Στη δημιουργία μίας οργανωμένης χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου, η οποία θα ξεκινήσει να λειτουργεί μέσα στο τρέχον έτος για να θέσει τις βάσεις μετατροπής της χώρας μας σε περιφερειακό κόμβο διαμετακόμισης και τιμολόγησης (hub) του καυσίμου, στοχεύει η Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ). Έτσι, σε συνεργασία με τον Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος αερίου (ΔΕΣΦΑ), ο οποίος αποτελεί και μέτοχο του λειτουργού των τριών χονδρεμπορικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, η ΕΧΕ έχει ξεκινήσει ήδη από πέρυσι την προετοιμασία για την εκκίνηση εντός του 2021 μίας πλατφόρμας εμπορίας (trading platform) προϊόντων φυσικού αερίου.
Η έναρξη της πλατφόρμας θα επιτρέψει την εμπορία καυσίμου μέσω ενός μοντέλου χρηματιστηριακών συναλλαγών ανάμεσα σε παραγωγούς, προμηθευτές και μεγάλους καταναλωτές. Κατά συνέπεια, η διαμόρφωση των τιμών στη spot αγορά θα δίνει πιο σαφή οικονομικά «σήματα» για τα ανά πάσα στιγμή επίπεδα προσφοράς και ζήτησης, σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο γίνονται σήμερα οι αγοραπωλησίες φυσικού αερίου στη χώρα μας, δηλαδή με τα διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης. Στόχος της ΕΧΕ είναι σε δεύτερο χρόνο να ξεκινήσει και μία αγορά παραγώγων για το φυσικό αέριο, προσδίδοντας έτσι μεγαλύτερη ασφάλεια, μέσω της δυνατότητας για hedging.
Η επέκταση της ΕΧΕ στο φυσικό αέριο, έπειτα από το ηλεκτρικό ρεύμα, έρχεται σε μία συγκυρία όπου δρομολογούνται στην Ελλάδα, ή έχουν ξεκινήσει να λειτουργούν πρόσφατα, υποδομές φυσικού αερίου οι οποίες προορίζονται να αποτελέσουν «πύλες εισόδου» καυσίμου και για γειτονικά κράτη. Κατά συνέπεια, η πλατφόρμα θα εγκαινιάσει ένα νέο σύγχρονο τρόπο αγοραπωλησιών για τις ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες αερίου που θα διακινούνται μέσω της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας την προοπτική ανάδειξής της σε εμπορικό κόμβο.
Ένα τέτοιο έργο «υπερεθνικής εμβέλειας» αποτελεί ο υπό κατασκευή διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος θα συνδέσει το ελληνικό με το βουλγαρικό εθνικό σύστημα μεταφοράς αερίου, ξεκινώντας από την Κομοτηνή και καταλήγοντας στη Stara Zagora στην όμορη χώρα. Με μετόχους στην εταιρεία υλοποίησης την ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ (κοινοπραξία της ελληνικής ΔΕΠΑ με την ιταλική Edison) και τη βουλγαρική Bulgarian Energy Holding (BEH), ο IGB θα αποτελέσει επίσης τη νότια απόληξη του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου, για τη διασύνδεση και των συστημάτων της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας, πέραν της Βουλγαρίας και της χώρας μας.
Ο Κάθετος Διάδρομος θα ενισχύσει τη δυνατότητα εξαγωγών από τον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, ο οποίος με την προσθήκη της νέας, τρίτης δεξαμενής έχει αποκτήσει αποθηκευτικό χώρο που μπορεί να καλύψει το 30% των αναγκών σε εισαγωγές των Βαλκανίων, μαζί με την Ουγγαρία και τη Σλοβενία. Παράλληλα, ο IGB είναι «συγχρονισμένος» με το FSRU Αλεξανδρούπολης της Gastrade, το οποίο πέραν της Ελλάδας, προορίζεται να αποτελέσει «πύλη εισόδου» LNG για μία μεγάλη σειρά κρατών βορειότερα, που φτάνει έως την Ουκρανία.
Προς την ίδια κατεύθυνση θα συμβάλει ενδεχόμενη αύξηση της δυναμικότητας του Διαδριατικού Αγωγού φυσικού αερίου (TAP), μέσω του οποίου άνοιξε μία νέα πηγή εφοδιασμού πριν από λίγες ημέρες, με τις πρώτες παραδόσεις στην Ελλάδα από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας αερίου από τα κοιτάσματα της Κασπίας Θάλασσας. Επίσης, ο ρόλος της Ελλάδας σαν «σταυροδρόμι» τροφοδοσίας όλης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης θα ενισχυθεί επίσης και από την αποθήκη φυσικού αερίου που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί στο σχεδόν εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα. Ο διαγωνισμός για την παραχώρηση του κοιτάσματος βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
