Στα συνήθη αίτια των πυρκαγιών στη χώρα μας, φέτος θα πρέπει να προσθέσουμε και δύο ακόμη: την υπερβολικά υγρή άνοιξη που κυριολεκτικά πυροδότησε τα αγριόχορτα παντού και τη μεγάλη στροφή των καλλιεργειών στα σιτηρά, που όταν θεριστούν γίνονται... μπαρουταποθήκες.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι αρμόδιες αρχές, γνωστοποίησαν σχετικά έγκαιρα τα μέτρα που έχουν λάβει ή ζητούν από τους πολίτες να λάβουν προκειμένου να περάσουμε ένα κατά το δυνατόν... πυροσβεστικά ήρεμο καλοκαίρι. Φαίνεται όμως οτι οι συντάκτες τους δεν έχουν συμπεριλάβει τις δύο αυτές φετινές καθοριστικές ιδιαιτερότητες.
Η πρώτη μεγάλη διαφορά φέτος έχει να κάνει με την πολύ βροχερή άνοιξη. Μετά από ένα σχεδόν άνυδρο χειμώνα, οι ανοιξιάτικες βροχές έδωσαν ανάσα στη διψασμένη γη με συνέπεια τα αγριόχορτα να γίνουν «ένα μπόί». Παντού φέτος βλέπεις χόρτα! Ακόμη κι εάν τα είχες κόψει πριν ελάχιστες ημέρες, ο βροχερός καιρός τα συντηρεί. Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει εδώ στα χόρτα που φυτρώνουν στα πλαινά των επαρχιακών δρόμων, τα οποία έχουν ψηλώσει τόσο πολύ που εμποδίζουν τη θέα των γειτονικών χωραφιών ενώ οδηγείς. Είναι προφανές οτι τα χόρτα αυτά, με τη πρώτη αφορμή, θα αποτελέσουν ένα πρώτης τάξης προσάναμα…
Τα τελευταία χρόνια, κάποιος φορέας που δεν γνωρίζουμε αλλά ούτε έχει και μεγάλη σημασία, πληρώνει εργολάβο να κόψει τα αγριόχορτα με μηχανικά μέσα μια λωρίδα πλάτους έως ένα μέτρο και από τις δύο μεριές του δρόμου. Η εργασία αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άνετα προσχηματική τα προηγούμενα χρόνια, φέτος με την μεγάλη ανάπτυξη των αγριόχορτων και την εκτόξευση του κινδύνου πυρκαγιάς, ο χαρακτηρισμός υποκριτική είναι ελάχιστος… Ο κίνδυνος ελοχεύει και χρειάζεται άμεσα δράση!
Η δεύτερη μεγάλη διαφορά σε σχέση με προηγούμενες χρονιές είναι η μεγάλη ανάπτυξη της καλλιέργειας σιτηρών σε βάρος άλλων ανοιξιάτικων καλλιεργειών. Οι πρώτες ήδη έχουν αρχίσει να ξεραίνονται και να είναι ευαίσθητες σε φωτιά, ενώ οι ανοιξιάτικες τέτοια εποχή είναι καταπράσινες και χωρίς χόρτα. Αρα αποτελούν από τη φύση τους ανάχωμα στη διάδοση πυρκαγιάς. Παράλληλα έδιναν ευκαιρία στις πυροσβεστικές δυνάμεις να εκμεταλλευτούν την όποια ανάσχεση φωτιάς προκαλούσαν. Τα προηγούμενα χρόνια, όταν έπιανε φωτιά κοντά στο δρόμο, έκαιγε τα γειτονικά σιταροχώραφα και κάπου παρακάτω σταματούσε σχεδόν μόνη της. Φέτος το κάπου παρακάτω, έχει γίνει πολύ παρακάτω, γεγονός που σημαίνει οτι η ζημιές μπορεί να είναι μεγαλύτερες, ενώ η συγκράτηση της φωτιάς δυσκολότερη έως αδύνατη εαν αυτή αναπτύξει πολλά μέτωπα.
Οι δύο αυτές «φετινές» αιτίες δεν φαίνεται να έχουν συμπεριληφθεί στο αντι-πυρητικό πρόγραμμα που ανακοινώθηκε. Αναφορικά με τα αγριόχορτα καλό θα ήταν να είχε υπάρξει μια ενημέρωση του κόσμου να λάβει όσο το δυνατόν τα μέτρα του, πρόσθετα με την σωστή επιβολή καθαρισμού οικοπέδων. Σε σχέση τώρα με την υπερπληθώρα καλαμιάς καλό θα ήταν ανά τακτά διαστήματα να υπάρξουν πρόσθετες ζώνες ανάσχεσης πιθανής φωτιάς, ζητώντας από τους αγρότες να οργώσουν την περίμετρο των σιτοχωράφών τους.
Ποιο επικίνδυνο πάντως από όλα, είναι η «εμπιστοσύνη» που έχουν αναπτύξει οι αγρότες και οι κάτοικοι της υπαίθρου γενικότερα, στα εναέρια μέσα κατάσβεσης και η αποχή από κάθε συμμετοχή τους στο έργο της πρόληψης και κατάσβεσης. Σε 3 περιπτώσεις μικρο-πυρκαγιών που έχουμε τύχει τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι πήγαν επί τόπου με τα αγροτικά τους ως θεατές, ενώ θα έπρεπε να είχαν πάει με τα άροτρά τους, να δημιουργήσουν ζώνες ανάσχεσης φωτιάς και βυτία γεμάτα νερό να τροφοδοτήσουν πυροσβεστικά οχήματα. Το βλέμμα όλων ήταν στραμμένο στον ουρανό, με το σχόλιο «που είναι τα αεροπλάνα»; Σιγά μη πετάξουν τα αεροπλάνα για κάθε μικρο πυρκαγιά η οποία οφείλει να αντιμετωπισθεί με επίγεια μέσα…
Η ξεχασμένη και ίσως παρωχημένη έννοια παλλαική άμυνα, ίσως πρέπει να βρει νέο νόημα στο θέμα των πυρκαγιών, πριν γίνουν όλα στάχτη.
