Κλιμακώνεται η κρίση κυβερνητικής εξουσίας στην Ουκρανία υπό το βάρος της αποτυχίας της εαρινής – θερινής αντεπίθεσης του Κιέβου πέρσι αλλά και των αυξανόμενων οικονομικών προβλημάτων.
Τη στρατιωτική αποτυχία της Ουκρανίας φαίνεται πως δημοσκοπικά τη «χρεώνεται» περισσότερο ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι παρά ο Ουκρανός αρχιστράτηγος, Βαλέρι Ζαλούσνι.
Συγκεκριμένα, η δημοτικότητα του Ζελένσκι, ενώ η δημοτικότητα του Ζαλούσνι ανεβαίνει όχι μόνο στο λαό της χώρας, αλλά και στη Δύση...
Πέραν της στρατιωτικής αδυναμίας της Ουκρανίας να ανταπεξέλθει στον αγώνα ανάκτησης των εδαφών που έχει χάσει έως τώρα από τη Ρωσία, προστίθεται η αμφισβήτηση της δυνατότητας της χώρας να ανταπεξέλθει στις ανάγκες χρηματοδότησης των μη αμυντικών δαπανών, παρά τις αποφάσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ για την καταβολή νέας οικονομικής βοήθειας.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά ενδεχόμενη επιστράτευση στην Ουκρανία θα οδηγούσε σε νέες «τρύπες» στον προϋπολογισμό της (πέραν εκείνων που ήδη υπάρχουν και θα χρειαστεί να καλυφθούν από τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά «πακέτα» βοήθειας).
Η μετακίνηση πχ 500.000 αντρών (όπως ζητά ο Ζαλούσνι) από την παραγωγή στα πεδία των μαχών θα οδηγούσε σε μείωση της παραγωγής και των φορολογικών εσόδων που προέρχονται από αυτή.
Ενδεχόμενη... μετακίνηση του Ζαλούσνι (δηλαδή η απόλυση του από τη θέση του αρχιστράτηγου) με πρωτοβουλία του Ζελένσκι προκειμένου να διαχειριστεί περισσότερο επικοινωνιακά τη στρατιωτική αποτυχία της Ουκρανίας, θα μπορούσε να οδηγήσει στην νέα κλιμάκωση της ήδη υπάρχουσας κόντρας των δύο ανδρών και στο άμεσο άνοιγμα του πολιτικού διαδρόμου του Ζαλούσνι ενάντια στο Ζελένσκι.
Ήδη ο Ζαλούσνι έχει λάβει αποστάσεις από την πολιτική Ζελένσκι. Πριν από λίγες ημέρες, το αμερικανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο CNN δημοσίευσε ένα άρθρο του 50χρονου, μια έκκληση υπέρ ενός ασύμμετρου πολέμου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη υψηλής τεχνολογίας κατά της ρωσικής κατοχής.
Παράλληλα, επέκρινε έμμεσα τον Ζελένσκι, αναφέροντας πως η Ρωσία έχει πλεονέκτημα όσον αφορά την επιστράτευση (σ.σ. την οποία αρνείται έως τώρα ο Ζελένσκι), ενώ η χώρα του δεν είναι σε θέση να "βελτιώσει τα επίπεδα στελέχωσης" χωρίς αντιλαϊκά μέτρα.
Ο Ζαλούσνι λέει αυτό για το οποίο ο πρόεδρος προτιμά να σιωπά. Τον περασμένο Νοέμβριο ο Ουκρανός αρχιστρατηγός περιέγραψε την κατάσταση στο μέτωπο ως «αδιέξοδο».
Μετά από εβδομάδες φημών, ο πρόεδρος φαίνεται τώρα να εξετάζει το ενδεχόμενο να απολύσει Ζαλούσνι - στο πλαίσιο μιας «επανεκκίνησης» του προσωπικού ολόκληρης της ηγεσίας της χώρας.
Το ανακοίνωσε τη Δευτέρα σε συνέντευξή του στον ιταλικό τηλεοπτικό σταθμό RAI.
Ο Ζελένσκι θέλει να ανταποκριθεί στη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του.
Οι ελπίδες των Ουκρανών για μια γρήγορη ρωσική ήττα και μια νίκη του δικού τους στρατού έχουν εξανεμιστεί μετά από δύο χρόνια πολέμου, σημειώνει η Welt.
Η συνειδητοποίηση ότι ο αγώνας κατά του στρατού του Πούτιν θα διαρκέσει για πολύ καιρό έχει γίνει αντιληπτός.
Ταυτόχρονα, μια οριακή πλειοψηφία των Ουκρανών στις δημοσκοπήσεις εξακολουθεί να απορρίπτει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, οι οποίες θα σήμαιναν μαζικές εδαφικές παραχωρήσεις στη Μόσχα.
Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου, μόνο το 12% των Ουκρανών θα το δεχόταν αυτό.
Η συνέπεια είναι σαφής: η Ουκρανία πρέπει να συνεχίσει να αντέχει στο πεδίο της μάχης. Αλλά η χώρα ξεμένει από στρατιώτες. 500. 000 επιπλέον άνδρες θα πρέπει να στρατολογηθούν, απαίτησε ο Zαλούσνι. Με αυτόν τον τρόπο, ο στρατηγός λέει μια δυσάρεστη αλήθεια.
Ο Ζελένσκι είναι αντίθετος σε αυτό, διότι το μέτρο θα ήταν εξαιρετικά αντιδημοφιλές.
Ο δισταγμός του Ζελένσκι είναι κατανοητός. Η ουκρανική αγορά εργασίας δεν θα ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει στην απόσυρση μισού εκατομμυρίου ανδρών και αυτό θα μείωνε επίσης σημαντικά τα φορολογικά έσοδα.
Σε αντίθεση με τη Ρωσία, η οποία μετά το πρώτο αμφιλεγόμενο κύμα επιστράτευσε μπόρεσε να προσελκύσει εθελοντές μαχητές με χρήματα από τα άφθονα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Ουκρανία αντιμετωπίζει οξυμένα οικονομικά προβλήματα.
Ωστόσο, 500. 000 νέοι νεοσύλλεκτοι θα επέτρεπαν στη στρατιωτική ηγεσία να στείλει στο σπίτι τους τους στρατιώτες που πολεμούν από την αρχή του πολέμου. Οι σύμμαχοι του Ζαλούσνι υποστηρίζουν ότι στη συνέχεια θα επιστρέψουν στη δουλειά τους και θα χρησιμοποιήσουν τους φόρους τους για να κλείσουν την τρύπα στον προϋπολογισμό.
Επιπλέον, μετά από μήνες διαμάχης, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα σε ένα πακέτο βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Κίεβο, μεγάλο μέρος του οποίου προορίζεται για την εξυγίανση του προϋπολογισμού της ταλαιπωρημένης χώρας.
Αυτό είναι το δίλημμα του Ζελένσκι: Η αντεπίθεση απέτυχε, η δυτική στρατιωτική βοήθεια δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη. Οι Ουκρανοί έρχονται όλο και περισσότερο αντιμέτωποι με το αυξανόμενο κοινωνικό κόστος του αμυντικού πολέμου, αλλά μπροστά στη βάναυση βία της Μόσχας δεν είναι διατεθειμένοι να τα παρατήσουν.
Η δυσαρέσκεια του κόσμου εκφράζεται τώρα με τη ραγδαία πτώση των ποσοστών δημοτικότητας του Ζελένσκι.
Το περασμένο καλοκαίρι, τα 3/4 των Ουκρανών τον υποστήριζαν ακόμη- σήμερα, μόλις το 45% των πολιτών θα ψήφιζαν τον Ζελένσκι.
Ο Ζαλούσνι, από όλους τους ανθρώπους, έχει αναδειχθεί σε σημαντικό υποψήφιο, με ορισμένες δημοσκοπήσεις να τον τοποθετούν ακόμη και μπροστά από τον Ζελένσκι. Ο στρατηγός είναι πολύ δημοφιλής, αλλά μέχρι στιγμής έχει συγκρατηθεί με συγκεκριμένες πολιτικές φιλοδοξίες.
Οι εκλογές δεν είναι στην ημερήσια διάταξη. Σύμφωνα με το σύνταγμα, οι προεδρικές εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν τον Μάρτιο, δεν μπορούν να διεξαχθούν σε κατάσταση πολέμου.
Επιπλέον, μια ψηφοφορία δεν θα ήταν εφικτή για λόγους ασφαλείας. Όμως η αυξανόμενη δυσαρέσκεια δίνει στη δουλειά του Ζελένσκι μια ημερομηνία λήξης που σταδιακά πλησιάζει.
Η έκκληση του Ζελένσκι για μια «νέα αρχή» δείχνει ότι το έχει κατανοήσει αυτό. Ο υπολογισμός του είναι σαφής: αν το δικό του πρόσωπο δεν απολαμβάνει πλέον τόση εμπιστοσύνη, νέα πρόσωπα στις τάξεις των υφισταμένων του θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη υποστήριξη. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει για μεμονωμένους νέους διορισμούς στο υπουργικό του συμβούλιο. Ωστόσο, η ενδεχόμενη απόλυση του Ζαλούσνι θα συνδεόταν με έναν σημαντικό κίνδυνο.
Ο Ζαλούσνι χαίρει μεγάλης εκτίμησης όχι μόνο από τους Ουκρανούς, αλλά και από τους δυτικούς εταίρους.
Για να κερδίσει, η Ουκρανία χρειάζεται «θετική ενέργεια», όπως το έθεσε πρόσφατα ο Ζελένσκι.
Η απόλυση του στρατηγού θα μπορούσε να τις θέσει υπό αμφισβήτηση. Επιπλέον, η πιθανή απόφαση για το προσωπικό του Ουκρανού προέδρου απειλεί να γίνει αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Αν απομακρύνει τον Ζαλούσνι, θα του «επιβάλει» μια πολιτική καριέρα.
Παραδόξως, ο Ζελένσκι και ο Ζαλούσνι κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση με την επιθυμία τους για νέες προσεγγίσεις για τη χώρα τους. Ο Ζαλούσνι προφανώς έχει μεγάλες ελπίδες για την επέκταση των τακτικών των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, οι οποίες είναι επίσης δημοφιλείς στον πληθυσμό - επειδή χρησιμοποιούνται έμμεσα στη μάχη και επειδή δεν απαξιώνονται για την «καύση» των στρατιωτών στην πρώτη γραμμή.
Η Ουκρανία το έχει πετύχει αυτό τους τελευταίους μήνες, όχι μόνο στα κατεχόμενα εδάφη αλλά και στο εσωτερικό της Ρωσίας. Το σχόλιό του στο CNN θα μπορούσε στην πραγματικότητα να είναι μια προσφορά συμβιβασμού προς τον Ζελένσκι.
Φωτογραφία: @associatedpress
