Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για το τελευταίο κρίσιμο βήμα υλοποίησης του διασυνδετήριου αγωγού αερίου Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, και το οποίο στην περίπτωση επιτυχούς έκβασης θα «κλειδώσει» την κατασκευή του έργου. Ο λόγος για το Market Test (Έρευνα Αγοράς) για το εγχώριο τμήμα του αγωγού, η πρεμιέρα του οποίου σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται να γίνει από τον ΔΕΣΦΑ το αργότερο τον Μάρτιο.
Τη διενέργεια του Market Test, ώστε να αποτυπωθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον χρήσης της υποδομής, έχει θέσει ως προϋπόθεση η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για να εγκρίνει το έργο. Έτσι, αν η Έρευνα Αγοράς γίνει με σημαντική δέσμευση χωρητικότητας στον αγωγό από υποψήφιους χρήστες, τότε η ΡΑΕ θα ανάψει το «πράσινο φως» για την υλοποίησή του.
Η διαδικασία αυτή μπήκε στη γραμμή αφετηρίας στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, καθώς η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση τα κείμενα της Έρευνας Αγοράς. Έτσι, με δεδομένο ότι η διαβούλευση εκπνέει στις 7 Φεβρουαρίου, θα είναι υπόθεση λίγων εβδομάδων μετά την εκπνοή της να ξεκινήσει η υποβολή προσφορών από τους ενδιαφερόμενους.
Δανειοδότηση της ΕΤΕπ
Παράλληλα, σημαντικά βήματα έγιναν το τελευταίο χρονικό διάστημα και στο «μέτωπο» χρηματοδότησης του αγωγού. Πιο συγκεκριμένα, στα τέλη Δεκεμβρίου ΔΕΣΦΑ και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υπέγραψαν τη συμφωνία δανειοδότησης, ύψους 25 εκατ. ευρώ, για το ελληνικό τμήμα του αγωγού. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ, ο συνολικός προϋπολογισμός του εγχώριου σκέλους ανέρχεται σε 67 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως το δάνειο της ΕΤΕπ καλύπτει περίπου το 35%.
Την ίδια χρονική περίοδο, δηλαδή στα τέλη του προηγούμενου έτους, ολοκληρώθηκαν επίσης με επιτυχία οι διαπραγματεύσεις της ΕΤΕπ με την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, για τη δανειοδότηση με 29,8 εκατ. ευρώ του τμήματος του έργου στη γειτονική χώρα. Επομένως, μέσα στις επόμενες εβδομάδες πρόκειται να υπογραφεί και η αντίστοιχη σύμβαση δανειοδότησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τον Σεπτέμβριο έχει ικανοποιηθεί και η δεύτερη προϋπόθεση που έθετε η ΡΑΕ για τον αγωγό, δηλαδή η υπογραφή Συμφωνίας Συνεργασίας μεταξύ του ΔΕΣΦΑ και της NER (διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς αερίου της Βόρειας Μακεδονίας). Η Συμφωνία περιλαμβάνει τα στάδια που πρέπει να ακολουθηθούν και από τις δύο πλευρές για την ανάπτυξη της υποδομής.
Προοπτική για τη μείωση των χρεώσεων στην Ελλάδα
Ο αγωγός θα έχει συνολικό προϋπολογισμό 110 εκατ. ευρώ, ενώ προβλέπεται να ξεκινά από τη Νέα Μεσημβρία και να καταλήγει στην περιοχή του Νεγκότινο στη Βόρεια Μακεδονία. Το ελληνικό τμήμα θα έχει συνολικό μήκος 57 χιλιόμετρα, καταλήγοντας στην περιοχή των Ευζώνων, από όπου θα ξεκινά το δεύτερο σκέλος του αγωγού, μήκους 68 χιλιομέτρων.
Με δεδομένο ότι η Βόρεια Μακεδονία έχει ως στόχο τη δραστική μείωση των εκπομπών, και το φυσικό αέριο αποτελεί «καύσιμο-γέφυρα» για την απανθρακοποίηση τομέων όπως η ηλεκτροπαραγωγή και η θέρμανση, ο αγωγός αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στο πλάνο της χώρας για την ενεργειακή μετάβαση. Κι αυτό γιατί θα ενισχύσει τις πηγές τροφοδοσίας με καύσιμο, αίροντας το ρωσικό μονοπώλιο στη χώρα.
«Πύλη εισόδου» για αυτή τη νέα οδό τροφοδοσίας θα αποτελέσει το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ. Επομένως, για παράδειγμα, η χώρα θα μπορεί να διασφαλίζει ποσότητες LNG που θα καταφθάνουν ακτοπλοϊκώς στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα ή στο υπό ανάπτυξη FSRU Αλεξανδρούπολης, και το οποίο θα διακινείται μέσω του ελληνικού συστήματος μεταφοράς.
Όσον αφορά την Ελλάδα, η προοπτική αυτή σημαίνει πως θα γίνει ένα ακόμη βήμα ώστε να μετατραπεί σε κόμβο διαμετακόμισης αερίου (gas hub) στην ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και στην εγχώρια αγορά. Με αυτό τον τρόπο, θα συμβάλει στην αύξηση του βαθμού χρήσης των ελληνικών υποδομών αερίου, με στόχο τη μείωση των χρεώσεων του συστήματος μακροπρόθεσμα.
