Αντιμέτωπη με βραχυκύκλωμα αναμένεται να βρεθεί η αγορά ηλεκτρικών κι ηλεκτρονικών ειδών μετά την πολυδιάστατη κρίση που έχει ξεσπάσει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς που μίλησαν στο insider.gr οι συνθήκες που διαμορφώνονται είναι τέτοιες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την «τέλεια καταιγίδα», μετά από δύο χρόνια με, ανά διαστήματα, κλειστά μαγαζιά και περιορισμένες πωλήσεις λόγω πανδημίας.
«Κατά την γνώμη μου είμαστε μπροστά στην τέλεια καταιγίδα» επεσήμανε υψηλόβαθμο στέλεχος της αγοράς μιλώντας στο insider.gr, υποδεικνύοντας ως υπαίτιους της καταιγίδας αυτής την ενεργειακή και οικονομική κρίση, την κρίση πρώτων υλών που επιτείνεται λόγω του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και τις υψηλές τιμές μεταφορών και ναύλων.
Αυξάνουν οι ελλείψεις σε πρώτες ύλες
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη δημιουργήσει ελλείψεις σε πρώτες ύλες, γεγονός που θα μπορούσε δυνητικά να δημιουργήσει προβλήματα σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων. Για την ακρίβεια, πέρα από τις ελλείψεις σε αέριο νέον, μεγάλο μέρος του οποίου προέρχεται από την Ρωσία και την Ουκρανία και χρησιμοποιείται στην παραγωγή τσιπ, ελλείψεις καταγράφονται και σε γυαλί, κρύσταλλα, χαλκό και άλλες πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μεγάλων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, όπως ηλιακοί θερμοσίφωνες, ψυγεία, κουζίνες κ.ά.. Το γεγονός γίνεται ήδη αισθητό σε εταιρείες που είχαν μεταφέρει μέρος της παραγωγής τους στην Ευρώπη και αναμένεται να περιορίσει δυνητικά τις διαθεσιμότητες, όπως επεσήμαναν στελέχη του κλάδου στο insider.gr
Η προαναφερθείσα συνθήκη έρχεται δε μετά από μια περίοδο με μειωμένα αποθέματα σε κρίσιμες προϊοντικές κατηγορίες, όπως φορητούς υπολογιστές, κινητά και κάποιες κατηγορίες μαύρων συσκευών, λόγω αρρυθμιών που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού. «Παρότι οι ελλείψεις των προηγούμενων δύο χρόνων δεν οδήγησαν σε πάγωμα αγορών αφού οι καταναλωτές φάνηκε να κατευθύνονται σε προϊόντα που ήταν απλά διαθέσιμα ανεξαρτήτως τιμής, επωνυμίας, υπεραξίας, η συνθήκη αυτή θα μπορούσε να αλλάξει, αν η κρίση συνεχιστεί και οι ελλείψεις διευρυνθούν».
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, το τοπίο θα ξεκαθαρίσει το καλοκαίρι, όπου θα αρχίσουν να αφήνουν το αποτύπωμά τους στην αγορά οι παρούσες συνθήκες. «Μέχρι στιγμής τα αποθέματα επαρκούν, αν όμως δημιουργηθεί κάποια έκτακτη ζήτηση, όπως για παράδειγμα κάποιο κουπόνι επιδότησης για συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων, θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σε ελλείψεις». Σε κάθε περίπτωση, παράγοντα- κλειδί θα αποτελέσουν τα αποθέματα που θα εξασφαλίσουν τα δίκτυα λιανικής του κλάδου, με τους μεγάλους λιανέμπορους να εκτιμάται ότι θα βρεθούν σε προνομιακή θέση σε σχέση με τους μικρότερους της αγοράς.
Ακόμα και στην περίπτωση των μεγάλων βέβαια ο προγραμματισμός αποτελεί δύσκολη εξίσωση που δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τα ταμειακά διαθέσιμα, αλλά κι από τα προβλήματα στις μεταφορές, που δείχνουν να επανέρχονται και τις ανατιμήσεις των προϊόντων που έχουν ήδη ξεκινήσει. «Ενώ η κατάσταση με την Κίνα είχε εξομαλυνθεί το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε να κλείνει το ένα λιμάνι μετά το άλλο λόγω κορονοϊού, γεγονός που προβληματίζει έντονα για την συνέχεια, τόσο για την μεταφορά των προϊόντων όσο και για το κόστος της μεταφοράς αυτής» ανέφερε στέλεχος του κλάδου στο insider.gr. «Κι αυτό όταν οι ανατιμήσεις στα προϊόντα έχουν φτάσει σε διψήφιο ποσοστό, με το μεγαλύτερο μέρος τους να έχει απορροφηθεί ήδη από εμάς».
Έρχονται αυξήσεις στα προϊόντα
Όπως επεσήμαναν παράγοντες του κλάδο, μέχρι στιγμής οι αλυσίδες λιανικής ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών κρατούν δυνάμεις προχωρώντας σε λελογισμένες αυξήσεις τιμών τελικών προϊόντων. «Οι αυξήσεις στην τιμή πώλησης που έχουν πραγματοποιηθεί όλο το προηγούμενο διάστημα κυμαίνονται μεσοσταθμικά περίπου στο 5%, όταν οι αυξήσεις στην τιμή αγοράς ξεπερνούν μεσοσταθμικά στο 10%. Η απορρόφηση από εμάς όμως δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί ειδικά όταν τα λειτουργικά κόστη αυξάνουν και μάλιστα δραματικά». Όπως εξηγούν στελέχη της αγοράς, το χτύπημα στην κερδοφορία από την αύξηση του ενεργειακού κόστους και του κόστους μεταφορών, θα είναι μεγάλο, γεγονός που καθιστά αδύνατη την απορρόφηση περαιτέρω ανατιμήσεων από πλευράς τους. «Σκεφτείτε ότι μόνο οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι, και η μικρή επιδότηση που ανακοινώθηκε πρόσφατα δεν λύνει το πρόβλημα. Αντίστοιχα έχει εκτιναχθεί και το πετρέλαιο για τα φορτηγά που μεταφέρουν τα προϊόντα στο δίκτυό μας. Κι όλα αυτά σε μια αγορά που το καλάθι του νοικοκυριού όλο και συρρικνώνεται εξαιτίας του ενεργειακού κόστους και των ανατιμήσεων στο μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτικών προϊόντων».
Πτώση της ζήτησης
Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος έχει κάμψει ήδη την ζήτηση κατά 20-25% σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Η σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο ωστόσο δεν είναι προς ώρας εφικτή, αφού τα εμπορικά καταστήματα παρέμεναν κλειστά λόγω lockdown. «Μια καλύτερη εκτίμηση θα έχουμε μετά τις 5 Απριλίου, όπου άνοιξαν πέρυσι τα μαγαζιά με ραντεβού. Σε κάθε περίπτωση όμως η πτωτική τάση είναι ήδη εμφανής σε σχέση με το διάστημα προ όμικρον και πολέμου».
Τα στελέχη του κλάδου ευελπιστούν ότι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί. Αν βέβαια ο πόλεμος συνεχιστεί, οι ελλείψεις πρώτων υλών σε συνδυασμό με την ενεργειακή καταιγίδα που έχει ξεσπάσει διεθνώς και με την οικονομική δυσπραγία νοικοκυριών και καταναλωτών θα στενέψουν κι άλλο τα περιθώρια για θετικές προβλέψεις.
