Αναταράξεις στις αερομεταφορές δημιουργεί για ακόμα μια φορά η πανδημία του κορονοϊού και η ιδιαίτερα μεταδοτική μετάλλαξη Όμικρον, περιορίζοντας την κίνηση της εορταστικής περιόδου και οδηγώντας σε ακυρώσεις διεθνών πτήσεων αλλά και σε μείωση της πληρότητας των αεροσκαφών.
Μόνο την παραμονή και την ημέρα των Χριστουγέννων ο αριθμός των ακυρώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπέρασε τις 4.000 πτήσεις, με τις 1.000 εξ αυτών να αφορούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρότι μάλιστα οι 3.800 πτήσεις αποτελούν μόνο το 4,7% των 80.000 πτήσεων που είχαν προγραμματιστεί για τις προαναφερθείσες ημέρες, είναι ενδεικτικές των αρρυθμιών που προκαλεί η νέα μετάλλαξη σε μια ήδη πληγείσα βιομηχανία.
Το φαινόμενο συνεχίζεται με τον ίδιο ρυθμό και την τρέχουσα εβδομάδα αφού σύμφωνα με την ιστοσελίδα παρακολούθηση πτήσεων σε πραγματικό χρόνο Flight Aware, την Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου, ο αριθμός των ακυρωμένων πτήσεων ξεπέρασε τις 2.700, εκ των οποίων πάνω από 1.000 αφορούσαν δρομολόγια από και προς τις ΗΠΑ, την Τρίτη 28 Δεκεμβρίου τις 3.121 (με 1.285 να αφορούν τις ΗΠΑ) και σήμερα αναμένονται 1.934 ακυρώσεις (με 631 εξ αυτών να αφορούν πτήσεις από και προς τις ΗΠΑ).
Μέρος των πτήσεων που ακυρώθηκαν κυρίως στην Αμερική οφείλονται στον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων μεταξύ των μελών του πληρώματος. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη ανακοίνωσή της United Airlines στην οποία εξηγούσε ότι η έξαρση των κρουσμάτων της μετάλλαξης Όμικρον «είχε άμεσο αντίκτυπο» στα πληρώματα των πτήσεών της και στο λοιπό προσωπικό της. «Ως αποτέλεσμα, αναγκαστήκαμε δυστυχώς να ακυρώσουμε ορισμένες πτήσεις και να ενημερώσουμε τους πελάτες μας πριν φτάσουν στο αεροδρόμιο».
Μεγάλο ήταν το πλήγμα και στην Κίνα με τις China Eastern και την Air China να συγκαταλέγονται στην πρώτη τριάδα των αεροπορικών με τις περισσότερες ακυρώσεις δρομολογίων το τριήμερο των Χριστουγέννων. Η China Eastern ματαίωσε περί τις 540, το ένα τέταρτο του πτητικού της προγράμματος, ενώ η Air China 267 πτήσεις, επίσης το ένα τέταρτο των προγραμματισμένων.
Αντίστοιχα, η μετάλλαξη Όμικρον συνέβαλε στην υστέρηση κατά περίπου 20% της επιβατικής κίνησης που παρατηρήθηκε στα αεροδρόμια της Ευρώπης το προηγούμενο διάστημα, ενώ μείωσε και τις πληρότητες των αεροσκαφών. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων της Ευρώπης (ACI Europe), το νέο στέλεχος συνέβαλε σε μείωση της πληρότητας των πτήσεων προς και από ευρωπαϊκά αεροδρόμια από 66% σε 54% από τις 24 Νοεμβρίου και για τρεις εβδομάδες.
Να υπενθυμίσουμε ότι η επιβατική κίνηση στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια τον Νοέμβριο μειώθηκε κατά -35,2% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα, καταγράφηκε ωστόσο οριακά βελτιωμένη σε σχέση με έναν μήνα πριν (-36,7% τον Οκτώβριο). Τον Δεκέμβριο ωστόσο όπου τα κρούσματα της νέας μετάλλαξης εκτινάχθηκαν παγκοσμίως το πλήγμα εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερο, δεδομένης και της εορταστικής περιόδου όπου τα ταξίδια αυξάνουν. Τόσο η μετάλλαξη Όμικρον όσο κι ο φόβος για νέες μεταλλάξεις σαν αυτή, ώθησε τον οίκο Fitch Ratings να αναθεωρήσει επί τα χείρω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια επιβατική κίνηση τόσο για το τρέχον έτος όσο και το πρώτο διάστημα του επόμενου, τονίζοντας ότι οι συνθήκες παραμείνουν ευμετάβλητες για τις αεροπορικές εταιρείες.
«Μοιάζει λίγο σαν να έχουμε επιστρέψει εκεί που ήμασταν πριν από ένα χρόνο και αυτό δεν είναι καλή προοπτική για τη βιομηχανία, και όχι μόνο γι' αυτή», ανέφερε πρόσφατα σήμερα σε διαδικτυακό κλαδικό σεμινάριο ο Ντίρντρε Φάλτον, εταίρος στη συμβουλευτική εταιρεία MIDAS Aviation. Στον αντίποδα βέβαια στελέχη αεροπορικών εταιρειών εκτιμούν ότι οι όποιες μεταλλάξεις θα φέρουν προσωρινά προσκόμματα και η ανάγκη του κόσμου για ταξίδια θα οδηγήσει σε πολύ καλές επιδόσεις ακόμα κι από το καλοκαίρι του 2022.
Σύμφωνα με τους αναλυτές ο αντίκτυπος της Όμικρον θα ποικίλει ανάλογα με τη χώρα και την περιοχή λόγω του τρόπου διαχείρισης από την κάθε κυβέρνηση και του διαφορετικού χαρακτήρα αεροπορικών εταιρειών σε όλο τον κόσμο καθώς και των επιχειρηματικών τους μοντέλων.
Σε κάθε περίπτωση όμως ο κίνδυνος είναι ορατός κι έρχεται μετά από μια περίοδο που οι δραστηριότητες των αερομεταφορών επλήγησαν σφοδρότατα. Να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, οι αεροπορικές μεταφορές στην ΕΕ κατέγραψαν μείωση κατά 73% το 2020 σε σχέση με το 2019, καθώς τα κράτη μέλη έθεταν σε ισχύ περιορισμούς στην μετακίνηση. Όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ κατέγραψαν μεγάλες μειώσεις το 2020 σε σύγκριση με το 2019. Η μεγαλύτερη πτώση παρατηρήθηκε στη Σλοβενία (-83%), ακολουθούμενη από τη Σλοβακία και την Κροατία (και οι δύο -82%).
