Μέσα στον Αύγουστο θα αρχίσει σταδιακά να «ξετυλίγεται το κουβάρι» των δημοπρατήσεων για τους 6 mega διαγωνισμούς που προωθεί η ΕΡΓΟΣΕ, ύψους περίπου 3,4 δισ. ευρώ, με ανταγωνιστικό διάλογο, σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Αυτή τουλάχιστον είναι η πρόθεση και η στόχευση της διοίκησης της ΕΡΓΟΣΕ, η οποία, υπό τις ενέργειες και προσπάθειες του διευθύνοντος συμβούλου της, Χρ. Βίνη, κατάφερε τον τελευταίο ένα με ενάμιση χρόνο να ξεπεράσει πλήθος προβλημάτων και παθογενειών του συστήματος, να «ωριμάσει» τις διαδικασίες ώστε το φθινόπωρο του 2022, ή έστω στα τέλη του επόμενου έτους, να έχουν ολοκληρωθεί οι διαγωνισμοί και να «κλειδώσουν» οι ανάδοχοι.
Πρόκειται, όπως έχει αναδείξει το insider.gr, για κομβικά σιδηροδρομικά έργα νέας γενιάς τα οποία θα ολοκληρώσουν τη διασύνδεση των κεντροβαρικών λιμένων της χώρας μας με το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο (τα λιμάνια της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, στον 6ο Προβλήτα του ΟΛΘ, τα λιμάνια Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, ενώ το πλάνο κλείνει με τη διασύνδεση με το Ορμένιο).
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι για να φτάσουμε στο σημείο μέσα στις επόμενες ημέρες να έχουν στην ΕΡΓΟΣΕ τα σχέδια τευχών, να έχουν έτοιμες προμελέτες και περιβαλλοντικούς όρους, να ξεκινούν σταδιακά (όχι μαζικά) τη δημοπράτηση του μεγάλου πακέτου διαγωνισμών, προηγήθηκε «αγώνας». Και αυτό προκειμένου να ξεπεραστούν προβλήματα με ελλιπείς μελέτες, με ανώριμες διαδικασίες, με ελλείψεις σε προσωπικό, με απαλλοτριώσεις, να ξεπεραστούν τοπικές αντιδράσεις ή… τοπικά αιτήματα, ακόμα και να επιλυθεί το αίσθημα καχυποψίας που διακατείχε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η οποία έδειχνε να μην πιστεύει ότι θα προχωρήσουν γρήγορα οι διαδικασίες για έργα 3,5-4 δισ. ευρώ, όταν η χώρα μας τα προηγούμενα 20-22 χρόνια είχε απορροφήσει κεφάλαια για τον σιδηρόδρομο σχεδόν 5 δισ. ευρώ, ενώ πολλά projects είχε δυσκολευτεί, καθυστερήσει ή αποτύχει να τα προωθήσει.
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΡΓΟΣΕ, με τη συνεργασία των υπηρεσιών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που έχει «υψηλά στην ατζέντα του» τα σιδηροδρομικά έργα για τις συνδέσεις με τους λιμένες, δηλώνει «έτοιμη» να ξεκινήσει σταδιακά τις δημοπρατήσεις. Και επειδή οι Βρυξέλλες είχαν αμφιβολίες για την επάρκεια μελετών, τους χρόνους ωρίμανσης, την απορρόφηση πόρων αλλά και τα χρονοδιαγράμματα, στον σιδηροδρομικό φορέα κατέληξαν στο μοντέλο του «ανταγωνιστικού διαλόγου».
Μάλιστα, για κάθε ένα από τα 6 έργα θα οριστεί project manager που θα παρακολουθεί την εξέλιξη των διαδικασιών, ενώ έχει συσταθεί μονάδα εκτέλεσης έργων (αποτελούμενη από 4 διευθυντικά στελέχη) προκειμένου να «τρέχει» και να διαχειριστεί κάθε έργο, μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Πρόσφατα μόλις, κατά τη διάρκεια συνεδρίου, ο κ. Βίνης απαρίθμησε τα πλεονεκτήματα του ανταγωνιστικού διαλόγου, αναφερόμενος στη δυνατότητα επιτάχυνσης της διαδικασίας ωρίμανσης των έργων, στη δυνατότητα αξιοποίησης καινοτόμων λύσεων, στη διασφάλιση της αρτιότερης τεχνικής λύσης μέσα από διαβούλευση των συμμετεχόντων, καθώς και τα χρονοδιαγράμματα. Επίσης, επισήμανε ότι το γεγονός πως ο ανάδοχος γίνεται κύριος της μελέτης του έργου, έχει ως αποτέλεσμα να σταματάει η παραγωγή claim management προς το Δημόσιο. Όπως είπε, η ΕΡΓΟΣΕ προχώρησε στη σύσταση μιας αυτοτελούς οργανωτικής μονάδας, προκειμένου να αναλάβει την εσωτερική διαχείριση του ανταγωνιστικού διαλόγου. Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με τον κ. Βίνη, επιτυγχάνεται εξοικονόμηση χρόνου της τάξης των 3-4 μηνών που αφορά σε διοικητικές πράξεις.
Ο Ανταγωνιστικός Διάλογος αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο για τη δημοπράτηση µμεγάλων και πολύπλοκων έργων:
- Επίσπευση της διαδικασίας ωρίμανσης των έργων,
- Διασφάλιση της αρτιότερης τεχνικής λύσης, ως αποτέλεσμα διαβούλευσης μεταξύ των διαγωνιζομένων,
- Δυνατότητα εφαρμογής καινοτόμων λύσεων,
- Ο Ανάδοχος γίνεται Κύριος της Μελέτης του έργου,
- Διασφάλιση τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης
Τα συγκεκριμένα έργα θεωρούνται τεχνικά πολύπλοκα και ο καθορισμός των κατάλληλων προδιαγραφών και των όρων εκτέλεσης των συβάσεων κατασκευής τους δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί µε ακρίβεια εκ των προτέρων, όπως απαιτεί η δημοπράτηση µε μειοδοτικό διαγωνισμό. Ο διάλογος µε τους συµµετέχοντες οικονομικούς φορείς, αποσκοπεί στην ανάλυση μίας ή και περισσότερων κατάλληλων και εφαρμόσιμων εναλλακτικών, επιτρέποντας την πλέον βέλτιστη τεχνικά και οικονομικά λύση.
Τα έξι αυτά projects περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την προγραμματική Περίοδο 2021- 2027, είναι δημόσια έργα στρατηγικής σημασίας για τη χώρα που επιτρέπουν τη σύνδεση κύριων λιμένων με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη και είναι τα εξής:
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΙΠΛΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΙΑΤΟ – ΠΑΤΡΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΡΙΟ .– ΝΕΟΣ ΛΙΜΕΝΑΣ ΠΑΤΡΩΝ: Προϋπολογισμός: 429.000.000 € Τεχνικά Στοιχεία 10,9 χλ - Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή (τελευταίο 1,5 χλμ. μονή). Το έργο θα περιλαμβάνει υπόγεια διέλευση από τον πυκνό αστικό ιστό της πόλης της Πάτρας (µέσω τεχνικού C&C) συνολικού μήκους 5,16 χλμ. Στο τμήμα αυτό η γραμμή θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την εξασφάλιση λειτουργίας του προαστιακού µε την διατήρηση των οχτώ σιδηροδρομικών στάσεων (ΣΣ) που λειτουργούν και σήμερα.
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΜΕ ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ – ΟΡΜΕΝΙΟ: Προϋπολογισμός: 815.300.000 € Τεχνικά Στοιχεία 178 χλμ. - Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή. Αναβάθμιση υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής μέχρι τα Ελληνοβουλγαρικά Σύνορα. Εγκατάσταση συστήματος ηλεκτροκίνησης και σηματοδότησης. Αντιπλημμυρική θωράκιση της σιδηροδρομικής γραµµής και της περιοχής όδευσης. Λειτουργία του έργου ως προαστιακού σιδηροδρόμου κατά μήκος του Έβρου ποταμού. Βελτίωση σύνδεσης της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής µε το Βουλγαρικό Σιδηρόδρομο στο Ορµένιο.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΝΕΑ ΚΑΡΒΑΛΗ – ΤΟΞΟΤΕΣ: Προϋπολογισμός: 1.312.500.000 € Τεχνικά Στοιχεία 206 χλµ. - Μονή Σιδηροδρομική Γραμμή (κατά τμήµατα διπλή) Ενώνει τη Θεσσαλονίκη µε την Καβάλα και ταυτόχρονα θα συνδέει το υπό ανάπτυξη λιμάνι της Νέας Καρβάλης µε το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο στην περιοχή των Τοξοτών Ξάνθης, διασχίζοντας το ανατολικό τμήμα του Nοµού Καβάλας. Για το Τµήµα Θεσσαλονίκη - Νέα Καρβάλη: Έχει υποβληθεί ΜΠΕ από τον ΟΣΕ και βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαβούλευσης, ενώ για το τμήμα Νέα Καρβάλη - Τοξότες οι περιβαλλοντικοί όροι βρίσκονται στο τελικό στάδιο τροποποίησης από την ΕΡΓΟΣΕ.
ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ 6ΟΥ ΠΡΟΒΛΗΤΑ ΛΙΜΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Προϋπολογισμός: 45.000.000,00 € Τεχνικά Στοιχεία Το έργο αφορά στη νέα δυτική σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου Προβλήτα του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) µε την υφιστάμενη Σιδηροδρομική Γραμμή που συνδέει τον Σταθμό Διαλογής Θεσσαλονίκης µε τον Εμπορικό Σταθμό και τον Λιμένα. Περιλαμβάνει ακόμα και ανάπτυξη του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στη Δυτική Θεσσαλονίκη, επί υφιστάμενων σιδηροδρομικών ή/και νέων τμημάτων γραμμών. Το δίκτυο θα έχει μορφή «Χ» µε δυο διασταυρούμενες γραμμές και κοινό ενδιάμεσο τμήμα. Τερματικοί σταθμοί στα δυτικά θα είναι η Σίνδος και τα Διαβατά και τερματικοί σταθμοί προς το κέντρο της πόλης θα είναι ο Νέος Σιδ. Σταθμός του ΟΣΕ και αφετέρου στην περιοχή του Λιμένα πλησίον του Προβλήτα 1.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΜΒΟ ΚΟΡΩΠΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟ ΛΑΥΡΙΟ ΚΑΙ ΟΝ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΥΡΙΟΥ: Προϋπολογισμός: 380.000.000 € Τεχνικά Στοιχεία 31,7 χλµ. - Διπλή Σιδηροδρομική Γραµµή Προβλέπονται 2 σιδ. σταθμοί και 7 σιδηροδρομικές στάσεις. Σε όλους τους σιδ. Σταθμούς και στάσεις προβλέπεται χώρος στάθμευσης, ώστε να εξυπηρετούνται ευρύτερες ζώνες οικιστικής ανάπτυξης µε δυνατότητα πρόσβασης µε αυτοκίνητο ή µε άλλο τοπικό μέσο μαζικής μεταφοράς.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΡΑΦΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΡΑΦΗΝΑΣ ΜΕ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ: Προϋπολογισμός: 300.000.000,00 € Τεχνικά Στοιχεία 17 χλµ. - Διπλή Σιδηροδρομική Γραµµή Για τη σύνδεση της υφιστάμενης σιδηροδρομικής προαστιακής γραμμής µε το λιμένα Ραφήνας έχουν εξετασθεί δύο εναλλακτικές χαράξεις (μπορούν να εφαρμοστούν και συνδυαστικά): 1η Εναλλακτική: Η σύνδεση της υφιστάμενης προαστιακής σιδ. στάσης Παλλήνης µέσω του κατασκευασμένου σιδηροδρομικού διαδρόμου της οδού Σταυρού –Ραφήνας µε το Λιμάνι της Ραφήνας. 2η Εναλλακτική: Η σιδ. σύνδεση του λιμένα της Ραφήνας µέσω της υφιστάμενης σιδ. γραµµής από το αεροδρόμιο (Βόρεια έξοδος αεροδρομίου). Στο έως σήμερα µμελετημένο έργο προβλέπονται σταθμοί στην Παλλήνη, την Αρτέμιδα και την Ραφήνα.