Η συμμόρφωση του ασθενή στη θεραπεία του, δηλαδή η λήψη των φαρμάκων του ακριβώς όπως του έχει υποδείξει ο γιατρός του, έχει διπλό όφελος, σύμφωνα με όλες τις επιστημονικές μελέτες. Το πρώτο είναι το μεγάλο όφελος που έχει στην υγεία του, καθώς τα φάρμακα μόνο όταν λαμβάνονται σωστά και τακτικά αντιμετωπίζουν και ρυθμίζουν τον ασθενή, ώστε να μην έχει συμπτώματα, ειδικά στις χρόνιες νόσους. Το δεύτερο είναι το οικονομικό όφελος. Το οποίο δεν αφορά μόνο την τσέπη του ασθενή, αλλά ολόκληρο το σύστημα υγείας, καθώς η σωστή λήψη της αγωγής, αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς παράγοντες πρόληψης επιπλοκών ή επιδείνωσης της νόσου.
«Με τις καρδιαγγειακές παθήσεις να αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στην Ευρώπη και παγκοσμίως, γίνεται κατανοητό πόσο σημαντική είναι η προσήλωση στη φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων, τόσο για τους ασθενείς όσο και για τα εθνικά συστήματα Υγείας» εξηγεί ο Κωνσταντίνος Τσιούφης, αναπληρωτής καθηγητής καρδιολογίας του Ε.Κ.Π.Α και Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά της Υπέρτασης. Βάσει διεθνών μελετών σε υπερτασικούς ασθενείς, εκτιμούμε ότι η μη συμμόρφωση στις στατίνες μπορεί να αυξήσει το σχετικό κίνδυνο θνησιμότητας από ~12% σε ~25%, ενώ η μη συμμόρφωση σε καρδιοπροστατευτικά φάρμακα αυξάνει τον κίνδυνο νοσηλείας καρδιαγγειακής αιτιολογίας από 10% σε 40% και θνητότητας από 50% σε 80%. Όσον αφορά τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, καταγράφεται αύξηση στον αριθμό των επειγόντων επισκέψεων καρδιαγγειακής αιτιολογίας στα νοσοκομεία.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης σε υπερτασικούς ασθενείς σε Ειδική Μονάδα Υπέρτασης, τα ποσοστά φαρμακευτικής συμμόρφωσης έφτασαν το 80%, ποσοστό ικανοποιητικό, λέει ο κ. Τσιούφης. Οι παρεμβάσεις για την ενίσχυση της Φαρμακευτικής Συμμόρφωσης θα πρέπει να θεωρούνται αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής προσέγγισης στους υπερτασικούς ασθενείς. Απαιτείται, όμως, συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους, τόσο τους ιατρούς όσο και το Σύστημα Υγείας, προκειμένου να αναγνωριστούν οι πεποιθήσεις των ασθενών, οι τυχόν ελλείψεις στην κατανόηση της αγωγής τους και βέβαια προκειμένου να έχουν τη σωστή ενημέρωση πάνω στα ζητήματα της συμμόρφωσης.»
Αυτός είναι και ο λόγος που η Pfizer Hellas ξεκίνησε ενημερωτική εκστρατεία με τίτλο «Συνταγή για μια καλύτερη ζωή», η οποία έχει στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών για την ορθή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού αλλά και όλων των ενδιαφερομένων μερών για τα πολλαπλά οφέλη της Φαρμακευτικής Συμμόρφωσης, τόσο για την υγεία και την ποιότητα της ζωής των ασθενών, όσο και για το Σύστημα Υγείας, μέσω της μείωσης του κόστους περίθαλψης και την αποφυγή νοσηλειών.
O κ. Βασίλης Γραμμέλης, Medical Lead του Τμήματος Essential Health της Pfizer Hellas, ανέφερε ότι «σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η φαρμακευτική συμμόρφωση είναι ο βαθμός κατά τον οποίο ο ασθενής ακολουθεί τις συμβουλές του ιατρού, συμμετοχικά και όχι παθητικά, για την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου του.
Με δεδομένο ότι κάθε ιατρική συνταγή, αλλά και συμβουλή, προς τον ασθενή αποσκοπεί στην εξασφάλιση των επιθυμητών κλινικών αποτελεσμάτων, πάντα με στόχο τη βέλτιστη διαχείριση των παθολογικών του καταστάσεων, είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να συμφωνήσει με τον γιατρό του σε όλα τα απαραίτητα βήματα και ενέργειες. Ειδικά, μάλιστα, για τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, όπως η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η δυσλιπιδαιμία, η φαρμακευτική συμμόρφωση αποτελεί έναν από τους πλέον καθοριστικούς παράγοντες για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας που λαμβάνουν».
Η κα. Νάντια Μπουμπουχαιροπούλου, Health Economist της Pfizer Hellas, αναφερόμενη στο οικονομικό φορτίο της ελλιπούς φαρμακευτικής συμμόρφωσης σε χρόνιες παθήσεις, τόνισε ότι «Η ελλιπής συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στις κλινικές εκβάσεις όσο και σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, επιβαρύνοντας περαιτέρω τα συστήματα υγείας.
Για παράδειγμα, στις Η.Π.Α οι υγειονομικές δαπάνες, που αποδίδονται στην πτωχή φαρμακευτική συμμόρφωση και οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, έχουν υπολογιστεί σε 100 με 300 δισ. δολάρια ετησίως, αποτελώντας το 3% με 10% των συνολικών ετήσιων δαπανών υγείας5. Αντιστοίχως, τα χαμηλά ποσοστά συμμόρφωσης κοστίζουν στα Ευρωπαϊκά συστήματα υγείας περίπου 194.500 θανάτους και 125 δισ. ευρώ ετησίως, αποτελώντας περίπου το 9,6% του συνόλου των δαπανών υγείας. Σε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα το ετήσιο κόστος της ελλιπούς συμμόρφωσης ανά ασθενή κυμαινόταν για όλες τις χρόνιες παθήσεις και συννοσηρότητες από περίπου $5.271 έως $52.341, ενώ εξετάζοντας τις καρδιακές παθήσεις το κόστος κυμαινόταν από $3.347 έως $19.472, για την ψυχική υγεία από $3.252 έως $19.363, και τέλος από $2.741 έως $9.819 για το διαβήτη.
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τη γήρανση του πληθυσμού και το ολοένα αυξανόμενο φορτίο νοσηρότητας των χρόνιων παθήσεων, οι κλινικές και κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της μη συμμόρφωσης στη θεραπεία αναμένονται να ενταθούν, αν δε ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Συνεπώς, λοιπόν, η εξέλιξη των συστημάτων υγείας, μέσω της χρήσης αποτελεσματικών παρεμβάσεων στον τομέα της υγείας, αποτελεί μονόδρομο προκειμένου να αντιμετωπιστούν επαρκώς οι καθοριστικοί παράγοντες της συμμόρφωσης».
