Εξαιρετικά κρίσιμη αποδεικνύεται η «επόμενη ημέρα» για δύο από τα πιο εμβληματικά έργα της σύγχρονης ιστορίας της χώρας.
Επέκταση της Γραμμής 4 του Μετρό στην Αθήνα και παράδοση του Μετρό Θεσσαλονίκης στην κυκλοφορία είναι δύο έργα που, όταν λάβουν σάρκα και οστά, στοχεύουν όχι μόνο να μειώσουν τις αποστάσεις και να φέρουν πιο κοντά τους Έλληνες, αλλά και να βελτιώσουν το συγκοινωνιακό προφίλ της Ελλάδας, βάζοντάς την στον χάρτη των χωρών με τα πιο σύγχρονα συγκοινωνιακά δίκτυα.
Η κατασκευή των γραμμών του Μετρό αποτελεί ένα έργο εξαιρετικά σύνθετο και περίπλοκο και σίγουρα θα απαιτηθούν χρόνια για να υλοποιηθούν όλες οι επεκτάσεις που έχουν εξαγγελθεί. Ωστόσο είναι βέβαιο ότι όσο δρομολογούνται εξελίξεις, τόσο δείχνει να ανοίγει ο δρόμος για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου του Μετρό - ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά έργα στη χώρα - προς όφελος των πολιτών.
Τι μέλλει γενέσθαι για τη Γραμμή 4 στην Αθήνα
Σε κρίσιμο στάδιο βρίσκεται ο διαγωνισμός για την κατασκευή του πρώτου τμήματος της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας. Πρόκειται για το τμήμα Άλσος Βεΐκου – Γουδή, προϋπολογισμού 1,8 δισ. ευρώ, μήκους 12,8 χλμ με 15 σταθμούς, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή των σχεδιασμών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και αφορά σε ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια έργα της χώρας.
Δύο κοινοπραξίες έχουν παραμείνει στη διεκδίκηση του έργου, με την ΑΚΤΩΡ να είναι επικεφαλής στη μια κοινοπραξία (Άκτωρ-Ansaldo-Hitachi-Rail Italy) και την ΑΒΑΞ να ηγείται της δεύτερης κοινοπραξίας (J&P Άβαξ-Ghella-Alstom).
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ θα πρέπει να εγκρίνει τις τεχνικές προσφορές που έχουν καταθέσει οι δύο κοινοπραξίες που διεκδικούν το έργο, ενώ στην επόμενη φάση, οι δύο κοινοπραξίες θα πρέπει να καταθέσουν τις οικονομικές προσφορές τους, ώστε στη συνέχεια να προκύψει ο ανάδοχος του δημόσιου έργου. Βούληση της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών είναι οι διαδικασίες να προχωρήσουν και να αποφευχθεί ο «σκόπελος» των απανωτών προσφυγών.
Υπενθυμίζεται, ωστόσο, ότι τον περασμένο Μάιο, οι δύο κοινοπραξίες κατέθεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας την αίτηση ακύρωσης, η μια κατά της άλλης, για την απόφαση της Επιτροπής του διαγωνισμού που αφορά στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών. Η αίτηση ακύρωσης κατατέθηκε μετά τα ασφαλιστικά μέτρα που κέρδισαν οι κοινοπραξίες, με στόχο αυτά να διατηρηθούν.
Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν πως στις αρχές της εβδομάδας που μας πέρασε, η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ κατέθεσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας συμπληρωματικά στοιχεία, προκειμένου να μην «εκτροχιαστεί» ο διαγωνισμός. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως οι προσφυγές των δύο κοινοπραξιών θα εκδικαστούν στο ΣτΕ στο τέλος Σεπτεμβρίου. Η «ετυμηγορία» του Συμβουλίου της Επικρατείας αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς θα κρίνει την «επόμενη ημέρα» ενός διαγωνισμού για ένα πολύ μεγάλο έργο.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, στο περιθώριο της τακτικής Γενικής Συνέλευσης του Ομίλου, γνωστοποίησε την πρόθεση της ΑΚΤΩΡ να αναλάβει το πρώτο τμήμα της Γραμμής 4 του Μετρό μόνο αν ανακηρυχθεί καθολικός ανάδοχος του έργου.
Ερωτηθείς ο κ. Καλλιτσάντσης εάν ο Όμιλος εξετάζει το ενδεχόμενο κατάθεσης προσφυγών, σε περίπτωση που δεν ανακηρυχθεί ανάδοχος του έργου, απάντησε ως εξής «εάν μας ζητηθεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος να μην καταθέσουμε προσφυγές μετά τη λήξη του διαγωνισμού, θα το σκεφτούμε εκείνη τη στιγμή».
Τα χαρακτηριστικά του έργου – Όλοι οι σταθμοί
Το πρώτο τμήμα της Γραμμής 4 έχει μήκος 12,8 χλμ. περίπου και περιλαμβάνει τα συνδετήρια σήραγγα της Γραμμής 4 με τις Γραμμές 2 και 3 και τη σήραγγα πρόσβασης και τον χώρο εναπόθεσης/ συντήρησης συρμών Κατεχάκη. Το έργο περιλαμβάνει 15 υπόγειους σταθμούς και 9 ενδιάμεσα ή/και τερματικά φρέατα.
H συνοπτική περιγραφή κάθε σταθμού έχουν ως εξής:
Ο Σταθμός Βεΐκου χωροθετείται στη συμβολή της Λεωφ. Ομορφοκκλησιάς (Βεΐκου) με την οδό Τράλλεων στον Δήμο Γαλατσίου.
Ο Σταθμός Γαλάτσι χωροθετείται στη συμβολή της Λεωφόρου Ομορφοκκλησιάς (Βεΐκου) και επί της συνέχειας αυτής, οδό Αγ. Γλυκερίας με τη Λεωφόρο Γαλατσίου στον Δήμο Γαλατσίου.
Ο Σταθμός Ελικώνος χωροθετείται στη συμβολή των οδών Αγίας Γλυκερίας και Πάρνηθος στον Δήμο Αθήνας, παρά τον λόφο Ελικώνος.
Ο Σταθμός Κυψέλη χωροθετείται στη νοτιοανατολική πλευρά της πλατείας Κανάρη στον Δήμο Αθήνας, από την οδό Κυψέλης μέχρι την οδό Βελβενδού.
Ο Σταθμός Δικαστήρια χωροθετείται στα δυτικά του συμπλέγματος των πρώην κτηρίων της σχολής Ευελπίδων (κτήρια) Δικαστηρίων στον Δήμο Αθήνας, στη συμβολή των οδών Ευελπίδων και Μουστοξύδη.
Ο Σταθμός Αλεξάνδρας χωροθετείται στη συμβολή της Λεωφ. Αλεξάνδρας με την οδό Μουστοξύδη στον Δήμο Αθήνας.
Ο Σταθμός Εξάρχεια χωροθετείται επί της πλατείας Εξαρχείων, στη συμβολή των οδών Στουρνάρη και Σπ. Τρικούπη στον Δήμο Αθήνας.
Ο Σταθμός Ακαδημίας χωροθετείται στην οδό Ακαδημίας, μεταξύ των οδών Ιπποκράτους και Σίνα στον Δήμο Αθήνας.
Ο Σταθμός Κολωνάκι χωροθετείται επί της πλατείας Φιλικής Εταιρείας (πλατεία Κολωνακίου) στον Δήμο Αθήνας, στη συμβολή των οδών Σκουφά, Πατριάρχου Ιωακείμ, Καψάλη, Κουμπάρη και Κανάρη.
Ο Σταθμός Ευαγγελισμός χωροθετείται στο πάρκο της Ριζάρη στον Δήμο Αθήνας, παράλληλα με την οδό Ριζάρη και διαγώνια σε σχέση με τον υφιστάμενο σταθμό Ευαγγελισμό της Γραμμής 3.
Ο Σταθμός Καισαριανή χωροθετείται στη συμβολή της Λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως με την Λεωφόρο Βασ. Αλεξάνδρου στον Δήμο Καισαριανής, μεταξύ των οδών Υμηττού και Τζων Κένεντυ.
Ο Σταθμός Πανεπιστημιούπολη χωροθετείται στον χώρο της Πανεπιστημιούπολης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθήνας στον Δήμο Καισαριανής, βόρεια της εσωτερικής οδικής αρτηρίας.
Ο Σταθμός Ιλίσια χωροθετείται στη οδό Ινδού και στις πλατείες Αόρνου και Κύπρου στον Δήμο Ζωγράφου.
Ο Σταθμός Ζωγράφου χωροθετείται επί της πλατείας Αλεξανδρή (πλατεία Γαρδένιας) στον Δήμο Ζωγράφου, στη συμβολή των οδών Γ. Ζωγράφου και Γ’ Ορεινής Ταξιαρχίας με τη λεωφόρο Στρ. Αλεξάνδρου Παπάγου.
Ο Σταθμός Γουδή χωροθετείται στην πλατεία Ελευθερίας και την οδό Λοχ. Σπηλιωπούλου στον Δήμο Ζωγράφου.
Προχωρούν οι εξελίξεις για το Μετρό Θεσσαλονίκης
Τον Απρίλιο του 2023 θέτει ως στόχο η κυβέρνηση για την παράδοση στην κυκλοφορία του Μετρό της Θεσσαλονίκης, προκειμένου οι Θεσσαλονικείς να δουν να παίρνει «σάρκα και οστά» ένα όνειρο πολλών ετών.
Μια πολύ σημαντική εξέλιξη σε ό,τι αφορά τις μεγάλες εκκρεμότητες του έργου σημειώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) άναψε ομόφωνα το «πράσινο φως» για τη μελέτη προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης αρχαιοτήτων στον σταθμό «Βενιζέλου», στο πλαίσιο κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης. Τα αρχαία του σταθμού «Βενιζέλου» έχουν εγείρει πολλές αντιδράσεις και αφορούν σε ένα ζήτημα κομβικό για την εξέλιξη του συνόλου του έργου.
Εξηγώντας η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, τι σηματοδοτεί η απόφαση του ΚΑΣ, σημείωσε τα εξής: «Η βασική απόφαση για την απόσπαση των αρχαιοτήτων ελήφθη μετά από γνωμοδότηση του ΚΑΣ τον περασμένο Δεκέμβριο. Στις 18 Δεκεμβρίου γνωμοδότησε επί της αρχής το ΚΑΣ. Ένας από τους όρους της απόφασης ήταν να κατατεθεί από την Αττικό Μετρό η μελέτη της απόσπασης και της επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Δηλαδή τα αρχαία θα σηκωθούν, θα γίνουν οι εργασίες κατασκευής του Μετρό και θα επανατοποθετηθούν. Αυτή η μελέτη απασχόλησε το ΚΑΣ στην τελευταία του συνεδρίαση, το οποίο και ομόφωνα γνωμοδότησε υπέρ της μελέτης», σημείωσε η υπουργός, τονίζοντας ωστόσο ότι τώρα «θα πρέπει να περιμένουμε και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας».
Ποιοι έχουν προσφύγει στο ΣτΕ και ζητούν ακύρωση της απόφασης
Υπενθυμίζεται ότι στο ΣτΕ έχουν καταθέσει αίτηση ακύρωσης της απόφασης απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων στον σταθμό «Βενιζέλου», ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων, ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ Αττικής, Στερεάς και Νήσων, ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, επίσης η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και η Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, καθώς και η Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η δικάσιμος έχει οριστεί για τις 6 Νοεμβρίου.
Σχολιάζοντας, από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, Νίκος Ταχιάος, την εκδίκαση των προσφυγών από αρχαιολόγους, κινήσεις πολιτών και φορείς στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για την ακύρωση της απόφασης απόσπασης και επανατοποθέτησης, δήλωσε πως η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ «δεν θα προχωρήσει καμία ενέργεια στον πυρήνα των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου μέχρι να εκδοθεί η απόφαση του δικαστηρίου».
Ερωτηθείς τι θα γίνει σε περίπτωση που δικαιωθούν οι προσφυγές, ο κ.Ταχιάος απάντησε πως «εμείς πρέπει να πάρουμε κάποιες αποφάσεις» και χαρακτήρισε «ολέθριο» για την πόλη να μην κατασκευαστεί ο σταθμός της Βενιζέλου, διότι θα «στοιβάζεται ο κόσμος στις ουρές του σταθμού της Αγίας Σοφίας και θα κάνει μακρινές αποστάσεις».
Πρόσθεσε πως «η κρίσιμη διαδρομή του έργου περνάει από τη Βενιζέλου» και πως «η τμηματική λειτουργία δεν είναι εφικτή, είναι μια υπόθεση που κοστίζει πάρα πολλά χρήματα γιατί πρέπει να επαναπροσδιοριστούν πολλά στοιχεία του έργου».
Κληθείς, μάλιστα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ να σχολιάσει εάν κρίνει εφικτή την ολοκλήρωση και παράδοση σε κυκλοφορία του Μετρό Θεσσαλονίκης ως τον Απρίλιο του 2023 εκτίμησε πως «τεχνικά είναι εφικτό, αλλά η κατάσταση δυσκολεύει εξαιτίας των αποφάσεων για τα αρχαία».
Σε άλλες εξελίξεις που αφορούν στην πορεία των διαδικασιών για το Μετρό στη συμπρωτεύουσα, όπως αποκάλυψε το voria.gr, ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών για τους τρεις τερματικούς σταθμούς του Μετρό Θεσσαλονίκης από τον Οργανισμό Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης (ΟΣΕΘ).
Οι μελέτες, που μόνο απλές δεν είναι, θα πρέπει να εκπονηθούν εγκαίρως, προκειμένου να γίνουν και οι απαιτούμενες παρεμβάσεις πριν την άνοιξη του 2023 και να είναι έτοιμοι οι τρεις τερματικοί σε Νέα Ελβετία, Μίκρα και Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, ώστε να υποδεχτούν τους επιβάτες, εφόσον βέβαια τηρηθεί και το χρονοδιάγραμμα λειτουργίας του Μετρό.
Ο ΟΣΕΘ ξεκίνησε τις διαδικασίες, ώστε να είναι η επισπεύδουσα αρχή και ο βασικός μελετητικός φορέας για τις συγκοινωνιακές μελέτες, τις μελέτες των κόμβων, των τερματικών και τις τοπογραφικές. Στόχος είναι η οργάνωση και η διαλειτουργικότητα των τερματικών. Πρακτικά, πρέπει να γίνουν κυκλοφοριακές μελέτες για τη διασύνδεση των τερματικών με το οδικό δίκτυο, να προβλεφθεί η εξυπηρέτηση των μέσων μετεπιβίβασης (ταξί, λεωφορείο κτλ.), καθώς και να δοθεί επαρκής διέξοδος σε πεζούς και οχήματα.
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕΘ, Γιάννης Τόσκας, επισήμανε ότι «πρόκειται για μια βασική και μεγάλη δουλειά, η οποία θα απαιτήσει τουλάχιστον ένα χρόνο και θέλουμε να έχει ολοκληρωθεί ως τις αρχές του 2022, ώστε να γίνουν μετά οι απαιτούμενες παρεμβάσεις στους τερματικούς και να γίνει λειτουργική η μετεπιβίβαση».
Η έναρξη των μελετών θα γίνει από τον τερματικό σταθμό της Νέας Ελβετίας, θα ακολουθήσει η μελέτη για τον τερματικό της Μίκρας και στη συνέχεια για τον τερματικό του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού.
Για πρώτη φορά σε κίνηση το Μετρό Θεσσαλονίκης
Μια πάρα πολύ σημαντική ημέρα σε ό,τι αφορά τις εργασίες για το Μετρό της Θεσσαλονίκης ήταν η 2α Σεπτεμβρίου. Εκείνη την ημέρα, τέθηκε για πρώτη φορά σε κίνηση το Μετρό, στο αμαξοστάσιο στην περιοχή της Πυλαίας.
Ο συρμός, συνολικού μήκους 60 μέτρων, που αποτελείται από τέσσερα βαγόνια μήκους 15 μέτρων έκαστο, κινήθηκε με μέγιστη ταχύτητα 7 χιλιομέτρων στο test track (κανονικά, στη σήραγγα, θα φτάνει τα 80 χλμ/ώρα), πραγματοποιώντας ουσιαστικά την πρώτη διαδρομή του με... επιβατικό κοινό, αφού μέχρι στιγμής είχαν επιβιβαστεί σε αυτόν εν κινήσει κυρίως στελέχη της κατασκευάστριας εταιρείας των βαγονιών, Hitachi.
Μέχρι το τέλος του 2020 η προκήρυξη του διαγωνισμού για 15 συρμούς στην επέκταση της Καλαμαριάς
Παράλληλα, όπως έχει ήδη ανακοινώσει ο Νίκος Ταχιάος, «μέχρι το τέλος του 2020 εκτιμούμε πως θα έχουμε προκηρύξει τον διαγωνισμό για 15 συρμούς στην επέκταση της Καλαμαριάς» διευκρίνισε ο κ.Ταχιάος, προσθέτοντας ότι οι συρμοί φτάνουν στην Ελλάδα σε δύο τμήματα και συναρμολογούνται επιτόπου.
Το έργο
Το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι το μεγαλύτερο συγκοινωνιακό, αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό έργο υποδομής που κατασκευάζεται στη χώρα μας και αφορά σε μία επένδυση που για τις δύο υπό κατασκευή γραμμές ξεπερνάει τα 1,5 δισ. ευρώ. Η ολοκλήρωσή του θα αναβαθμίσει τη Θεσσαλονίκη σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, αλλάζοντας τη μορφή του αστικού τοπίου και βελτιώνοντας ριζικά την καθημερινότητα των πολιτών.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης (βασικό έργο) έχει μήκος γραμμής 9,6 χλμ., 13 σύγχρονους σταθμούς και ένα αμαξοστάσιο, συνολικής έκτασης 55 στρεμμάτων, στην περιοχή της Πυλαίας.
Προβλέπεται να έχει 18 υπέρ-αυτόματους driverless συρμούς τελευταίας τεχνολογίας, πλήρως κλιματιζόμενους και συστήματα αυτόματων θυρών επί των αποβάθρων κάθε σταθμού για καλύτερη εξυπηρέτηση και μέγιστη ασφάλεια του επιβατικού κοινού.
Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του βασικού έργου και της επέκτασης προς Καλαμαριά, αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες. Επιπροσθέτως, με τη λειτουργία του έργου στο σύνολό του, θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 57.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 212 τόνους ημερησίως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενσωματώνοντας στην κατασκευή του τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά δεδομένα σε συνδυασμό με τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας και λειτουργικότητας, το Μετρό της Θεσσαλονίκης αναμφισβήτητα θα αποτελέσει το πιο σύγχρονο Μετρό στην Ευρώπη.
Οι σταθμοί του βασικού έργου
ΝΕΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
ΣΙΝΤΡΙΒΑΝΙ / ΕΚΘΕΣΗ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΠΑΠΑΦΗ
ΕΥΚΛΕΙΔΗ
ΦΛΕΜΙΓΚ
ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ
25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ
ΒΟΥΛΓΑΡΗ
ΝΕΑ ΕΛΒΕΤΙΑ
Για το Μετρό της Θεσσαλονίκης εργάζονται καθημερινά περισσότερα από 650 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ η ανάδοχος κοινοπραξία έχει αναπτύξει συνολικά 16 εργοταξιακούς χώρους στην πόλη.
