Αναταραχή στις ελληνικές επιχειρήσεις της βιομηχανίας των τροφίμων έχει προκαλέσει η συζήτηση για πανευρωπαϊκή εφαρμογή του συστήματος αξιολόγησης τροφίμων Νutri- Score, καθώς παραδοσιακά προϊόντα όπως το λάδι, τα τυροκομικά και το μέλι, κινδυνεύουν όχι μόνο να εξισωθούν αλλά ακόμη και να υποβαθμιστούν στην κατηγοριοποίηση σε ό,τι αφορά τη διατροφική τους αξία, συγκριτικά με άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Στελέχη τριών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους παραπάνω κλάδους μιλώντας στο insider.gr κάνουν λόγο για έναν παραπλανητικό και εντελώς απλοϊκό αλγόριθμο τον οποίο χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο σύστημα, σημειώνοντας ότι εφόσον αυτό εφαρμοστεί, προϊόντα στα οποία βασίζεται η μεσογειακή διατροφή θα χάσουν την υπεραξία τους. Άγνωστες θα είναι οι συνέπειες και για την εξαγωγική τους δραστηριότητα καθώς δεν θα έχουν πλέον την ίδια δυναμική στις αγορές του εξωτερικού αφού θα χαρακτηρίζονται ως προϊόντα χαμηλότερης διατροφικής αξίας.
Τονίζουν ωστόσο το γεγονός ότι υπάρχει ταυτόσημη αντίληψη των επιχειρήσεων του κλάδου, των φορέων και του αρμόδιου υπουργείου στη χώρα μας ώστε να υπάρξουν συντονισμένες κινήσεις το επόμενο διάστημα καθώς εντός του 2022 αναμένεται να ληφθεί η σχετική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την υποχρεωτική εφαρμογή του συγκεκριμένου συστήματος αξιολόγησης.
Τι είναι το nutriscore και πώς αξιολογεί
Η αξιολόγηση Nutri-score αποτυπώνεται με μία ετικέτα στη συσκευασία του προϊόντος και μέσω μίας κλίμακας 5 χρωμάτων και γραμμάτων (Α,Β,C,D,E), κατηγοριοποιείται ως προς τη διατροφική αξία του. Το «Α» είναι το πράσινο χρώμα, αντιπροσωπεύοντας την καλύτερη διατροφική ποιότητα ενώ το «Ε» είναι κόκκινο χρώμα επισημαίνοντας τη χαμηλότερη.
Η κατηγορία στην οποία εντάσσεται κάθε τρόφιμο προκύπτει με βάση έναν αλγόριθμο του συστήματος, ο οποίος ωστόσο προσμετρά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: τις θερμίδες, το αλάτι τη ζάχαρη, τα λιπαρά και τις φυτικές ίνες. Δεν λαμβάνει ωστόσο υπόψη άλλα ωφέλιμα στοιχεία και θετικά χαρακτηριστικά όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, τα αντιοξειδωτικά κτλ. που μπορεί να περιέχουν τα προϊόντα. Ήδη το Nutri-score εφαρμόζεται σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, ενώ ο καταναλωτής μπορεί και μόνος του μέσω της ιστοσελίδας να συμπληρώσει τα συστατικά και να διαπιστώσει σε ποια κατηγορία εντάσσεται το προϊόν που έχει αγοράσει.
Γάλα, λάδι και μέλι στην κατηγορία «C»
Όπως επισημαίνει στο insider.gr ο Χρήστος Αποστολόπουλος, Διευθυντής Ποιότητας και Ασφάλειας της FrieslandCampina Hellas-ΝΟΥΝΟΥ και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλακτοκομικών Προϊόντων, με την αξιολόγηση του Nutri-score το γάλα εντάσσεται στην κατηγορία C ενώ ένα αναψυκτικό χωρίς ζάχαρη, στην κατηγορία B, καθώς το σύστημα υπολογίζει τη ζάχαρη και τα λιπαρά και όχι τα θετικά χαρακτηριστικά του γάλακτος ή των τυριών.
Υπάρχουν, όπως σημειώνει, πολλά τρόφιμα τα οποία έχουν πολύ σημαντικά βιοενεργά συστατικά (αντιοξειδωτικά, ειδικά πεπτίδια, λιπαρά οξέα, στερολες κ.α.) που δεν έχει σημασία τι διατροφικό προφίλ έχουν γιατί τα μακροθρεπτικα συστατικά σε αυτά έρχονται διατροφικά σε δεύτερη μοίρα. «Δεν είναι δυνατόν λοιπόν τέτοια τρόφιμα πολλά από αυτά είναι παραδοσιακά μας να λαμβάνουν αρνητικά Nutriscore. Αυτό αποτελεί κακή διατροφική ενημέρωση/συμβουλή προς τον καταναλωτή αν όχι παραπλάνηση» τονίζει.
Συμπληρώνει ακόμη ότι ακόμη κι αν υπάρξει εξαίρεση από τη Nutriscore κάποιων παραδοσιακών προϊόντων το πρόβλημα θα παραμείνει. «Ακόμα κι αν συμβεί αυτό, ποια θα είναι τελικά η εικόνα στα ράφια; Προϊόντα με ένα εντυπωσιακό "μετάλλιο" Nutriscore Α ή Β που θα κρέμεται από το "λαιμό" τους και παραδοσιακά μας προϊόντα δεν θα έχουν τίποτε. Πως νομίζετε ότι θα ερμηνεύουν κάτι τέτοιο οι καταναλωτές και ιδιαίτερα στο εξωτερικό;». Ο ίδιος επισημαίνει ότι παραπάνω θέσεις εκφράζουν συνολικά τις εταιρείες του κλάδου που διαφωνούν με την υιοθέτηση του συγκεκριμένου συστήματος.
Αντίστοιχα και το ελληνικό ελαιόλαδο εντάσσεται σε χαμηλότερη κατηγορία σε σύγκριση με επεξεργασμένα τρόφιμα λόγω των λιπαρών που περιέχει. Σύμφωνα με τον διευθυντή εφοδιαστικής αλυσίδας της «Μινέρβα», Κώστα Αντωνόπουλο έχουν γίνει ήδη «ασκήσεις» με τα προϊόντα της εταιρείας ώστε να διαπιστωθεί σε ποια κατηγορία θα ενταχθούν εφόσον εφαρμοστεί το σύστημα και διαπιστώθηκε η ανακολουθία σχετικά με την κατηγορία στην οποία τοποθετείται το ελαιόλαδο. Το ζήτημα, όπως επισημαίνει ο ίδιος, παρακολουθείται εδώ και αρκετό μέσω των αρμόδιων φορέων ώστε οι κινήσεις να είναι συντονισμένες ενόψει των διαβουλεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το μέλι είναι ακόμη ένα προϊόν που πλήττεται από το συγκεκριμένο σύστημα λόγω των σακχάρων που περιέχει. Όπως λέει στο insider.gr o διευθύνων σύμβουλος της Αττικής Μελισσοκομικής Εταιρείας, Γιώργος Πίττας, ο συγκεκριμένος τρόπος αξιολόγησης είναι από «άστοχος έως επικίνδυνος», κάνοντας λόγο για «εμπορικό πόλεμο υπέρ των τεχνητών προϊόντων έναντι των φυσικών». Σημειώνει ότι το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί το πεδίο των εξαγωγών θα είναι εντονότερο για τις αγορές εκείνες του εξωτερικού στις οποίες δεν έχουν καθιερωθεί στη συνείδηση των καταναλωτών τα συγκεκριμένα προϊόντα και δεν θα μπορέσουν εύκολα να μπουν στα ράφια τους.
Το ζήτημα πάντως δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, καθώς πλήττονται στο σύνολο τους, όπως επισημαίνεται, οι χώρες της Νότιας Ευρώπης οι οποίες παράγουν τα παραπάνω φυσικά προϊόντα αλλά είναι και κυρίαρχα στη διατροφή τους Από την άλλη πλευρά η Βόρεια Ευρώπη με διαφορετικές διατροφικές συνήθειες επιθυμεί την υιοθέτηση του συγκεκριμένου συστήματος.
