Δεν προέβη σε καμία αλλαγή τόσο σε επίπεδο πιστοληπτικής ικανότητας όσο και σε επίπεδο προοπτικών για την ελληνική οικονομία η Fitch. Συνεπώς η Ελλάδα παραμένει στο «BBB-» με σταθερό outlook.
Ο οίκος αξιολόγησης αναμένει διατήρηση της υγιούς δημοσιονομικής πολιτική της κυβέρνησης το 2025 και το 2026. «Η Ελλάδα έχει επιτύχει μια ισχυρή δημοσιονομική θέση μετά την πανδημία και τα ενεργειακά σοκ, με δημοσιονομικό έλλειμμα που εκτιμάται γύρω στο 1% του ΑΕΠ φέτος. Αυτό είναι ευνοϊκότερο από το τρέχον μέσο έλλειμμα των χωρών με αξιολογηση «BBB» της τάξεως του 2,6% και χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ στο 3,1%. Τα έσοδα ενισχύονται με τη βελτίωση της είσπραξης φόρων, ενώ οι δαπάνες βρίσκονται υπό αυστηρό έλεγχο. Προβλέπουμε ότι το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα θα παραμείνει πάνω από το 2% του ΑΕΠ τουλάχιστον έως το 2026». αναφέρει η Fitch.
Η δέσμευση της κυβέρνησης για δημοσιονομική σύνεση ενισχύθηκε πρόσφατα από το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2025 και το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχέδιο που εκπονήθηκε σύμφωνα με το αναθεωρημένο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να διατηρήσει το δημοσιονομικό έλλειμμα σημαντικά χαμηλότερα από το 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και να διασφαλίσει τη διαρκή μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους, με βάση μια μέτρια πορεία αύξησης των πρωτογενών δαπανών. Η Fitch θεωρεί πειστικό και αξιόπιστο το πλάνο δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ο συνδυασμός σταθερών πρωτογενών πλεονασμάτων, χαμηλού και σταθερού κόστους εξυπηρέτησης του χρέους και αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ γύρω στο 4% θα εξασφαλίσει τη συνεχή μείωση του δείκτη δημοσίου χρέους Το βασικό σενάριο της Fitch είναι ότι το χρέος θα μπορούσε να μειωθεί χαμηλότερα από το 140% του ΑΕΠ έως το 2028 από 164% στα τέλη του 2023 και το υψηλό του 207% το 2020. Η Ελλάδα πέτυχε μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις χρέους μετά την πανδημία στην Ευρώπη. Ωστόσο, το χρέος εξακολουθεί να είναι σχεδόν τρεις φορές υψηλότερο από το μέσο επίπεδο των χωρών με αξιολόγηση «BBB» του 56% και πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης που φτάνει στο 90%.
Το ευνοϊκό προφίλ χρέους της χώρας - με μια μακροχρόνια μέση ωρίμανση 19 ετών με ευνοϊκά επιτόκια και μεγάλα ταμειακά αποθέματα (47 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2024) - μειώνει σημαντικά τους κινδύνους από τις αγορές και λειτουργεί ως «μαξιλάρι» έναντι μελλοντικών κραδασμών.
Η Fitch προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,4% το επόμενο έτος, δηλαδή σε παρόμοια επίπεδα με αυτά του 2024 και του 2023. Η ανάπτυξη υποστηρίζεται από τη σταθερή επιτάχυνση των επενδύσεων και τη μέτρια αύξηση της κατανάλωσης, που υποστηρίζεται από τις αυξήσεις των πραγματικών μισθών και την περαιτέρω πτώση της ανεργίας. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9,3% τον Σεπτέμβριο του 2024, το χαμηλότερο από το 2009 και ο πληθωρισμός σταθεροποιήθηκε γύρω στο 3% τους τελευταίους μήνες. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) έχει υποστηρίξει επενδύσεις, με την Ελλάδα να επιτυγχάνει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά απορρόφησης της συνιστώσας των επιχορηγήσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. «Αναμένουμε επίσης ορισμένες θετικές επιπτώσεις από το RRF στις ιδιωτικές επενδύσεις και την κατανάλωση», αναφέρει η Fitch.
Παρά τις πρόσφατες σταθερές αναπτυξιακές επιδόσεις, η Ελλάδα εξακολουθεί να υστερεί σε κάποια σημάδια από την κρίση χρέους. Ο δείκτης επενδύσεων στο 15,6% ως προς το ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι χαμηλός σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ και το επίπεδο του ΑΕΠ είναι σχεδόν 20 π.μ. χαμηλότερο από το υψηλό του 2007. «Αναμένουμε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα παραμείνει σε μια σταθερή πορεία της τάξεως του 2% μεσοπρόθεσμα, υψηλότερα από τον ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωζώνης» σημειώνουν οι αναλυτές.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (CAD) ήταν στο 6,3% του ΑΕΠ το 2023, σημαντικά υψηλότερο από το μέσο «BBB» του 0,3%. Το CAD μειώθηκε το 2023 από το 10,3% του ΑΕΠ το 2022, εξαιτίας των χαμηλότερων τιμών των βασικών εμπορευμάτων, αλλά η βελτιωτική τάση δεν συνεχίστηκε το α' εξάμηνο του 2024. Τα έσοδα από τον τουρισμό επιβραδύνθηκαν την περίοδο αιχμής στο καλοκαίρι, αντανακλώντας πιθανώς τη συνολική αδυναμία της ευρωπαϊκής ζήτησης.
Η Fitch αναβάθμισε τις αξιολογήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών κατά μία βαθμίδα τον Σεπτέμβριο, με θετικές προοπτικές. Αυτό αντανακλά τις προσδοκίες της για περαιτέρω βελτιώσεις στο λειτουργικό περιβάλλον της Ελλάδας και στο πιστωτικό προφίλ των τραπεζών. Οι ελληνικές τράπεζες διατηρούν υψηλή ρευστότητα και ισχυρή κερδοφορία, υποστηριζομενες από υψηλότερα επιτόκια, την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης και την εξυγίανση των ισολογισμών.
Ο συνολικός δείκτης κεφαλαίου έφτασε στο 19,1% στα τέλη Ιουνίου του 2024 πλησιάζει τον μέσο όρο της Ευρωζώνης του 20,1%. Ο δείκτης των ενοποιημένων μη εξυπηρετούμενων δανείων (τέλη Ιουνίου 2024: 6,4%) θα μειωθεί περαιτέρω το β' εξάμηνο του 24-2025 λόγω ενός συνδυασμού οργανικών ενεργειών, μικρών πωλήσεων χαρτοφυλακίων και αύξησης των δανείων. Επίσης, η εξυγίανση της ποιότητας του ενεργητικού σε μικρότερα πιστωτικά ιδρύματα θα υποστηριχθεί από το σχέδιο Ηρακλής.
Παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε αρνητική αξιολόγηση/υποβάθμιση:
- Δημοσιονομικά: Ανανεωμένη ανοδική τάση του χρέους της γενικής κυβέρνησης/ΑΕΠ, για παράδειγμα, λόγω διαρθρωτικής δημοσιονομικής χαλάρωσης ή υλοποίησης σημαντικών υποχρεώσεων από την πλευρά του Δημοσίου.
- Μακροοικονομικά: Σοβαρό δυσμενές σοκ που θα επηρεάσει το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας ή/και θα επιδεινώσει τις εξωτερικές ανισορροπίες.
Παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε θετική αξιολόγηση ή αναβάθμιση:
- Δημοσιονομικά: Εμπιστοσύνη για περαιτέρω σημαντική μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα, λόγω διατηρούμενων πρωτογενών πλεονασμάτων.
- Μακροοικονομικά: Βελτίωση της μεσοπρόθεσμης αναπτυξιακής δυναμικής και των επιδόσεων, για παράδειγμα, λόγω υψηλότερων επενδύσεων ή/και εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
