Τις τελευταίες ημέρες, τύπος και κοινωνικά δίκτυα, κατακλύζονται από ειδήσεις εισβολής ειδών άγριας ζωής στην καθημερινότητά μας. Φίδια σε σχολεία, αρκούδες σε χωριά, λύκοι «απαγάγουν» μικρά σκυλιά, τσακάλια πλησιάζουν πόλεις. Στα καφενεία όμως στα χωριά εδώ και 5 με 6 χρόνια, συζητείται καθημερινά για τα αγριογούρουνα που καταστρέφουν σοδειές ολόκληρες, για λύκους και τσακάλια που επιτίθεται σε στάνες, για αρκούδες που δεν αφήνουν μελίσσι όρθιο και εσχάτως κεράσια, που είναι και λιγοστά φέτος.
Η άγρια ζωή και ο άνθρωπος συναντιούνται πια όχι μόνο στο ύπαιθρο αλλά και σε αστικούς χώρους, που παλαιότερα δεν το φανταζόταν κανείς.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Πολλοί οι λόγοι, μερικούς από τους οποίους πρέπει να αναφέρουμε, όχι κατ’ ανάγκη με σειρά σπουδαιότητας, αφού πρέπει να βρεθεί λύση σε αυτή την παράξενη συγκατοίκηση.
Η ερημοποίηση χωριών και η παραμονή εκεί πολλών γερόντων, έκανε τα ζώα να αισθάνονται οτι δεν υπάρχει κίνδυνος γύρω από τα χωριά. Ετσι άρχισαν να περιφέρονται εκεί γύρω που εκ των πραγμάτων υπάρχει περισσότερη τροφή. Από την άλλη, η αλματώδης εκμηχάνιση της γεωργίας και η στροφή των αγροτών σε καλλιέργειες που δεν κατεβαίνουν από το τρακτέρ, ή που «βάζουν το μοτέρ μπρος από μακριά», άρα δεν πάνε στο χωράφι να ενοχλήσουν τα άγρια ζώα με τη παρουσία τους, έδωσε μήνυμα οτι αυτοί που φοβόντουσαν δεν είναι πια πολλοί.
Ορισμένοι στην ίδια αιτία, βάζουν και την μείωση της κυκλοφορίας ανθρώπων και οχημάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια της καραντίνας! Εντυπωσιακό παράπλευρο αποτέλεσμα!
Η χρήση σήμερα αγροτικών εισροών που είναι «φιλικές στην άγρια ζωή», είναι ένας ακόμη λόγος που αυτή ανέκαμψε. Παλιότερα, πολλά από τα φυτοφάρμακα, εισέρχονταν στην τροφική αλυσίδα και προκαλούσαν τρομακτικές διαταραχές σε ολόκληρο το φάσμα. Σήμερα, για να εγκριθεί ένα αγροτικό φάρμακο θα πρέπει να πληρεί πολλές περιβαλλοντικές προυποθέσεις και γενικά να είναι ασφαλές για ανθρώπους και ζώα. Δεν σημαίνει οτι δεν γίνονται λάθη ή και καταχρήσεις, αλλά ακόμη και σε αυτή τη περίπτωση οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες.
Η διατάραξη της αλυσίδας άγριας ζωής και η αφθονία τροφής ανθρωπογενούς προέλευσης, ευνόησε κάποια είδη να αναπτυχθούν αλματωδώς. Ετσι τα αριογούρουνα, βρίσκουν καταφύγιο το καλοκαίρι μέσα στα καλαμπόκια, όπου και τα μικρά τους είναι προστατευμένα από θηρευτές και αυτά απολαμβάνουν τη λάσπη από το πότισμα. Κατά συνέπεια αυξάνονται αλματωδώς και όταν πας για θερισμό, παίρνεις τον λογαριασμό: 20 και 30% μείον από την αναμενόμενη παραγωγή. Πολλοί είναι οι αγρότες που έχουν εγκαταλείψει την καλλιέργεια αυτή και ακόμη περισσότεροι που λένε: δεν πάει άλλο!
Με το ένα και το άλλο και περνώντας τα χρόνια και αυξανόμενης της εξοικίωσης ανθρώπων και άγριας ζωής, τα φίδια έφτασαν μέχρι τις σχολικές αίθουσες και τους τροχούς των αυτοκινήτων, τα τσακάλια γύρω από τις πόλεις, τα αγριογούρουνα στα προάστια με φυσικό επακόλουθο να αυξάνεται η ανησυχία και ο φόβος των κατοίκων. Από την άλλη, οι κάτοικοι των χωριών φωνάζουν οτι τώρα που σας ήλθαν κι εσάς θυμηθήκατε οτι υπάρχουν φίδια και λύκοι, όταν σας το λέγαμε εμείς δεν μας δίνατε σημασία.
Το θέμα εξελίσσεται σε ιδιαίτερα καυτό και σημαντικό, διότι οι λόγοι που προαναφέρθηκαν συνεχίζουν να λειτουργούν, ίσως επιταχυνόμενοι. Δεν είναι καθόλου ευχάριστο να μαθαίνεις οτι στη γειτονιά σου στο κέντρο της πόλης κυκλοφορούν φίδια αλλά ούτε και να σοδεύεις χωρίς να σου μένει κάτι στο τέλος επειδή τα γουρούνια φάγανε το κέρδος! Είναι ευχάριστο να ακούς οτι έχει βελτιωθεί η αλυσίδας άγριας ζωής, αλλά ο τσοπάνης που αναγκάζεται να διατηρεί 5 ή 6 μεγαλόσωμα σκυλιά και να ξοδεύει κάθε ημέρα ένα αξιοσέβαστο ποσό, δυσκολεύεται να συνεχίσει το επάγγελμα. Και ποιός θα μας δώσει γάλα για τη φέτα;
Παρόμοιο είναι το θέμα των αδέσποτων, για τα οποία αναφέρθηκε πρόσφατα οτι στη Κερκίνη σχηματίζουν, αντίθετα με τα όσα μέχρι τώρα γνωρίζαμε, συμμορίες με τσακάλια και λύκους κι επιτίθενται σε νεαρούς βουβάλους που εκτρέφονται στην περιοχή. Το θέμα αυτό είναι πολύ πολύ σοβαρό τόσο για τα χωριά όσο και για τους εργαζόμενους στο ύπαιθρο. Κυκλοφορούν κι οπλοφορούν...
Δαιδαλώδες το θέμα, με πολλές συνέπειες συχνά αυτοτροφοδοτούμενες. Είναι βέβαιο οτι οι τρόποι που μέχρι τώρα εφαρμόζαμε για την αποκατάσταση της οικονομικής ζημιάς είναι πια πεπαλαιωμένοι. Χρειάζονται αναβάθμιση με βάση τη σύγχρονη πραγματικότητα και κυρίως συμμετοχή σε ένα διάλογο όλων των μερών της κοινωνίας: των αγροτών, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, των Δήμων...
Ποιό Υπουργείο θα είναι άραγε αρμόδιο να ξεκινήσει τη νέα αυτή προσπάθεια; Κι ακόμη ποιο βασικό, θα θελήσει ο νέος Υπουργός να ανακαινίσει ένα θέμα που δεν φαίνεται οτι θα έχει εύκολη λύση ή θα το παραπέμψει στις γνωστές καλένδες;
