Η έναρξη του καινοτόμου προγράμματος «παρέα με ουρά» στο Νοσοκομείο Μεταξά, όπου εθελοντές υγείας προσέρχονται με τους ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους τους και παρέχουν συναισθηματική υποστήριξη στους ογκολογικούς ασθενείς, στην Ημερήσια Μονάδα Νοσηλείας, επισφραγίζει την θεραπευτική διάσταση των τετράποδων με τον πλέον επίσημο τρόπο. Παράλληλα, αποτελεί την αφορμή να μάθουμε περισσότερα για την ευεργετική επίδραση κάθε «παρέας με ουρά» στην υγεία των ατόμων με χρόνιες παθήσεις, των νοσηλευομένων, των ηλικιωμένων, των μοναχικών ανθρώπων των παιδιών με προβλήματα ανάπτυξης ή συμπεριφοράς και εν γένει της κοινωνίας.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τσουχτερά τα πρόστιμα για ιδιοκτήτες κατοικιδίων
Οργανισμός Dog therapy
Οι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι μέλη του Οργανισμού Dog Therapy που προσφέρουν συναισθηματική υποστήριξη στους ασθενείς με καρκίνο κατά την χορήγηση των θεραπειών τους. Ο «Όλυμπος» και ο «Βαγγέλης» ανήκουν σε μια κατηγορία ειδικά εκπαιδευμένων τετραπόδων, που βοηθούν τους ασθενείς να χαλαρώσουν και να ζήσουν στιγμές ξεγνοιασιάς, την δύσκολη ώρα της χορήγησης της χημειοθεραπείας, ώστε από το μυαλό τους να φύγουν οι σκέψεις της ασθένειας και του άγχους/φόβου. Αντίστοιχη ειδική εκπαίδευση διαθέτουν οι αστυνομικοί σκύλοι (Κ9), οι σκύλοι Οδηγοί Ελλάδας για άτομα με προβλήματα όρασης και οι σκύλοι διασώστες.
Παιδιά στο φάσμα του αυτισμού
Όπως εξηγεί η κτηνίατρος Αμαλία Δόικα οι σκύλοι θεραπείας κάνουν θαύματα όταν έρχονται σε επαφή με πολλές κατηγορίες ασθενών, όπως είναι τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές και όσα βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Επίσης βοηθούν ανθρώπους που επανεντάσσονται μετά από χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (ναρκωτικά, αλκοόλ), άτομα σε αποξένωση, ανθρώπους με κατάθλιψη, παιδιά με συμπεριφορικές διαταραχές και όχι μόνο.
Η χρήση εκπαιδευμένων σκύλων και γενικά κατοικίδιων για να βελτιωθεί η υγεία των ασθενών κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην Ευρώπη και στην πατρίδα μας και στο σημείο αυτό πρέπει να εξηγήσουμε ότι για να εισέλθουν τα τετράποδα σε νοσοκομειακό περιβάλλον θα πρέπει να είναι αποπαρασιτωμένα και πλήρως εμβολιασμένα, για την προστασία των νοσηλευομένων, όπως εξηγεί η Αμαλία Δόικα. Εξίσου σημαντική είναι η σχέση που αναπτύσσει ο σκύλος θεραπείας με τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.
«Ο σκύλος δεv μιλά αλλά νιώθει όλες τις αλλαγές στον ψυχισμό του ανθρώπου και μπορεί και τις καταλάβει κι εκεί ακριβώς βρίσκεται ο συνδετικός κρίκος μεταξύ ανθρώπου και ζώου. Και τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού μπορεί ενδεχομένως να μη μιλούν οπότε, ενώ δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με άλλα παιδιά, μπορούν και αλληλεπιδρούν με τα τετράποδα» προσθέτει η κτηνίατρος. Άλλωστε η σύνδεση ζώου και ανθρώπου προκύπτει και από το γεγονός ότι αρκετά άτομα τα οποία έχουν σκύλο ή γάτα όταν εμφανίζουν προβλήματα ψυχοσωματικά (αυτοάνοσα, νοσήματα σχετιζόμενα με το άγχος), συμβαίνει συχνά μετά από λίγο καιρό το κατοικίδιό να αποκτά το ίδιο πρόβλημα με το αφεντικό του!
Μέρος της φύσης ο άνθρωπος
Η Αμαλία Δόικα υπογραμμίζει πως ο άνθρωπος δεν είναι «κατασκευασμένος» να ζει απομονωμένος σε ένα σπίτι, ούτε να εργάζεται μπροστά σε μια οθόνη. Είμαστε μέρος της φύσης και προορισμένοι να ζούμε κοντά στα άλλα ζώα και η επαφή μας με τα κατοικίδια σηματοδοτεί την επιστροφή του ανθρώπου σε μία αρχέγονη μορφή λειτουργίας του ή αυτό που λέμε «την επιστροφή στις εργοστασιακές μας ρυθμίσεις».
Η ζωή μας σίγουρα δεν σχεδιάστηκε να μοιάζει με αυτό το απομονωμένο ψηφιακό μοντέλο που ξέρουμε σήμερα. Είναι προορισμένη να ακολουθεί τη φύση -για παράδειγμα έρευνες δείχνουν ότι τα νεογέννητα μωρά μπορούν να αναγνωρίσουν τη μητέρα τους μέσω της μυρωδιάς, όπως ακριβώς κάνουν και τα ζώα. Επίσης, σε έκτακτες περιπτώσεις όταν κινδυνεύουμε, δρούμε βασιζόμενοι στα ζωώδη ένστικτα μας που τα παραμερίζουμε στην καθημερινότητα. Άρα η σχέση μας με το ζωικό βασίλειο υπάρχει-άσχετα αν την έχουμε θάψει βαθιά μέσα μας.
Μείωση της αρτηριακής πίεσης
Μία άλλη θεραπευτική διάσταση των κατοικίδιων και πόσω μάλλον των ειδικά εκπαιδευμένων σκύλων είναι η δυνατότητα τους να ρίχνουν την αρτηριακή πίεση στους ανθρώπους και να μειώνουν τα επίπεδα άγχους, περιορίζοντας tην παραγωγή κορτιζόλης στο σώμα. Όταν ένας ασθενής έρθει σε επαφή με ένα σκύλο ή μια γάτα και ακούσει τον αργό ρυθμό της καρδιάς τους και επηρεαστεί ο ψυχισμός του από την ηρεμία και την ασφάλεια που νιώθουμε κοντά στα ζώα, τότε το στρες υποχωρεί, η αρτηριακή πίεση μειώνεται αν είναι αυξημένη και φεύγουν οι δυσάρεστες σκέψεις από το μυαλό.
Λιποθυμικά επεισόδια και κετοξέωση
Επίσης, η κτηνίατρος επισημαίνει πως οι σκύλοι μπορούν να αντιληφθούν μέσω της μυρωδιάς και της πολύ ανεπτυγμένης όσφρησής τους την έλευση της λιποθυμίας, η οποία μπορεί να οφείλεται σε υπόταση (πτώση της αρτηριακής πίεσης) ή κετοξέωση στους διαβητικούς ασθενείς. Η διαβητική κετοξέωση είναι μια απειλητική για τη ζωή επιπλοκή του διαβήτη που συμβαίνει όταν το σώμα παράγει υψηλά επίπεδα οξέων στο αίμα που ονομάζονται κετόνες, με τους σκύλους να μπορούν να διακρίνουν τις κετόνες, βάσει της εξαιρετικά αναπτυγμένης όσφρησής τους.
Υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά στις ΗΠΑ και αλλού όπου ένα κατοικίδιο σκύλος ή γάτα βοήθησε το αφεντικό του που ήταν άτομο με διαβήτη σε τέτοιες καταστάσεις και βρήκε τρόπο να καλέσει βοήθεια. Επίσης τα κατοικίδια μπορούν να εξασφαλίσουν μια αίσθηση ηρεμίας και ασφάλειας στους ανθρώπους με φοβίες και με ειδική άδεια γιατρού συνοδεύουν τα αφεντικά τους μέσα σε αεροπλάνα, αν ο άνθρωπος αντιμετωπίζει φοβία σχετική με τις πτήσεις ή μέσα σε θέατρα και μουσεία αν πρόκειται γι ανθρώπους που πάσχουν για παράδειγμα από αγοραφοβία (φοβία του πλήθους).
Επιστρέφοντας στους ογκολογικούς ασθενείς, ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας Ευάγγελος Φιλόπουλος επισημαίνει πως είναι τεκμηριωμένο ότι η καλή ψυχική κατάσταση βοηθά στην καλύτερη αποδοχή της θεραπείας. Με άλλα λόγια όσο πιο καλά ψυχολογικά είναι ένας ασθενής, τόσο πιο δεκτικός είναι στην θεραπεία. Η επαφή με τα ζώα θωρακίζει την ψυχική υγεία που βάσει του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι αλληλένδετη με την σωματική υγεία και μαζί συνθέτουν την έννοια της ευεξίας.
Κοινωνικοποίηση και dating apps
Επίσης οι σκύλοι και γενικά τα κατοικίδια βοηθούν τους ηλικιωμένους και απομονωμένους ανθρώπους να κοινωνικοποιηθούν. Η κοινωνικοποίηση γίνεται αφενός μέσω της βόλτας, που κινητοποιεί σωματικά το αφεντικό του σκύλου και βοηθά στην πρόληψη της παχυσαρκίας, την αποφυγή απώλειας μυϊκής μάζας και την διατήρηση της φυσικής κατάστασης.
Αφετέρου, η κοινωνικοποίηση ανθρώπων που έχουν κατοικίδιο γίνεται και μέσω chat σε πλατφόρμες όπου γνωρίζονται ιδιοκτήτες κατοικίδιων και κάνουν παρέα. Στην Αμερική πλέον υπάρχει και ειδικό dating app για ιδιοκτήτες σκύλου, με ανθρώπους που χρησιμοποιούν την αγάπη τους για τα ζώα ως ένα κοινό παρονομαστή ή ένα σημείο αφετηρίας ώστε να βρουν σύντροφο που τους ταιριάζει, όπως καταλήγει η κτηνίατρος.
