Το θετικό momentum για επιτάχυνση της «πράσινης» ενεργειακής στροφής τόσο της Ελλάδας όσο και των υπόλοιπων χωρών των Βαλκανίων, επιδιώκει να εκμεταλλευθεί η ΔΕΗ με την επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 750 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε χθες.
Έτσι, το μεγάλο ακόμη αναξιοποίητο δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα μας, όσο και η υστέρηση σε μερίδιο ΑΠΕ που παρουσιάζουν τα γειτονικά κράτη, αποτελούν μοναδική αναπτυξιακή ευκαιρία στη δεδομένη συγκυρία, που η ΔΕΗ θέλει να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερο. Στην πράξη, η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αξιοποίηση αυτού του «παράθυρου ευκαιρίας» σημαίνει πως η ΔΕΗ φιλοδοξεί να γίνει πρωταγωνιστής της ενεργειακής μετάβασης στην ευρύτερη περιοχή, κάτι που με τη σειρά του συνεπάγεται πως θα χρειαστεί σημαντικά κεφάλαια για «πράσινες» επενδύσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, ακόμη και τα 2,116 δισ. ευρώ από την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ στη Macquarie, την οποία χθες το Δ.Σ. της επιχείρησης ανακήρυξε προτιμητέο επενδυτή, θεωρήθηκαν από τη διοίκηση της ΔΕΗ ανεπαρκή ως αφετηρία για το ενισχυμένο επενδυτικό της πρόγραμμα ύψους 8,4 δισ. ευρώ μέχρι το 2026, με σκοπό να αποκτήσει ένα «πράσινο» χαρτοφυλάκιο 9,1 GW.
Έτσι, με την ΑΜΚ στοχεύει να αυξήσει στα 2 δισ. ευρώ περίπου τα διαθέσιμα κεφάλαια για το πρώτο «κύμα» επενδύσεων του προγράμματος, αν λάβει κανείς υπόψη του πως από την πώληση του 49% θα εισρεύσουν στα ταμεία της 1,312 δισ., με τα υπόλοιπα 804 εκατ. να καλύπτουν μέρος του καθαρού δανεισμού του Διαχειριστή.
Στα επίπεδα του 34% το Δημόσιο
Την ίδια στιγμή, η «επόμενη ημέρα» της ΔΕΗ συνοδεύεται και από τη μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου στο μετοχικό της κεφάλαιο, η οποία όπως έγραψε χθες το Insider.gr, θα διαμορφωθεί πλέον στα επίπεδα του 34%. Επομένως, και στη ΔΕΗ πρόκειται να ακολουθηθεί το μοντέλο των ΕΛΠΕ και ΔΕΣΦΑ, όπου το Δημόσιο κατέχει ποσοστό καταστατικής μειοψηφίας, ελέγχοντας ένα μερίδιο στρατηγικών αποφάσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για την αναπροσαρμογή του ποσοστού του, το Δημόσιο δεν θα συμμετάσχει πλήρως στην ΑΜΚ. Πιο συγκεκριμένα, η «φόρμουλα» που προκρίθηκε είναι στη δημόσια προσφορά να λάβει μέρος το Υπερταμείο (το οποίο κατέχει αυτή τη στιγμή το 34% της ΔΕΗ), ενώ δεν θα συμμετάσχει το ΤΑΙΠΕΔ (14%).
Στην ανακοίνωση που εξέδωσαν χθες ΕΕΣΥΠ και ΤΑΙΠΕΔ, επισήμαιναν ότι θα εξετάσουν –σύμφωνα με τον καταστατικό τους σκοπό- με βάση τους κανόνες της αγοράς και με τη συνδρομή εξωτερικού συμβούλου, τη μείωση της συμμετοχής τους σε μειοψηφικό ποσοστό καθοριστικής σημασίας (blocking minority), με απώτερο στόχο να αυξηθεί η ελεύθερη διασπορά στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ και να τοποθετηθούν ιδιώτες θεσμικοί επενδυτές δημιουργώντας αξία για τους μετόχους, την εταιρία, τους εργαζόμενους και την κοινωνία.
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, δεν έχει επιμερισθεί ποιο ποσό από τα 750 εκατ. θα καλυφθεί από τη δημόσια προσφορά και ποιο από θεσμικούς επενδυτές με ιδιωτική τοποθέτηση. Πηγές της επιχείρησης σημειώνουν πάντως ότι στόχος είναι να καλυφθεί όλη η ζήτηση μικροεπενδυτών στη δημόσια προσφορά.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΔΕΗ, προηγήθηκε εμπιστευτική διαδικασία βολιδοσκόπησης αγοράς, από την οποία προέκυψαν ενδείξεις για σημαντικό ενδιαφέρον συμμετοχής στην αύξηση. Αξίζει να σημειωθεί πως οι κινήσεις αυτές έγιναν υπό απόλυτη μυστικότητα, καθώς οποιαδήποτε πληροφορία θα επηρέαζε αρνητικά τη μετοχή της επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση, από τη βολιδοσκόπηση υπάρχει μία πρώτη εικόνα για τους θεσμικούς επενδυτές εκτός συνόρων, που δείχνουν ενδιαφέρον για είσοδο στη μετοχική σύνθεση της επιχείρησης.
Σημαντικό είναι επίσης πως η εταιρεία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να εφαρμόσει μηχανισμό κατά προτεραιότητα κατανομής και στις μετοχές που θα διατεθούν με ιδιωτική τοποθέτηση σε θεσμικούς επενδυτές εκτός Ελλάδος. Στα κριτήρια, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η επενδυτική συμπεριφορά και η συναλλακτική δραστηριότητά τους.
Αύξηση 50% των ΑΠΕ έως το 2026
Στην περίπτωση της χώρας μας, η αναπτυξιακή ευκαιρία από την «πράσινη» στροφή εδράζεται κατ΄ αρχάς στους επιθετικούς στόχους που έχουν τεθεί για την ενίσχυση του μεριδίου των ΑΠΕ. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), μόνο έως το 2026 προβλέπεται να έχουν προστεθεί νέες μονάδες συνολικής ισχύος 9,3 GW (μαζί με τα υδροηλεκτρικά), που αντιστοιχούν σε μία αύξηση 50%.
Σύμμαχος για να υλοποιηθούν όλα αυτά τα έργα δεν είναι μόνο το πλούσιο εγχώριο αιολικά και ηλιακό δυναμικό, αλλά και το ρυθμιστικό πλαίσιο που γίνεται όλο και πιο «φιλικό». Ενδεικτικό είναι πως βρίσκεται στα σκαριά η περαιτέρω απλοποίηση της αδειοδότησης, το νέο διαγωνιστικό καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης, καθώς και το σχήμα προώθησης των «πράσινων» PPAs.
Την ίδια στιγμή, η διείσδυση των ΑΠΕ αναμένεται να επιταχυνθεί στην ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, ώστε να προσεγγίσει τα επίπεδα των δυτικοευρωπαϊκών κρατών. Ενδεικτικό παράδειγμα η Ρουμανία και η Βουλγαρία, που περιλαμβάνονταν στη χθεσινή παρουσίαση της ΔΕΗ στο conference call με αναλυτές, όπου η «πράσινη» ενέργεια θα προελαύνει με ετήσιο ρυθμό 8% και 15% μέσα στη 10ετία.
Μείωση της έκθεσης στους ρύπους
Αξίζει να σημειωθεί πως η στρατηγική επέκταση σε όμορες χώρες σημαίνει πως η ΔΕΗ θα αποτελεί και πελάτη για σημαντικό μέρος του «πράσινου» ρεύματος που θα παράγει σε αυτές τις ενεργειακές αγορές. Κι αυτό γιατί η εταιρεία είναι (και θα παραμείνει) εισαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς το μερίδιό της στην προμήθεια υπερβαίνει τη συμμετοχή της στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή.
Από την άλλη πλευρά, αυτή η «πράσινη» φυγή προς τα εμπρός της ΔΕΗ υπαγορεύεται και από τη μείωση της έκθεσής της στα δικαιώματα ρύπων, τα οποία έχουν ήδη εκτιναχθεί σε επίπεδα ρεκόρ και, με δεδομένες τις πολιτικές της Ε.Ε. για την ενεργειακή μετάβαση, θα συνεχίσουν και τα επόμενα χρόνια να επιβαρύνουν με σημαντικά ποσά τη χρήση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας. Επομένως, η στροφή προς τις ΑΠΕ αποτελεί περίπου μονόδρομο για την οικονομική ευρωστία της εταιρείας.
Είναι ενδεικτικό ότι παρά το γεγονός ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους οι εκπομπές της εταιρείας αυξήθηκαν μόλις κατά 3,4%, λόγω της εκτίναξης των τιμών των δικαιωμάτων, το κόστος για την επιχείρηση αυξήθηκε κατά 126 εκατ. Παράλληλα, η προσθήκη ενός τόσο μεγάλου «πράσινου» χαρτοφυλακίου που σχεδιάζει η ΔΕΗ, θα «θωρακίσει» τα οικονομικά της εταιρείας από τα σκαμπανεβάσματα των διεθνών τιμών αερίου, αλλά και το εγχώριο σύστημα στο σύνολό του.