Μεικτή αίσθηση στην ευρωπαϊκή αγορά μπύρας άφησε το 2021, μετά από ένα καταστροφικό για την κατανάλωση 2020, υπό το βάρος της πανδημίας του κορονοϊού που έφερε τα πάνω κάτω σε κάθε πτυχή της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.
Και μπορεί τη χρονιά που μας πέρασε ο κλάδος να πήρε μια σημαντική «ανάσα» μετά το σοκ του 2020, ωστόσο η όποια ανάκαμψη καταγράφηκε, απέχει… χιλιόμετρα από τις επιδόσεις του 2019, τελευταίου έτους κανονικότητας πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.
«Μουδιασμένο» όμως προμηνύεται και το μέλλον για τη βιομηχανία της μπύρας πανευρωπαϊκά. Μπορεί ο αντίκτυπος του κορονοϊού στην οικονομική δραστηριότητα να υποχωρεί σταδιακά, καθώς μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ευρώπης έχει εμβολιαστεί και η κοινωνία επιστρέφει σταδιακά σε μια μερική κανονικότητα, όμως οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών καταδεικνύουν πως η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις που πλήττουν σφόδρα τις καταναλωτικές δαπάνες και αυξάνουν τα εμπόδια για πολλές επιχειρήσεις. Την ώρα λοιπόν που η Ευρώπη μαθαίνει να «ζει μαζί» με τον κορονοϊό, αντιμετωπίζοντας όλο και λιγότερους περιορισμούς που συνδέονται με τους κλάδους της εστίασης και της φιλοξενίας – κλάδοι που κατεξοχήν αβαντάρουν την κατανάλωση μπύρας – παραμένει αβέβαιο εάν η τρέχουσα κατάσταση θα επιταχύνει τις εξελίξεις που συνδέονται με την πορεία της κατανάλωσης.
Ακόμη κι αν στον κλάδο της μπύρας οι όγκοι πωλήσεων επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα, η συνεισφορά του τομέα στην ευρύτερη οικονομία δεν θα σταματήσει να υπόκειται σε μεγάλες αβεβαιότητες.
Το δύσκολο 2021…
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία πρόσφατης έκθεσης της Europe Economics, που διενεργήθηκε για λογαριασμό της πανευρωπαϊκής ένωσης «The Brewers of Europe», ο κλάδος της μπύρας υποδέχθηκε το 2021 στη σκιά ενός βαθιά «πληγωμένου» τομέα του τουρισμού, καθώς οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο εξακολουθούσαν να θέτουν περιοριστικά μέτρα για την αποφυγή της διασποράς του κορονοϊού. Τα μέτρα αυτά επέδρασαν αρνητικά στην πορεία των πωλήσεων μπύρας πανευρωπαϊκά, σε μικρότερο ωστόσο βαθμό έναντι του 2020, όταν η παγκόσμια οικονομία βρέθηκε αντιμέτωπη με το σοκ της πανδημίας.
Όπως οι πωλήσεις, έτσι και η παραγωγή μπύρας - η οποία συνδέεται άρρηκτα με την πορεία της ζήτησης - κινήθηκε πτωτικά το 2021, χάνοντας τις… αντιστάσεις του 2019, την τελευταία χρονιά ομαλότητας πριν το ξέσπασμα της πανδημίας, αλλά καλύπτοντας μέρος του χαμένου εδάφους του 2020. Ειδικότερα, τη χρονιά που μας πέρασε, η κατανάλωση μπύρας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αυξήθηκε ελαφρώς, κυρίως λόγο της σταδιακής χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων και της κλιμάκωσης των εμβολιασμών, εξακολουθεί ωστόσο να απέχει πολύ από τα επίπεδα του 2019.
Στον κλάδο της εστίασης, οι πωλήσεις μπύρας μειώθηκαν το 2021 κατά 35% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, καθώς οι περιορισμοί λόγω κορονοϊού συνέχισαν για μεγάλο χρονικό διάστημα να θέτουν εμπόδια στην ομαλή λειτουργία των μπαρ και εστιατορίων, αλλά και κάθε είδους εκδήλωσης. Συνολικά όμως οι πωλήσεις μπύρας - σε αυτές συμπεριλαμβάνονται όλα τα σημεία πώλησης όπως τα σούπερ μάρκετ - εμφάνισαν μείωση κατά 7% έναντι του 2019, ενώ στην Ευρωζώνη η παραγωγή μπύρας συρρικνώθηκε κατά 11% σε σχέση με το 2019. Να σημειωθεί ωστόσο εδώ ότι την ίδια στιγμή η παραγωγή κρασιού και άλλων ποτών αυξήθηκε το 2021 συγκριτικά με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Η πραγματικότητα είναι ότι η πανδημία συνέχισε να ρίχνει βαριά τη σκιά της στη συνεισφορά της ζυθοποιίας στην πορεία της οικονομίας. Το 2021 η αγορά μπύρας μπορεί να τροφοδότησε 2,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, όμως συγκριτικά με το 2019 δημιουργήθηκαν 250.000 λιγότερες θέσεις εργασίας. Τη χρονιά που μας πέρασε αναπληρώθηκαν περί το ήμισυ οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν μέσα στην «καταιγίδα» της πανδημίας το 2020, αλλά υπολείπονται κατά 16% σε σχέση με το 2019.
Την ίδια στιγμή, η συνεισφορά του κλάδου της μπύρας και των προμηθευτών του στα φορολογικά έσοδα των κυβερνήσεων μειώθηκε κατά 13% το 2021 συγκριτικά με την προ πανδημίας εποχή. Ανήλθαν στα 40 δισ. ευρώ, μετρώντας αύξηση κατά 10% σε σχέση με το 2020.
… και το δραματικό 2020
Οι δραματικές αποφάσεις των ανά τον κόσμο κυβερνήσεων για επιβολή lockdowns προς αποφυγή της διασποράς του κορονοϊού το 2020 προκάλεσαν μεγάλη και ανεπανόρθωτη ζημιά στον κλάδο της εστίασης παγκοσμίως. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες από τον Μάρτιο του 2020 και για πολλούς μήνες μετά, φιλοξενία και εστίαση είχαν κατεβάσει πλήρως ρολά, γεγονός που οδήγησε σε μείωση άνω του 40% των πωλήσεων μπύρας. Σε αυτό το εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον ο κλάδος της μπύρας δεν μπορούσε ούτε να στηρίξει την αγορά εργασίας, αλλά ούτε και να εισφέρει στα φορολογικά έσοδα των κυβερνήσεων.