Οι ελληνικές αρχές εκπλήρωσαν ειδικές δεσμεύσεις σε διάφορους τομείς, όπως στις ιδιωτικοποιήσεις, ενώ σημείωσαν πρόοδο σε ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως στην προώθηση επενδύσεων, αναφέρεται στην 11η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Κομισιόν για την Ελλάδα. Σε αυτήν γίνεται, ως συνήθως, ειδική μνεία για το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, τα βήματα που έχουν γίνει αλλά και τις εκκρεμότητες που υπάρχουν για τη συνέχεια.
Η Κομισιόν επισημαίνει ότι έχει επιτευχθεί σημαντική και ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις, με το κλείσιμο της συναλλαγής στο εμβληματικό έργο του Ελληνικού και την επιλογή προτιμώμενου επενδυτή στην παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και τη Δημόσια Επιχείρηση Φυσικού Αερίου (ο λόγος για τη ΔΕΠΑ Υποδομών). Το έργο της ΕΕΣΥΠ (Υπερταμείο) προχωρά όσον αφορά την προετοιμασία της επικαιροποίησης του στρατηγικού της σχεδίου και της σύμβασης απόδοσης για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας (ΟΑΣΑ).
Η έκθεση αναφέρεται σε περιπτώσεις διαγωνισμών που προχωρούν, όπως στα περιφερειακά λιμάνια και στα βήματα που απομένουν, στις κινήσεις για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και των assets της ΕΤΑΔ αλλά και στο γεγονός ότι κάποιες αποκρατικοποιήσεις, όπως η πώληση ποσοστού των ΕΛΠΕ ή του διαγωνισμού για το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» έπρεπε να καθυστερήσουν λόγω συνθηκών (πανδημία) και μέχρι να βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες και αποτιμήσεις.
Η Ελλάδα, όπως σημειώνεται στην έκθεση, έχει δεσμευθεί ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και το σχέδιο ανάπτυξης περιουσιακών στοιχείων θα εφαρμοστεί σε συνεχή βάση. Με στόχο την ταχεία προσέλκυση επενδύσεων για την υποστήριξη μιας βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης, υπάρχει η δέσμευση για ολοκλήρωση των συναλλαγών στο Ελληνικό, σε ΕΛΠΕ, Εγνατία Οδό, ΔΕΠΑ Εμπορίου, περιφερειακά λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, μετοχές σε ΔΑΑ (αεροδρόμιο Σπάτων), ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Μέχρι τα μέσα του 2021, υπήρχε δέσμευση για ολοκλήρωση στις συναλλαγές στα περιφερειακά λιμάνια Ηγουμενίτσας και Κέρκυρας, σε ΔΕΗ, ΔΕΠΑ Υποδομών και Καβάλα (υπόγεια αποθήκη). Μέχρι τα μέσα του 2022, η δέσμευσή να ολοκληρωθούν συναλλαγές σε άλλους περιφερειακούς λιμένες, με βάση τις συστάσεις των συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ.
Η κατάσταση και τα επόμενα βήματα
Όπως αναφέρεται, ο κατάλογος των εκκρεμών ενεργειών της κυβέρνησης ενημερώθηκε από το Ταμείο τον Ιούνιο του 2021. Γίνεται αναφορά στην συμφωνία μεταβίβασης των μετόχων για το Ελληνικό, που υπογράφηκε στις 25 Ιουνίου 2021, επιτυγχάνοντας το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό, το ΤΑΙΠΕΔ έλαβε στις 25 Ιουνίου 2021 το ποσό των 300 εκατομμυρίων ευρώ ως η πρώτη δόση από το συνολικό χρηματικό αντίτιμο 915 εκατ. ευρώ (γίνεται αναφορά και στην άδεια Καζίνο). Για την Εγνατία Οδό αναφέρεται ότι σημειώθηκε πρόοδο τους τελευταίους μήνες, σημειώνεται η διαδικασία που προηγήθηκε και το τίμημα των 1,5 δις ευρώ. Ένα σύμπλεγμα 8 πλευρικών σταθμών διοδίων τέθηκε σε λειτουργία τον Ιούλιο, ενώ αναμένεται να τοποθετηθούν άλλοι 7 πλευρικοί και ένας μετωπικοί σταθμοί διοδίων σε λειτουργία τους επόμενους μήνες. Προχωρούν διαδικασίας για την αδειοδότηση στις σήραγγες ενώ υπάρχει εκκρεμότητα με την αδειοδότηση των υπολοίπων 16 κατηγορία Ε (δηλαδή εξαιρούνται οι μεταφορές επικίνδυνων φορτίων), που έχει προγραμματιστεί να κλείσει πριν από την ημερομηνία έναρξης της παραχώρησης, η οποία αναμένεται στα τέλη του 2022. Το θέμα είναι υπό παρακολούθηση.
Επίσης, γίνεται αναφορά στις εξελίξεις με τις συμβάσεις παραχώρησης σε περιφερειακά λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, όπου τα προσχέδια αναμένεται να δοθούν για σχόλια στους προεπιλεγμένους επενδυτές κάθε διαγωνισμού αντίστοιχα τις επόμενες εβδομάδες. Ωστόσο, υπάρχει ένα εκκρεμές ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί πριν προχωρήσει η δεσμευτικό φάση για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ήτοι η ολοκλήρωση στην απαλλοτρίωση ιδιωτικών ακινήτων στην ορεινή ζώνη του λιμένα. Εκκρεμούν δικαστικές αποφάσεις και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθυστέρηση τη συναλλαγή.
Όσον αφορά στο Περιφερειακό λιμάνι Ηγουμενίτσας, το έγγραφο της Σύμβασης Παραχώρησης αναμένεται να οριστικοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες και στη συνέχεια θα δοθεί στο προεπιλεγμένους επενδυτές. Η εκκρεμότητα για τον καθορισμό της ζώνης του λιμανιού Ηγουμενίτσας, η οποία θα υπόκειται στην παραχώρηση συμφωνία, αναμένεται να επιλυθεί τις επόμενες εβδομάδες και έτσι θα μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία του διαγωνισμού.
Περιφερειακό λιμάνι Ηρακλείου: Η διαδικασία του διαγωνισμού προχωρά καθώς οι ενδιαφερόμενοι υπέβαλαν την εκδήλωση ενδιαφέροντος στις 17 Σεπτεμβρίου 2021.
Από κει και πέρα, όπως αναφέρθηκε στις προηγούμενες εκθέσεις, ορισμένες συναλλαγές έπρεπε να καθυστερήσουν μετά από τη σημαντική πτώση της αξίας κεφαλαιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων ή τον αντίκτυπο της πανδημίας στο επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό ισχύει για τα Ελληνικά Πετρέλαια και την πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.
Για την ΔΕΠΑ Εμπορίας η έκθεση αναφέρει ότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει αναβάλει την δεύτερη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου, προκειμένου να έχει μεγαλύτερη ορατότητα σχετικά με τα εκκρεμή ζητήματα. Το ίδιο ισχύει και για την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) στη Ν. Καβάλα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών της Κομισιόν, η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από τους δύο προεπιλεγμένους ενδιαφερόμενους, αναμένεται στο α’ τρίμηνο του 2022.
Προβληματισμούς για τη δράση της ΕΤΑΔ φαίνεται να εγείρει η Κομισιόν, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση αξιολόγησης για την Ελλάδα. Η Δημόσια Εταιρεία Ακινήτων (ΕΤΑΔ) αναμένεται να εκπονήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την επίτευξη μιας φιλόδοξης στοχευμένης απόδοσης στο χαρτοφυλάκιό της το συντομότερο δυνατό.
Ενώ κάποια έργα της ΕΤΑΔ προχωρούν, δεν υπάρχει μια συνολική προσέγγιση για την παροχή αξίας από το σύνολο του χαρτοφυλακίου των ακινήτων ενώ οι προσπάθειες να επιτευχθεί μια αλλαγή στην απόδοση της εταιρείας δεν παρήγαγαν συστηματικά αποτελέσματα. Τα προβλήματα στην ΕΤΑΔ φαίνονται σημαντικά. Το να γυρίσει αυτή την κατάσταση και να δημιουργήσει αξίας από το χαρτοφυλάκιο ακινήτων της είναι μια κρίσιμης ευθύνη για την εταιρεία.