Προχωρά ο σχεδιασμός και των υπόλοιπων μέτρων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφορικά με τη διασφάλιση της επάρκειας του εγχώριου ενεργειακού συστήματος, στην περίπτωση που η διελκυστίνδα με τη Μόσχα για τις πληρωμές αερίου σε ρούβλι λάβει τελικά άσχημη τροπή, με συνέπεια να κλείσουν οι ρωσικές στρόφιγγες.
Σε αυτό το πλαίσιο, σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαβουλεύσεις του ΔΕΣΦΑ με τη Snam, Διαχειριστή του ιταλικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου, ώστε η χώρα μας να «στοκάρει» ποσότητα καυσίμου σε ιταλικές αποθήκες πριν από την έναρξη της επόμενης χειμερινής περιόδου. Παράλληλα, σήμερα αναμένεται να καταθέσει στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η ΔΕΗ το ετήσιο πλάνο εξόρυξης λιγνίτη, για τη διασφάλιση της λειτουργίας των λιγνιτικών της μονάδων.
Η «ωρίμανση» των δύο παραπάνω μέτρων έρχεται τη στιγμή που έχουν αρχίσει να δρομολογούνται οι υπόλοιπες κινήσεις «θωράκισης» του συστήματος, καθώς όπως έγραψε χθες το Insider.gr, ήδη στα χέρια του ΥΠΕΝ βρίσκεται η ανάλυση κόστους-οφέλους για την επιπλέον πλωτή δεξαμενή που προγραμματίζεται να εγκατασταθεί στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα. Επίσης, η ΔΕΠΑ Εμπορίας βρίσκεται σε επιφυλακή, ώστε σε περίπτωση που προκύψει οποιοδήποτε απρόοπτο, να προμηθευτεί έκτακτα φορτία LNG.
Αύξηση της εξόρυξης λιγνίτη
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ετήσιο πρόγραμμα εξορύξεων προς το ΥΠΕΝ, που θα υποβάλει σήμερα η ΔΕΗ, θα προβλέπει τη δυνατότητα αύξησης των εξορύξεων έως τους 15 εκατομμύρια τόνους ετησίως, από περίπου 10 εκατ. τόνους σήμερα. Παράλληλα κύκλοι που έχουν καλή εικόνα της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής επισημαίνουν πως η επιχείρηση θα μπορούσε να εισφέρει άμεσα στην κάλυψη ενός μέρους των αναγκών που θα δημιουργούνταν, αν υπήρχε διακοπή των ροών ρωσικού αερίου.
Ωστόσο, ακόμη και με την ετήσια αύξηση της εξόρυξης του ορυκτού καυσίμου, η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή δεν θα ήταν δυνατόν να ενισχυθεί παραπάνω από 10% με 15%, προσφέροντας στο σύστημα επιπλέον 1,5-2 Τεραβατώρες (TWh) ηλεκτρικής ενέργειας. Επομένως, σε καμία περίπτωση ο λιγνίτης δεν θα μπορούσε να αναπληρώσει όλο το «κενό» του ρωσικού αερίου.
Την ίδια στιγμή, όσο οι ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία παραμένουν αδιατάρακτες, και με τα δεδομένα που έχει δημιουργήσει το εν εξελίξει πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης, οι λιγνιτικές μονάδες παραμένουν εν πολλοίς σε εφεδρεία, ώστε να υπάρχει επαρκές απόθεμα ορυκτού καυσίμου το καλοκαίρι. Με αυτό τον τρόπο, με την άνοδο των θερμοκρασιών τότε, θα μπορούν να επιστρατευθούν για να αντιμετωπιστεί η αυξημένη ζήτηση για ρεύμα.
Ο ρόλος του λιγνίτη ως «οπισθοφυλακής» επιβεβαιώνεται και από τη μικρή συμμετοχή του το τελευταίο διάστημα στις χονδρεμπορικές αγορές, με το μερίδιό του για παράδειγμα να μην ξεπερνά σήμερα το 6%. Επομένως, όσο παραμένουν ανοικτές οι ρωσικές στρόφιγγες, και με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη περίοδος του έτους χαρακτηρίζεται από μειωμένη κατανάλωση ρεύματος και ενισχυμένη παραγωγή από τις ΑΠΕ, τουλάχιστον από την άποψη της επάρκειας, μπορεί να παραμείνει περιορισμένη η λειτουργία των μονάδων.
Χαρακτήρα κατεπείγοντος η προετοιμασία αποθήκευσης αερίου στην Ιταλία
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαβουλεύσεις του ΔΕΣΦΑ με τη Snam, για το «στοκάρισμα» σε ιταλική αποθήκη αερίου ποσότητας καυσίμου για την επόμενη χειμερινή περίοδο. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, αν εγκριθεί η σχετική εισήγηση της Κομισιόν για τα αποθέματα ασφαλείας, η χώρα μας θα πρέπει να αποθηκεύσει το 15% της ετήσιας κατανάλωσης έως την 1η Νοεμβρίου, δηλαδή μία ποσότητα περίπου 1 bcm (δισ. κυβικών μέτρων) καυσίμου.
Οι διαβουλεύσεις των δύο Διαχειριστών αφορούν το αμιγώς τεχνικό σκέλος του σχεδίου, δηλαδή τη δέσμευση δυναμικότητας στην αποθήκη που θα επιλεγεί, καθώς και τη χρήση του ιταλικού συστήματος μεταφοράς αερίου, η οποία είναι απαραίτητη ώστε οι εισαγωγές καυσίμου να φτάσουν μέχρι την αποθήκη που θα επιλεγεί. Προς το παρόν, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει οριστικοποιηθεί ποια υποδομή θα χρησιμοποιηθεί, από τις 13 αποθήκες αερίου που υπάρχουν στη γειτονική χώρα.
Επίσης, προς διευθέτηση είναι μία σειρά ζητημάτων αναφορικά με τον τρόπο χρήσης του αποθηκευμένου αερίου αν χρειαστεί, το οποίο θα φτάσει στη χώρα μας μέσω ανάστροφης ροής του αγωγού ΤΑΡ. Από εκεί και πέρα, εναπόκειται στους χρήστες του συστήματος ο τρόπος με τον οποίο θα καταλήξουν στην αποθήκη οι ποσότητες που θα «στοκάρουν». Μία επιλογή είναι οι εισαγωγές να γίνουν στην Ελλάδα και να μεταφερθούν μέσω του ΤΑΡ στην Ιταλία, ενώ η εναλλακτική επιλογή προβλέπει τα φορτία LNG να φτάσουν απευθείας σε ένα τερματικό «υποδοχής» στη γειτονική χώρα.
Σε κάθε περίπτωση, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι θα πρέπει να βρεθούν λύσεις σε μία μεγάλη σειρά από επιμέρους ζητήματα, ώστε η λύση αυτή να είναι έτοιμη να αξιοποιηθεί τον επόμενο χειμώνα. Όπως προσθέτουν η διαδικασία έχει τον χαρακτήρα του κατεπείγοντας, αφού για να ολοκληρωθεί έγκαιρα θα χρειαστούν και ρυθμιστικές αποφάσεις.