Σε μεγάλα εμβληματικά έργα που κατάφεραν να «περάσουν» στο Ταμείο Ανάκαμψης για χρηματοδότηση αναφέρεται η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνοδεύει την έγκριση του ελληνικού σχεδίου, όπως είναι ο Ε65, ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, αλλά και το πρόγραμμα αναβάθμισης της οδικής ασφάλειας κ.α.
Σημειώνεται ότι τα χρονοδιαγράμματα είναι «σφιχτά» και ουσιαστικά αδιαπραγμάτευτα υπό την έννοια πως όποιο έργο δεν ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2026 απεντάσσεται, χάνονται δηλαδή οι ευρωπαϊκοί πόροι και όλα τα λεφτά τα πληρώνει το ελληνικό δημόσιο. Βέβαια, στο ενδιάμεσο αναμένεται νέα συνολική έκθεση αξιολόγησης, ωστόσο, είναι κρίσιμο οι διαδικασίες να προχωρήσουν γρήγορα και ομαλά.
Σύμφωνα με όσα σημειώνονται, η επένδυση για τον Ε65, ειδικά για το βόρειο «κόμματι», περιλαμβάνει την πλήρη κατασκευή (κεντρικός δρόμος, δρόμοι εξυπηρέτησης / δρόμοι σύνδεσης και συμπληρωματικά έργα) συνολικού μήκους 70 χλμ. του βόρειου τμήματος του E65, συγκεκριμένα το τμήμα Τρικάλων – Εγνατίας, προϋπολογισμού 442 εκατ. ευρώ. Ο αυτοκινητόδρομος θα βελτιώσει τη συνδεσιμότητα μεταξύ της Νότιας Ελλάδας, της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και των Δυτικών Βαλκανίων με την υπόλοιπη Ευρώπη (μέσω του λιμανιού της Ηγουμενίτσας), ενώ είναι μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Σημειώνεται ότι δεν βλάπτει τους περιβαλλοντικούς στόχους. Αναφέρεται ότι στόχος είναι η υλοποίηση της επένδυσης να ολοκληρωθεί έως τις 30 Ιουνίου 2025. Να σημειωθεί ότι στην έκθεση το χρονοδιάγραμμα αναφέρεται σε έναρξη κατασκευαστικών εργασιών στο Q2 του 2022, σε κατασκευή του 60% του έργου έως το τέλος του 2023 και σε ολοκλήρωσή του το Q2 του 2025.
Οσον αφορά στον ΒΟΑΚ, η επένδυση σχετίζεται με την κατασκευή αυτοκινητόδρομου ο οποίος θα συνδέσει τις τέσσερις μεγάλες πόλεις της Κρήτης (Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο και Άγιος Νικόλαος) και θα είναι μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών. Αποτελείται από τρία επιμέρους έργα. Το υποέργο 1 περιλαμβάνει το τμήμα από τα Χανιά-Ηράκλειο, ένας αυτοκινητόδρομος με διόδια μήκους περίπου 163 χλμ. που θα κατασκευαστεί και λειτουργήσει βάσει σύμβασης παραχώρησης. Το υποέργο 2, περιλαμβάνει το τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη, μήκους περίπου 22,5 χλμ. που θα κατασκευαστεί ως ΣΔΙΤ, ενώ το υποέργο 3 περιλαμβάνει το τμήμα Νεάπολη - Άγιος Νικόλαος, περίπου 14 χλμ. μήκος, που θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο. Ο αυτοκινητόδρομος στοχεύει στη βελτίωση της προσβασιμότητας μεταξύ μεγάλων πόλεων της Κρήτης και όλων των μεγάλων λιμένων και αεροδρομίων στο νησί, μειώνοντας τους χρόνους ταξιδιού, αυξάνοντας το επίπεδο εξυπηρέτησης και την οδική ασφάλεια και βελτιώνοντας περιφερειακές δραστηριότητες, τόσο για επιβατικές όσο και για εμπορευματικές μεταφορές. Τα έσοδα από τα διόδια της σύμβασης παραχώρησης θα συλλέγονται και θα χρησιμοποιούνται από τον παραχωρησιούχο για τη χρηματοδότηση του έργου, ενώ τα έσοδα της συμφωνίας ΣΔΙΤ μαζί με το τμήμα δημοσίων έργων θα συλλέγονται και θα χρησιμοποιούνται από το κράτος. Η υλοποίηση της επένδυσης θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Υπενθυμίζεται ότι ο ΒΟΑΚ χρηματοδοτείται με 427 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Για τον ΒΟΑΚ το χρονοδιάγραμμα «δείχνει» κατασκευαστικές εξελίξεις από το Q2 του 2023 (β’ εξάμηνο) και ολοκλήρωση, όπως και παράδοση σε λειτουργία/κυκλοφορία, στο τέλος του 2025 για τα τμήματα Χερσόνησος-Νεάπολη και Νεάπολη-Αγ. Νικόλαο. Για το κομμάτι Χανιά-Ηράκλειο, θα έχουν ολοκληρωθεί έως τότε έργα που αντιστοιχούν στο 15% του κόστους του σχεδίου.
Αναφορικά με τα έργα αναβάθμισης της οδικής ασφάλειας, (χρηματοδότηση με 450 εκατ. ευρώ), η επένδυση περιλαμβάνει βελτιώσεις στην ασφάλεια των οδικών δικτύων σε ολόκληρη τη χώρα, με σκοπό τη μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων που καλύπτουν παρεμβάσεις σε περισσότερα από 7.000 επικίνδυνες τοποθεσίες σε 2.500 χλμ. δικτύου. Αναμένεται ότι αυτό το μέτρο δεν βλάπτει σημαντικά τους περιβαλλοντικούς στόχους Η υλοποίηση της επένδυσης θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Στο Q2 του 2023 αναμένονται οι συμβάσεις για τουλάχιστον 2.300 σημεία και στο β’ εξάμηνο του 2024 για το σύνολο.
