Με λιγότερο από τρεις ημέρες για να ανοίξουν οι κάλπες, το εκλογικό δράμα της Τουρκίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη - με πυροβολισμούς, προειδοποιήσεις για διαδικτυακή λογοκρισία και νοθεία και αντιπαράθεση μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών της Τουρκίας και του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου.
Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο που αποτελεί τον θεματοφύλακα της εκλογικής διαδικασίας στην Τουρκία, το οποίο συχνά δέχεται τα πυρά της αντιπολίτευσης για εύνοια προς το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), απέρριψε το αίτημα του υπουργείου Εσωτερικών για πληροφορίες σχετικά με τη θέση των καλπών, τον αριθμό τους και τον αριθμό των ψηφοφόρων σε κάθε κάλπη.
Όπως αναφέρει το Αl-Μonitor, ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού δήλωσε ότι ήθελε τις πληροφορίες για ένα νέο διαδικτυακό σύστημα παρακολούθησης εκλογών στο υπουργείο του, ενόψει των αμφίρροπων εκλογών στις 14 Μαΐου.
Σε μια γραπτή απάντηση δύο σελίδων το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο ανέφερε ότι έχει συνταγματικό καθήκον να παρακολουθεί τα εκλογικά αποτελέσματα και να αντιμετωπίζει τυχόν ισχυρισμούς για παρατυπίες. Το Κέντρο Ασφάλειας και Συντονισμού Εκτάκτων Αναγκών της Προεδρίας, όπου ο Σοϊλού θέλει να ανεβάσει τα αποτελέσματα, «δεν έχει εκλογικό ρόλο», ανέφερε το εκλογικό συμβούλιο.
Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, ο Σοϊλού διέταξε στη συνέχεια την αστυνομία να λάβει τα αποτελέσματα των κάλπες για να τα μεταβιβάσει στο υπουργείο Εσωτερικών- προκαλώντας περισσότερη οργή. «Μπορούν να τα πάρουν μόνο αφού δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα», είπε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου.
Ο Ενγκίν Αλτάι, υψηλόβαθμο στέλεχος του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), κατηγόρησε ευθέως τον Σοϊλου για απόπειρα εκλογικού «μαγειρέματος»: «Γιατί τα χρειάζεστε (σ.σ. τα αποτελέσματα) - για να δημιουργήσετε «εναλλακτικά» εκλογικά κέντρα;», ανέφερε.
Με τις προεδρικές εκλογές μεταξύ του νυν προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να θεωρούνται ότι θα κριθούν στο νήμα, πολλοί ειδήμονες εντός και εκτός Τουρκίας έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι η κυβέρνηση, η οποία έχει αυστηρό έλεγχο στα μέσα ενημέρωσης, καθώς και στο δικαστικό σώμα και τις εκλογικές επιτροπές, ενδέχεται να εμπλακεί σε εκλογική νοθεία.
Όμως, σύμφωνα με την Χουρτζάν Ασλί Ακσόι, του Κέντρου Εφαρμοσμένων Σπουδών για την Τουρκία στο think tank SWP με έδρα το Βερολίνο, το τουρκικό εκλογικό σύστημα που βασίζεται σε έντυπα ψηφοδέλτια, με εκπροσώπους κομμάτων σε κάθε κάλπη και παρατηρητές της κοινωνίας των πολιτών, έχει «σχετική ασφάλεια».
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το κυβερνών AKP δεν έχει νοθεύσει τις εκλογές στο παρελθόν, ανέφερε η Ακσόι. «Υπήρξαν σοβαρές ανησυχίες για την ακεραιότητα ορισμένων εκλογών», είπε, επικαλούμενη τις εκλογές του 2014, όταν το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu ανακοίνωσε ψευδώς συντριπτικές νίκες του AKP από νωρίς, με αποτέλεσμα οι παρατηρητές της αντιπολίτευσης να εγκαταλείψουν τις κάλπες, χωρίς να ανακτήσουν τις εκθέσεις με τα εκλογικά αποτελέσματα.
Η Ακσόι υποστήριξε ότι όσο η αντιπολίτευση καταφέρνει να διορίζει παρατηρητές στα εκλογικά συμβούλια - συλλέγοντας έτσι αποτελέσματα γρήγορα και αποτελεσματικά και στη συνέχεια να μοιράζεται τα δεδομένα με το κοινό - θα είναι πολύ δύσκολο για την κυβέρνηση να κλέψει τις εκλογές που έχασε.
Έτοιμοι για διαφυγή
Η πιθανότητα της ήττας του Ταγίπ Ερντογάν έχει θέσει σε κίνηση- σύμφωνα με το Nordic Monitor- τη διαδικασία εξόδου από τη χώρα ανθρώπων του στενού περιβάλλοντος του Τούρκου προέδρου.
Πολλές αναφορές από την Τουρκία τους τελευταίους μήνες έδειξαν ότι οι συγγενείς και οι επιχειρηματικοί και πολιτικοί συνεργάτες του Ερντογάν απέκτησαν ακίνητα και εξασφάλισαν άδειες παραμονής σε άλλες χώρες, καθώς και ότι μετέφεραν μέρος του πλούτου τους στο εξωτερικό, ειδικά σε υπεράκτιους λογαριασμούς, ως μέρος του σχεδίου διαφυγής σε περίπτωση εκλογικής ήττας στις 14 Μαΐου.
Μερικές από τις χώρες που προσδιορίζονται ως καταφύγια για τους φίλους του Ερντογάν, που έχουν πλουτίσει μέσω υπεξαίρεσης, από μίζες και διαφθορά, καθώς και οργανωμένου εγκλήματος είναι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Μαυροβούνιο, που προσφέρουν άδεια διαμονής για να προσελκύσουν επενδυτές στο πλαίσιο των λεγόμενων προγραμμάτων Golden Visa ή Golden Passport. Κάποιοι έχουν μεταφέρει τα μέλη της οικογένειάς τους στις ΗΠΑ και προσπαθούν να εξασφαλίσουν άδειες παραμονής, ενώ άλλοι έχουν κάνει προετοιμασίες στο Κατάρ, που κυβερνάται από τον σύμμαχο Ερντογάν, την οικογένεια αλ-Θάνι.
Για να αποτρέψει την φυγή, η κυβέρνηση Ερντογάν φέρεται να επέβαλε μυστική απαγόρευση ταξιδιού σε περίπου 1.000 άτομα που συνεργάζονται στενά με το καθεστώς του εδώ και χρόνια. Ο Τούρκος πρόεδρος φοβάται ότι εάν αυτοί οι άνθρωποι μετακομίσουν στο εξωτερικό, μπορεί να αποκαλύψουν τις βρώμικες συναλλαγές στις οποίες συμμετείχαν, εάν δέχονταν πίεση και να δημιουργήσουν πρόβλημα σε αυτόν και την οικογένειά του.
Ο Ερντογάν ανησυχεί επίσης ότι η δημοσιοποίηση της... εξόδου μπορεί να υπονομεύσει την εκστρατεία επανεκλογής του ή ακόμα και να έχει επιπτώσεις στη βιωσιμότητα του καθεστώτος του, εάν κερδίσει τις εκλογές.
Τα τελευταία χρόνια, πολλοί υποστηρικτές του Ερντογάν έχουν εκμεταλλευτεί το πρόγραμμα Golden Visa της Πορτογαλίας, βάζοντας την Τουρκία στην τρίτη θέση μεταξύ όλων των χωρών των οποίων οι υπήκοοι ζήτησαν βίζα διαμονής, μετά την Κίνα και τη Βραζιλία. Τα στατιστικά δείχνουν ότι 547 Τούρκοι απέκτησαν άδεια διαμονής μεταξύ 2012 και 2023 μόνο στην Πορτογαλία. Ο αριθμός δεν περιλαμβάνει τα μέλη της οικογένειάς τους, τα οποία ήταν αυτόματα επιλέξιμα για άδειες διαμονής.
Ομοίως στην Ελλάδα, οι Τούρκοι ακολουθούν τους Κινέζους στην απόκτηση άδειας διαμονής μέσω του προγράμματος Golden Visa. Μεταξύ 2014 και 2022, 631 Τούρκοι έγιναν κάτοικοι σύμφωνα με το ελληνικό Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Αν και οι περισσότερες από αυτές τις χώρες έχουν τροποποιήσει τους νόμους και τους κανονισμούς τους, για να περιορίσουν τα προγράμματα Golden Visa ή έχουν δυσκολέψει τους αιτούντες να αποκτήσουν, σύμφωνα με πληροφορίες συνεχίζονται οι προσπάθειες για εξασφάλιση τέτοιων Golden Visa από την Τουρκία.
Μερικά από τα άτομα που αποκαλύφθηκε ότι έκαναν επενδύσεις σε ακίνητα σε άλλες χώρες, περιλαμβάνουν και τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος φέρεται να έχει μυστικά περιουσιακά στοιχεία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει ένα πολυτελές διαμέρισμα στο Camellia House στο συγκρότημα Vista Chelsea Bridge, αξίας σχεδόν 1,5 εκατομμυρίου λιρών.
