Ο Βλαντιμίρ Πούτιν πρότεινε κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία αλλά απορρίφθηκε από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τρεις ρωσικές πηγές τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο Reuters.
Η αποτυχία της πρότασης του Ρώσου προέδρου εγκαινιάζει τον τρίτο χρόνο της πιο θανατηφόρας σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και δείχνει πόσο απέχουν μεταξύ τους οι δύο μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου.
Πηγή των ΗΠΑ αρνήθηκε ότι υπήρξε οποιαδήποτε επίσημη επαφή ενώ τόνισε ότι η Ουάσιγκτον δεν θα συμμετάσχει σε συνομιλίες που δεν εμπλέκουν την Ουκρανία.
Όπως αναφέρει το Reuters, ο Πούτιν έστειλε μηνύματα στην Ουάσιγκτον το 2023 δημόσια και ιδιωτικά μέσω ενδιάμεσων, μεταξύ άλλων μέσω των Αράβων εταίρων της Μόσχας στη Μέση Ανατολή και άλλων, ότι ήταν έτοιμος να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία.
Ο Πούτιν πρότεινε να παγώσει η σύγκρουση με τις τρέχουσες εδαφικές ανακατατάξεις και δεν ήταν διατεθειμένος να παραχωρήσει οποιοδήποτε από τα ουκρανικά εδάφη που ελέγχει η Ρωσία, αλλά το μήνυμα του πρόσφερε αυτό που κάποιοι στο Κρεμλίνο έβλεπαν ως τον καλύτερο δρόμο προς την ειρήνη κάποιου είδους.
«Οι επαφές με τους Αμερικανούς δεν κατέληξαν κάπου», δήλωσε στο Reuters μια ανώτερη ρωσική πηγή με γνώση των συζητήσεων στα τέλη του 2023 και στις αρχές του 2024, υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Μια δεύτερη ρωσική πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων είπε ότι οι Αμερικανοί διαμήνυσαν στη Μόσχα, μέσω των μεσαζόντων, ότι δεν θα συζητούσαν πιθανή κατάπαυση του πυρός χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας και έτσι οι επαφές κατέληξαν σε αποτυχία.
Μια τρίτη πηγή δήλωσε: «Τα πάντα κατέρρευσαν με τους Αμερικανούς», εξηγώντας ότι η υπερδύναμη δεν ήθελε να πιέσει την Ουκρανία.
Η έκταση των επαφών -και η αποτυχία τους- δεν έχει δημοσιοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας στο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν εμπλακεί σε συζητήσεις με τη Ρωσία και ότι η Ουάσιγκτον ήταν συνεπής στο να μην κινηθεί πίσω από την πλάτη της Ουκρανίας.
Η πηγή του Reuters επιβεβαίωσε ότι φαίνεται ότι υπήρξαν ανεπίσημες συνομιλίες μεταξύ Ρώσων που δεν ανήκουν στην κυβέρνηση, αλλά ότι οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν σε αυτές.
Προσέθεσε, ακόμα, ότι η πρόταση του Πούτιν, με βάση όσα έχουν δημοσιοποιηθεί, δεν άλλαξε σε σχέση με τις προηγούμενες απαιτήσεις να κρατήσει η Ρωσία τα ουκρανικά εδάφη. Ο αξιωματούχος υποστήριξε ότι φαίνεται να υπάρχει απογοήτευση στη Μόσχα που η Ουάσιγκτον είχε επανειλημμένα αρνηθεί να την αποδεχτεί.
Πού πραγματοποιήθηκαν οι επαφές;
Οι μεσάζοντες συναντήθηκαν στην Τουρκία στα τέλη του 2023, σύμφωνα με τις ρωσικές πηγές.
Μια τέταρτη διπλωματική πηγή ανέφερε ότι υπήρχαν ανεπίσημες επαφές μέσω διαμεσολαβητών με πρωτοβουλία της Ρωσίας, αλλά φαίνεται ότι δεν είχαν καταλήξει κάπου.
Ωστόσο, ο Αμερικανός αξιωματούχος σχολίασε ότι δεν γνώριζε ανεπίσημες επαφές μέσω ενδιάμεσων.
Σύμφωνα με τους Ρώσους συνομιλητές του Reuters, το μήνυμα του Πούτιν παραδόθηκε στην Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκαν ανώτατοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, του διευθυντή της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Μπιλ Μπερνς και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν.
Η ιδέα ήταν ότι ο Σάλιβαν θα μιλούσε με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, και θα καθόριζε τα επόμενα βήματα.
Αλλά όταν ήρθε η κλήση τον Ιανουάριο, ο Σάλιβαν είπε στον Ουσάκοφ ότι η Ουάσινγκτον ήταν πρόθυμη να μιλήσει για άλλες πτυχές της σχέσης, αλλά δεν θα μιλούσε για κατάπαυση του πυρός χωρίς την Ουκρανία.
«Έτοιμος να πολεμήσει» ο Πούτιν
Μία από τις ρωσικές πηγές εξέφρασε την απογοήτευσή της για την επιμονή της Ουάσιγκτον ότι δεν θα ωθούσε την Ουκρανία σε συνομιλίες δεδομένου ότι οι ΗΠΑ βοηθούσαν στη χρηματοδότηση του πολέμου.
«Ο Πούτιν είχε σχολιάσει: «Ήξερα ότι δεν θα έκαναν τίποτα», σύμφωνα με τις πηγές των Ρώσων. «Έκοψαν τη ρίζα των επαφών που χρειάστηκαν δύο μήνες για να δημιουργηθούν».
Μια άλλη ρωσική πηγή είπε ότι οι ΗΠΑ δεν φαίνεται να πιστεύουν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής.
«Οι Αμερικανοί δεν πίστευαν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής για μια κατάπαυση του πυρός - αλλά ήταν και είναι - είναι έτοιμος να συζητήσει μια εκεχειρία. Αλλά εξίσου ο Πούτιν είναι επίσης έτοιμος να πολεμήσει για όσο χρόνο χρειαστεί - και η Ρωσία μπορεί να πολεμήσει για όσο χρειαστεί», ξεκαθάρισε η πηγή.
Το Κρεμλίνο δεν βλέπει κανένα νόημα σε περαιτέρω επαφές με τις ΗΠΑ για το θέμα, ανέφεραν οι ρωσικές πηγές, οπότε ο πόλεμος θα συνεχιστεί.