Δραστικές αλλαγές στη συμπεριφορά και τις συνήθειες των καταναλωτών έφερε το τελευταίο 7μηνο η πανδημία του κορονοϊου. Σ' αυτά τα νέα δεδομένα καλούνται να προσαρμοστούν άμεσα και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διάφορους κλάδους της οικονομίας, με την επόμενη μέρα να μοιάζει αρκετά διαφορετική σε σχέση με την προ κορονοϊού επόχη.
Μελέτη της Ira Media με τίτλο «The New Normal –Short & Long Term Effects» αναδεικνύει τόσο τις βραχυπρόθεσμες όσο και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που έφερε η πανδημία σε μια σειρά από τομείς.
Άλμα των Online πωλήσεων
Από τις σημαντικότερες αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά είναι η άνοδος των Οnline πωλήσεων και κυρίως σε κλάδους όπου μέχρι σήμερα παρέμεναν σε χαμηλά επίπεδα.
Συγκεκριμένα, οι online αγορές υπεδιπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρσι, ενώ μερίδιο στην αύξηση έχουν το food delivery με άνοδο στο 38% ακόμη και μετά τη χαλάρωση των μέτρων και τα φαρμακεία με 16,9% σε επίπεδο εξαμήνου.
Στον κλάδο των σούπερ μάρκετ που έτσι κι αλλιώς ήταν από τους κερδισμένους της πανδημίας η αύξηση των Οnline πωλήσεων έφτασε το 150% το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά 21% υψηλότερες ήταν πωλήσεις την ίδια περίοδο από το σύνολο των πωλήσεων του 2019. Παράλληλα το πρώτο εξάμηνο του έτους αυξήθηκε και το ηλεκτρονικό «καλάθι» κατά 5 τεμάχια σε ποσότητα και κατά 9 ευρώ σε αξία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το στοιχείο ότι ένα 5% των καταναλωτών ακόμη και μετά το τέλος των περιοριστικών μέτρων επιλέγει συστηματικά τις αγορές από απόσταση και κυρίως μέσω διαδικτύου, κάτι που επηρεάζει και την επισκεψιμότητα των καταστημάτων.
Οι νέες κατηγορίες καταναλωτών
Η ίδια μελέτη επισημαίνει παράλληλα ότι εν μέσω πανδημίας αναδύθηκαν 5 νέες κατηγορίες καταναλωτών.
Αναλυτικά το μεγαλύτερο ποσοστό, δηλαδή το 30%, ανήκει στην κατηγορία Affordability First. Πρόκειται για την πιο απαισιόδοξη κατηγορία που δίνει μεγάλη έμφαση στις τιμές και προσπαθεί να καταναλώνει μέσα στα οικονομικά της περιθώρια. Φαίνεται να είναι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας οι οποίοι ζουν μόνοι. Όσον αφορά στην αγοραστική συμπεριφορά τους, δεν ενδιαφέρονται για το brand αρκεί να προσφέρει αυτό που χρειάζονται οπότε και εύκολα αλλάζουν μάρκες.
Στην κατηγορία Ηealth First ανήκει το 26%. Οι επιλογές των καταναλωτών αυτής της κατηγορίας κατευθύνονται από την προστασία της υγεία της δικής τους και της οικογένειάς τους. Πιθανότατα ζουν με τις οικογένειές τους, ενώ προτιμούν brands που γνωρίζουν και εμπιστεύονται.
Το 17% ανήκει στην κατηγορία Planet First. Οι καταναλωτές της συγκεκριμένης κατηγορίας προτιμούν βιώσιμα προϊόντα υψηλής ποιότητας και είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν παραπάνω. Παράλληλα επιθυμούν να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα έτσι επιλέγουν τοπικά προϊόντα και καταστήματα. Θεωρείται ότι εύκολα αλλάζουν brands ανάλογα με τα πιστεύω τους.
Στην επόμενη κατηγορία Society First, με ποσοστό 16%, ανήκουν οι καταναλωτές που πιστεύουν πως «όλοι πρέπει να ενωθούμε για το γενικότερο καλό». Επιλέγουν συνήθως brands που στοχεύουν στο κοινωνικό καλό, έχουν συγκεκριμένο στόχο και διέπονται από ειλικρίνεια και διαφάνεια, όπως επισημαίνεται στα αποτελέσματα της μελέτης.
Τέλος στην κατηγορία Experience First, με το μικρότερο ποσοστό (11%), ανήκουν οι καταναλωτές που «ζουν για τη στιγμή». Σύμφωνα με τη μελέτη, πρόκειται κυρίως για Millennials και Generation Z. Όσον αφορά στην καταναλωτική τους συμπεριφορά, δοκιμάζουν νέα προϊόντα, υπηρεσίες και μάρκες ιδιαίτερα αυτές που θεωρούν πως απευθύνονται σε εκείνους προσωπικά. Παράλληλα φαίνεται πως δεν ανησυχούν ιδιαίτερα για την υγεία και τις επιπτώσεις της πανδημίας στη χώρα.
Νέες συνήθειες
Μεταξύ άλλων οι καταναλωτών φαίνεται ότι στρέφονται πλέον στις τοπικές κοινωνίες. Τα στοιχεία βασισμένα σε μελέτη της Accenture δείχνουν πως το 56% των καταναλωτών προτιμά για τα ψώνια του τα κοντινά καταστήματα λόγω του κορονοϊού, ενώ το 79% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι σκοπεύει να συνεχίσει να ψωνίζει από αυτά. Το 56% των καταναλωτών αγοράζει περισσότερα ντόπια προϊόντα και το 84% θα συνεχίσει να το κάνει και στο μέλλον.
Περισσότεροι από τους μισούς καταναλωτές δήλωσαν ότι δίνουν σημασία στην τιμή ενώ από την αρχή της πανδημίας έχει αυξήσει τις αγορές μεσαίων και οικονομικών brands και έχει μειώσει τις αγορές premium brands ενώ ένας στους δύο ανέφερε πως μία από τις τρεις βασικές ανησυχίες για το επόμενο διάστημα είναι η οικονομική ασφάλεια.
Οι καταναλωτές αλλάζουν δραστικά και τις καθημερινές τους συνήθειες σε σχέση με πέρσι. Το 31% μαγειρεύει σπιτικό φαγητό, το 25% πίνει καφέ στο σπίτι, το 15% φτιάχνει σπιτικά γλυκά 13% και το 9% φτιάχνει σπιτικό ψωμί. Αντίθετα μείωση καταγράφεται στην επίσκεψη σε εστιατόριο και ταβέρνα με -38% και το delivery με -19%.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης τα μέτρα που λαμβάνουν πλέον οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να περιορίζονται στα απαραίτητα. Εφόσον οι εταιρείες θέλουν να «καθησυχάσουν» τους καταναλωτές όσον αφορά στη φυσική επαφή και παρουσία τους στα καταστήματα η επένδυση στις ψηφιακές δυνατότητες είναι κρίσιμη ενώ παράλληλα δημιουργούνται και νέες ευκαιρίες καθώς οι καταναλωτές είναι περισσότερο διατεθειμένοι να μοιράζονται τα προσωπικά και βιομετρικά τους δεδομένα.
Επιπλέον οι καταναλωτές παραμένουν εξαιρετικά προσεκτικοί για την επιστροφή στις δραστηριότητες τους. Παρακολουθούν τον τρόπο που τα καταστήματα προσαρμόζουν την εμπειρία αγορών και γνωρίζοντας ότι οι επιχειρήσεις λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες τους, τους κάνει να αισθάνονται πιο άνετα όταν ψωνίζουν.
