Ο όμιλος Lamda Development δεν έχει συμφωνημένες - συμβασιοποιημένες τελικές τιμές πώλησης για τη μεγάλη πλειοψηφία των έργων και αναπτύξεων που περιλαμβάνονται στο μεγάλο project ανάπτυξης στο Ελληνικό. Το γεγονός αυτό παρέχει στην εισηγμένη τη δυνατότητα να μετακυλήσει στους αντισυμβαλλόμενους μέρος ή ολόκληρο από το αυξημένο κόστος πρώτων υλών και ενέργειας που παρατηρείται προσφάτως στην αγορά, διατηρώντας παρόλα αυτά τις τιμές πώλησης σε ανταγωνιστικά επίπεδα βάσει των ευρύτερων συνθηκών αγοράς.
Αυτά αναφέρονται στην παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της Lamda για το πρώτο τρίμηνο του 2022 ως προς μια «γεύση» για τις επιπτώσεις των πληθωριστικών πιέσεων και της ενεργειακής κρίσης. Σύμφωνα με την εισηγμένη, περαιτέρω επισημαίνεται ότι, «σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές κατάρτισης μελλοντικών εκτιμήσεων προϋπολογισμού για τέτοιου μεγέθους και πολυπλοκότητας έργα, ο Όμιλος έχει συμπεριλάβει περιθώρια για αστάθμητους κινδύνους (contingencies) στις εκτιμήσεις κόστους για όλα τα έργα και αναπτύξεις που περιλαμβάνονται στο Ελληνικό».
Αναφορικά δε με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία δεν διαθέτει θυγατρικές ή/και άλλες επενδύσεις στη Ρωσία/Ουκρανία, στα Εμπορικά Κέντρα δεν υφίστανται καταστηματάρχες/μισθωτές που να προέρχονται από τις εν λόγω χώρες, ενώ δεν υφίστανται πελάτες προερχόμενοι από τις εν λόγω χώρες που να έχουν καταθέσει προκαταβολές για τη μελλοντική απόκτηση διαμερισμάτων στο Riviera Tower, στα συγκροτήματα πολυτελών κατοικιών / διαμερισμάτων (condos) αλλά και για τα οικόπεδα των Βιλών.
Αναφορικά με το Vouliagmenis Mall, την εμπορική ανάπτυξη εντός του Επιχειρηματικού Κέντρου («Commercial Hub») στην περιοχή της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, σημειώνεται ότι έχει ήδη κατατεθεί εκδήλωση ενδιαφέροντος από ενοικιαστές που ξεπερνά το 80% της μικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA) και εντός του 2023 αναμένεται να έχουν υπογραφεί Heads of Terms για το 65% της εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA).
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι σύμφωνα με πηγές της αγοράς real estate, προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για την εξαγορά (50% ή συνόλου) του εκπτωτικού χωριού McArthur Glen, το οποίο αρχικά αποτελούσε κοινή επένδυση του πολυεθνικού ομίλου McArthurGlen και της Bluehouse Capital (private equity), με το fund στη συνέχεια να μπαίνει σε διαδικασία αποεπένδυσης. Η Lamda έχει προϊδεάσει ότι ίσως κινηθεί για την απόκτηση κάποιο asset συμπληρωματικού στα εμπορικά κέντρα που διαθέτει, έχει προωθήσει διεργασίες για σύσταση φορέων και δομών.
Η ρήτρα αναπροσαρμογής, τα μισθώματα και τα Malls
Γενικότερα, αναφορικά με τις πληθωριστικές πιέσεις που παρατηρούνται στις διεθνείς αγορές και στην Ελλάδα, τα έσοδα της Lamda από μισθώματα είναι στην πλειοψηφία τους συνδεδεμένα με ρήτρα αναπροσαρμογής σε σχέση με την μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ). Η εν λόγω ρήτρα αναπροσαρμογής μεταφράζεται σε περιθώριο που ανέρχεται περίπου σε 1,5-2 ποσοστιαίες μονάδες πλέον της μεταβολής του επίσημου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ).
Το σημαντικά αυξημένο κόστος ενέργειας, που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στις διεθνείς αγορές και στην Ελλάδα λόγω της ενεργειακής κρίσης, δεν επηρέασε τα λειτουργικά έξοδα των Εμπορικών Κέντρων το Α’ Τρίμηνο 2022 λόγω των «κλειδωμένων» τιμών ενέργειας βάσει συμφωνιών με τους αντίστοιχους παρόχους μέχρι τη λήξη των υφιστάμενων συμβολαίων στα τέλη Απριλίου 2022. Σύμφωνα με τα εν λόγω υφιστάμενα συμβόλαια, το ετήσιο μεταβλητό κόστος ενέργειας για τα Εμπορικά Κέντρα ανέρχεται σε περίπου 2 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος του εν λόγω κόστους αφορά κοινόχρηστους χώρους στα Εμπορικά Κέντρα, το οποίο αναλαμβάνουν κυρίως οι καταστηματάρχες/μισθωτές. Ο όμιλος LAMDA Development θα προχωρήσει έως το Γ’ Τρίμηνο 2022 σε ανοιχτό μειοδοτικό διαγωνισμό προς κάλυψη των αναγκών του σε ηλεκτρική ενέργεια. Λόγω των πολύ υψηλών τιμών στην χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού, η Lamda εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα ώστε η επιβάρυνση να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη για τον ίδιο τον όμιλο αλλά και για τους πελάτες/συνεργάτες του στα ακίνητά του. Τέλος, θα εντατικοποιήσει τις ενέργειές του για την υλοποίηση σε επιλέξιμα ακίνητα «πράσινων» ενεργειακών επενδύσεων έτσι ώστε να μειωθεί το μελλοντικό ενεργειακό κόστος, μέσω του περιορισμού της εξάρτησης από τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας.
Σημαντικές εξελίξεις σχετικά με το έργο του Ελληνικού
Η Εταιρεία έχει επιταχύνει σημαντικά τους ρυθμούς υλοποίησης του στρατηγικού σχεδίου της για το έργο του Ελληνικού. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες (α) για την κύρια φάση κατασκευής των υποδομών, (β) για το Μητροπολιτικό Πάρκο και τις αθλητικές εγκαταστάσεις, (γ) για την ανάπλαση και τη διαμόρφωση της παραλίας, (δ) για τον παραθαλάσσιο ουρανοξύστη κατοικιών Riviera Tower, (ε) για το Vouliagmenis Mall και για τις συναφείς αναπτύξεις εντός του Επιχειρηματικού Κέντρου («Commercial Hub») στην περιοχή της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, (στ) για το Riviera Galleria (η εμπορική ανάπτυξη στη Μαρίνα Αγ. Κοσμά) και (ζ) για τις υπόλοιπες οικιστικές αναπτύξεις στο παράκτιο μέτωπο.
- Αναφορικά με τις εργασίες κατεδάφισης συγκεκριμένων κτισμάτων, στα τέλη Μαΐου 2022 ολοκληρώθηκε το 80% του συνολικού όγκου των κτιρίων προς κατεδάφιση. Το υπόλοιπο 20% του όγκου των κτιρίων θα κατεδαφιστεί κατά τη διάρκεια των κατασκευαστικών έργων υποδομών της Α’ Φάσης του έργου.
Τον Απρίλιο 2022, η Εταιρεία ανακοίνωσε την επιλογή της κοινοπραξίας των εταιρειών Bouygues Batiment International και Intrakat ως σύμβουλο, ο οποίος παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες πριν από την κατασκευή, με τη μορφή του Early Contractor Involvement (ECI) για την ανέγερση του υψηλού κτιρίου κατοικιών στο παράκτιο μέτωπο, Riviera Tower. Οι εν λόγω συμβουλευτικές υπηρεσίες ECI παρέχονται στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την κατασκευή του Riviera Tower και αφορούν το σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, την εφοδιαστική αλυσίδα και τη διαχείριση κατασκευής του έργου.
Ο όμιλος AVAX, ως Κύριος Ανάδοχος για τα κατασκευαστικά έργα υποδομών της Α’ Φάσης στο Ελληνικό, ξεκίνησε τις σχετικές εργασίες από το Μάιο 2022. Σημειώνεται ότι ανάμεσα στα έργα υποδομών περιλαμβάνεται ένα εκτεταμένο οδικό δίκτυο, περιλαμβανομένης της υπογειοποίησης και του ανισόπεδου κόμβου της Λεωφόρου Ποσειδώνος, καθώς και η κατασκευή δικτύων κοινής ωφέλειας για την εξυπηρέτηση όλων των αναπτύξεων που προβλέπονται κατά την Α’ Φάση του έργου.
Τον Απρίλιο 2022 εκδόθηκε η αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας για το Experience Centre που στεγάζεται στο χαρακτηρισμένο ως νεότερο μνημείο Υπόστεγο Γ’ της Πολεμικής Αεροπορίας. Το Experience Centre άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό (ελεύθερη είσοδος) από την 28.04.2022. Το Μάιο 2022 εκδόθηκε η οικοδομική άδεια του νέου κτιρίου μετεγκατάστασης συλλόγων ΑΜΕΑ και ξεκίνησαν οι κατασκευαστικές εργασίες.
Τον Ιούνιο 2022 εκδόθηκε η προέγκριση του υψηλού κτιρίου κατοικιών Riviera Tower ενώ είναι σε εξέλιξη η διαδικασία έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η έκδοση της οικοδομικής άδειας προβλέπεται μέσα στο Γ’ Τρίμηνο 2022.
Τον Ιούνιο 2022 το Riviera Tower έλαβε «χρυσή» (gold) προ-πιστοποίηση (precertification), σύμφωνα με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα ταξινόμησης βιώσιμων κτιρίων LEED (Leadership in Energy & Environmental Design). To Riviera Tower έγινε το πρώτο καιμοναδικό κτίριο κατοικιών στην Ελλάδα που διαθέτει «χρυσή» προ-πιστοποίηση «πράσινου» κτιρίου LEED.
Νέες Επιχειρηματικές Συμφωνίες
Τον Ιούνιο 2022, η θυγατρική ΕΛΛΗΝΙΚΟ Μ.Α.Ε. σύναψε Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) με την ORILINA PROPERTIES ΑΕΕΑΠ, δυνάμει του οποίου τα μέρη θα εξετάσουν την απόκτηση από την πλευρά της ORILINA PROPERTIES του δικαιώματος επιφανείας επί τμημάτων της Ζώνης Ανάπτυξης του Παράκτιου Μετώπου του Ελληνικού και ειδικότερα επί γηπέδων, στην ευρύτερη περιοχή της Μαρίνας του Αγίου Κοσμά με δυνατότητα συνολικής δομήσιμης επιφάνειας μέχρι και 5.790 τ.μ. (τοποθετημένα ανάμεσα στον οικιστικό πύργο Riviera Tower και τον εμπορικό προορισμό του Riviera Galleria). Η συνολική επένδυση από την ORILINA PROPERTIES για την εν λόγω ανάπτυξη υπολογίζεται σε €70εκ και αφορά την ανάπτυξη κτιρίων που θα αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος των ευρύτερων αναπτύξεων της συγκεκριμένης περιοχής του Παράκτιου Μετώπου, και της γενικότερης αξιοποίησης του Ελληνικού.
Τον Ιούνιο 2022, η θυγατρική ΕΛΛΗΝΙΚΟ Μ.Α.Ε. σύναψε Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) με την PRODEA INVESTMENTS και το Costeas-Geitonas School (CGS) με σκοπό την ίδρυση ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού οργανισμού πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο Ελληνικό (CGS Ellinikon). Το MoU προβλέπει τη μακροχρόνια μίσθωση οικοπέδου στην PRODEA, η οποία θα αναπτύξει τις σχολικές εγκαταστάσεις τις οποίες θα εκμισθώσει στο CGS. Η τελική δεσμευτική συμφωνία μεταξύ των μερών αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους.
Τα μεγέθη
Χτες η Lamda ανακοίνωσε ότι εξαιρουμένων των εξόδων για το έργο του Ελληνικού (€8,5εκ) και των καθαρών χρηματοοικονομικών εξόδων που δεν έχουν επίπτωση στα ταμειακά διαθέσιμα (€8,3εκ), τα αναπροσαρμοσμένα ενοποιημένα καθαρά αποτελέσματα, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, ανήλθαν σε κέρδος €9,1εκ (έναντι ζημίας €0,8εκ την αντίστοιχη περίοδο το 2021). Η Καθαρή Αξία Ενεργητικού (NAV) την 31.03.2022 ανήλθε σε €1.353εκ (ήτοι €7,72 ανά μετοχή), οριακά χαμηλότερα (-0,6%) έναντι της 31.12.2021.
Σε επίπεδο λειτουργικής κερδοφορίας, τα συνολικά ενοποιημένα λειτουργικά κέρδη (EBITDA), προ αποτιμήσεων του επενδυτικού χαρτοφυλακίου και λοιπών αναπροσαρμογών του Α’ Τριμήνου 2022, ανήλθαν σε €13,1εκ παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση 42% έναντι του 2021. Η εν λόγω αύξηση προέκυψε λόγω της σημαντικής αύξησης της λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA των Εμπορικών Κέντρων.
Το ομόλογο
Εν μέσω αντίξοων συνθηκών αγοράς (έντονες πληθωριστικές πιέσεις και άνοδος επιτοκίων, γεωπολιτική και ενεργειακή κρίση), η Εταιρεία ολοκλήρωσε τον Ιούλιο 2022 μέσω Δημόσιας Προσφοράς, την έκδοση του πρώτου της Πράσινου Κοινού Ομολογιακού Δανείου (ΚΟΔ) ύψους €230εκ (7ετούς διάρκειας με επιτόκιο 4,70%), με τη συμμετοχή άνω των 14.000 Ελλήνων επενδυτών καταγράφοντας νέο ρεκόρ συμμετοχής επενδυτών σε ομολογιακή έκδοση και με σημαντική υπερκάλυψη (3,12 φορές). Τα αντληθέντα κεφάλαια του Πράσινου ομολόγου θα διατεθούν αποκλειστικά σε επιλέξιμες κατηγορίες Πράσινων επενδύσεων όπως είναι η ανάπτυξη Βιώσιμων Κτιρίων και βιώσιμων αστικών εξωτερικών χώρων, η Πράσινη Ενέργεια και οι Έξυπνες Πόλεις.
