εταίρους, (η ανακοίνωσή της έρχεται μια μέρα πριν από τη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες), αλλά ότι η Γαλλία τόνισε ότι στέλνει άρματα μάχης. Βέβαια, το αν τα AMX-10 RC είναι πραγματικά άρματα μάχης είναι ένα ανοιχτό ερώτημα για τους στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες.
Η παράδοση των αρμάτων πιθανώς να μην είναι η αποφασιστική στρατιωτική κίνηση που θα επιτρέψει στην Ουκρανία να αντιμετωπίσει την αναμενόμενη ρωσική επίθεση την άνοιξη. Αντίθετα, είναι πολύ περισσότερο μια πολιτική κίνηση: Ερχόμενη λίγες εβδομάδες πριν από τη Γαλλο-Γερμανική Σύνοδο Κορυφής, το μήνυμα της μπορεί να μην είναι καλό για τις σχέσεις των δύο χωρών. Είναι πολύ νωρίς για να ειπωθεί κάτι για τον αντίκτυπο της γαλλικής ηγεσίας στην Ευρώπη, αλλά η Γαλλία, περισσότερο από τη Γερμανία, κατανόησε τη σημασία και άδραξε την περίσταση για να αποδείξει ότι μια ευρωπαϊκή χώρα μπορεί επίσης να οδηγήσει τις εξελίξεις. Η επίδειξη της αξιοπιστίας της ως εταίρου της Ουκρανίας, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να ακουστεί η φωνή της όταν έρθει η ώρα να σχεδιαστεί μια νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας, μαζί με την Ουκρανία και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Οι κινήσεις του Βερολίνου εξωθήθηκαν από την Ουάσιγκτον και το Παρίσι
Η απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να συμμετάσχει μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία στην παροχή οχημάτων μάχης στην Ουκρανία, ακολουθεί ένα γνωστό μοτίβο στην υποστήριξη του Βερολίνου προς το Κίεβο - και αυτό συνοψίζεται ως «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Η δέσμευση για αποστολή σημαντικού αριθμού αρμάτων μάχης Marder, καταργεί τελικά ένα από τα μεγαλύτερα «υποθετικά» debate της Γερμανίας -που διεξήχθη σε μεγάλο βαθμό στο εσωτερικό της χώρας- και αφορούσε στην πιθανότητα κλιμάκωσης των σχέσεων με τη Μόσχα, λόγω των παραδόσεων αρμάτων μάχης στην Ουκρανία.
Μπορεί κανείς μόνο να ελπίζει ότι η συντονισμένη δράση της Πέμπτης θα επικεντρώσει τα μυαλά στη Γερμανία στο τι πραγματικά χρειάζεται η Ουκρανία για να απωθήσει την επιθετικότητα της Ρωσίας. Η προσθήκη ενός συστήματος Patriot στο πακέτο βοήθειας -ένα από τα πιο πολύτιμα και σπάνια «περιουσιακά στοιχεία» των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων- και η συζήτηση για περισσότερα αντιαεροπορικά πυροβόλα Gepard- που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά ενάντια στα ρωσικά drones- είναι επίσης ένα ισχυρό σημάδι ότι το Βερολίνο βαδίζει προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αλλά οι σύμμαχοι του Βερολίνου θα πρέπει να μετριάσουν τις προσδοκίες τους για μια θεμελιωδώς νέα στάση της γερμανικής ηγεσίας, παρά την απόφαση να παραδοθούν τα Marder και οι Patriot.
Ο καγκελάριος Σολτς μπορεί να ισχυριστεί ότι η κυβέρνησή του εμμένει στην πολυ-επαναλαμβανόμενη αρχή της Γερμανίας να μην κινείται μόνη της, αλλά μόνο σε συνδυασμό με τους συμμάχους της. Αλλά στην ανακοίνωση της Πέμπτης, το Βερολίνο φαινόταν για άλλη μια φορά ότι η κίνηση του εξαναγκάστηκε από την Ουάσιγκτον και το Παρίσι. Βέβαια έδειξε ότι ακολούθησε καθυστερημένο και μόνο όταν έμεινε χωρίς άλλες επιλογές.
Πάντως, εντός του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού του SPD, των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων, υπήρχαν φωνές που αναγνώριζαν ότι τα Marder έπρεπε να είχαν αποσταλεί στο Κίεβο την περασμένη άνοιξη.
Τι θα κάνει μια άλλη συστοιχία Patriot για την Ουκρανία
Η δέσμευση της Γερμανίας να παράσχει μια συστοιχία πυραύλων Patriot στην Ουκρανία, έρχεται σε μια στιγμή που οι δυνατότητες αεράμυνας αντιπροσωπεύουν την πιο πιεστική βραχυπρόθεσμη απαίτηση του Κιέβου για δυτική υποστήριξη. Η ανελέητη ρωσική εκστρατεία βομβαρδισμών που στοχεύει κρίσιμες υποδομές και βασικούς πόρους, επιφέρει τρομερό τίμημα για την Ουκρανία και τον άμαχο πληθυσμό της, την ώρα μάλιστα που επικρατούν οι βάναυσες χειμερινές συνθήκες.
Το μπαράζ από βαλλιστικούς πυραύλους και οι επιθέσεις με drones, όχι μόνο τρομοκρατεί τα αστικά κέντρα, αλλά χρησιμεύει επίσης για την εξάντληση των ουκρανικών αποθεμάτων αεράμυνας. Ιδιαίτερα όταν η Ρωσία συχνά έχει το ασύμμετρο πλεονέκτημα των σχετικά φθηνών πυρομαχικών (drones), τα οποία αναχαιτίζονται από πολύ ακριβούς πυραύλους αεράμυνας.
Την ίδια ώρα, στην πρώτη γραμμή του Ντονμπάς, ο αργός φθοροποιός πόλεμος λαμβάνει χώρα σε πιο εδραιωμένες και υπερασπίσιμες θέσεις από ότι προηγουμένως. Όμως, καθώς οι δυνατότητες αεράμυνας της Ουκρανίας συνεχίζουν να μειώνονται, το Κίεβο θα πρέπει να λάβει δύσκολες αποφάσεις ιεράρχησης προτεραιοτήτων, είτε για την προστασία των πόλεων από τους ρωσικούς στρατηγικούς βομβαρδισμούς, είτε για την υπεράσπιση των θέσεων της πρώτης γραμμής του μετώπου. Αυτή η ιεράρχηση θα μπορούσε να επιτρέψει περισσότερες επιζήμιες επιχειρήσεις πλευράς των ρωσικών δυνάμεων, ιδιαίτερα σε περιοχές που παραμένουν ευάλωτες λόγω έλλειψης αεράμυνας.
Η συστοιχία πυραύλων Patriot που παρέχεται από τη Γερμανία, σε συνδυασμό με αυτή των ΗΠΑ (μαζί με μια σταθερή προμήθεια πυρομαχικών), θα είναι κρίσιμης σημασίας για την προστασία των πόλεων της Ουκρανίας και την εξασφάλιση των εδαφών που κερδήθηκαν με μεγάλο κόστος, καθώς και θέσεων των στρατιωτικών της δυνάμεων από τις ρωσικές επιθέσεις.
Επιμέλεια: Τέρρυ Μαυρίδης