Η Ευρώπη μπορεί να έχει κάνει καλή δουλειά για να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο και να μετριάσει την ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά ακόμη δεν έχει βγει διαφύγει τον κίνδυνο , δήλωσε στο CNBC ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA).
«Η Ευρώπη μπόρεσε να μεταμορφώσει τις ενεργειακές αγορές της, να μειώσει το μερίδιό της στο ρωσικό φυσικό αέριο σε λιγότερο από 4%, και η οικονομία της δεν πέρασε ακόμη από ύφεση», δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, εκτελεστικός διευθυντής του IEA.
«Οι εκπομπές ρύπων στην Ευρώπη έχουν μειωθεί… και η αποθήκευση φυσικού αερίου βρίσκεται σε πολύ αξιοπρεπή επίπεδα», είπε ο Μπιρόλ, μιλώντας στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των G7 στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας.
Η Ρωσία παραδοσιακά διαδραμάτιζε κεντρικό ρόλο στο ενεργειακό σύμπλεγμα του κόσμου, αλλά η εξάρτηση των δυτικών εθνών από την ρωσική ενέργεια έχει μειωθεί σημαντικά, καθώς η δύση συνεχίζει να επιβάλει νέες κυρώσεις για να τιμωρήσει τη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία.
«Οι ευρωπαϊκές χώρες έκαναν καλή δουλειά... τον περασμένο χειμώνα», είπε ο επικεφαλής του IEA, τονίζοντας ότι η Ευρώπη κατάφερε να κρατήσει με επιτυχία τα φώτα αναμμένα και να αποφύγει μια χειμερινή κρίση, εν μέρει χάρη σε έναν ηπιότερο από τον αναμενόμενο χειμώνα.
Ωστόσο, ο Μπιρόλ προειδοποίησε ότι η ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά έχει ακόμη να ξεπεράσει τρία βασικά εμπόδια για τη φετινή χρονιά.
Την αυξανόμενη ζήτηση από την Κίνα
Ο παγκόσμιος ενεργειακός εφοδιασμός πέρυσι ήταν άφθονος, όταν η Κίνα ήταν ακόμα υπό lockdown και αγόραζε λιγότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο λόγω της επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο τώρα και η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει έναν πιο δύσκολο χειμώνα φέτος.
Η ζήτηση LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) από την Κίνα αναμένεται να αυξηθεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, είπε ο Μπιρόλ, προσθέτοντας ότι οι εισαγωγές φυσικού αερίου στη χώρα αποτελούν «καθοριστικό παράγοντα» της ζήτησης για τις αγορές φυσικού αερίου.
Ωστόσο, ο Μπιρόλ θεωρεί ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια χρυσή τομή - οι τιμές θα μπορούσαν να είναι πιο ήπιες από τις προβλεπόμενες και δεν αναμένει να δει μια «μεγάλη έκρηξη» εισαγωγών από την Κίνα.
Το θέμα με το «ταβάνι του χρέους» στις ΗΠΑ
Οι συμμετέχοντες στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά παρακολουθούν επίσης στενά τις δύσκολες διαπραγματεύσεις μεταξύ του Λευκού Οίκου και των Ρεπουμπλικανών, σχετικά με το ανώτατο όριο του χρέους των ΗΠΑ. Χωρίς συμφωνία, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν χρεοκοπία στις αρχές Ιουνίου, αν και αυτό θεωρείται απίθανο.
Οι διαπραγματεύσεις διακόπηκαν ενώ ο Πρόεδρος Μπάιντεν συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής των G-7 στην Ιαπωνία, αλλά πρόκειται να επιστρέψει στην Ουάσιγκτον, DC την Κυριακή. Ο πρόεδρος είπε σε συνέντευξη Τύπου στη σύνοδο κορυφής ότι «δεν ανησυχεί καθόλου» για τις διαπραγματεύσεις και ότι «θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την χρεοκοπία και θα κάνουμε κάτι αξιοπρεπές».
Ο Μπιρόλ είπε ότι μια χρεοκοπία των ΗΠΑ θα προκαλούσε πτώση της ζήτησης και των τιμών του πετρελαίου, αλλά συμφώνησε ότι ένα τέτοιο σενάριο ήταν απίθανο.
«Θα απέφευγα να σας δώσω ένα ακριβές νούμερο, αλλά θα μπορούσαμε να περιμένουμε σημαντική πτώση στην τιμή του πετρελαίου εάν δούμε μια τέτοια χρεοκοπία», ανέφερε ο ο επικεφαλής του IEA.
«Θα απέφευγα να σας δώσω έναν ακριβή αριθμό, αλλά θα μπορούσαμε να περιμένουμε σημαντική πτώση στην τιμή του πετρελαίου εάν δούμε μια τέτοια χρεοκοπία».
«Αυτό το θέμα στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αντιμετωπιστεί και η κοινή λογική θα επικρατήσει. Και δεν βλέπω μεγάλο κίνδυνο για τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου. Αλλά φυσικά, οι αγορές πετρελαίου εμπλέκονται πάντα με κινδύνους». αυτός πρόσθεσε.
Η εξάρτηση από τη Ρωσία θα παραμένει
Μια άλλη βασική πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι αγορές ενέργειας της Ευρώπης είναι ότι η εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο η οποία δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως και οι προοπτικές για τον εφοδιασμό είναι αβέβαιες.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες της βίωσαν ενεργειακή κρίση πέρυσι όταν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκαν σημαντικά.
Οι εξαγωγές φυσικού αερίου από τον ρωσικό κρατικό ενεργειακό κολοσσό της Gazprom προς την Ελβετία και την ΕΕ μειώθηκαν κατά 55% το 2022. Ο Μπιρόλ σημείωσε ότι εάν υπάρξουν περαιτέρω μειώσεις στις εισαγωγές φυσικού αερίου «για πολιτικούς λόγους», η Ευρώπη θα μπορούσε και πάλι να αντιμετωπίσει «κάποιες προκλήσεις» τον ερχόμενο χειμώνα.
Τέλος, ο Μπιρόλ θεωρεί ότι οι χώρες της G-7 και οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα επιστρέψουν στη σύναψη συμφωνιών με τη Ρωσία, προσθέτοντας ότι η ιστορία της Ρωσίας για το φυσικό αέριο έχει «τελειώσει».
