Την ένταξη του έργου «Άλλες στρατηγικές παρεμβάσεις» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, project που αφορά σε παρεμβάσεις – αναπλάσεις που επιλέγονται μέσω ανοιχτής πρόσκλησης προς τους αρμόδιους φορείς, όπως Δήμους, Περιφέρειες κ.α., με στόχο την προώθηση της πράσινης μετάβασης, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, υπέγραψε ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, Θ. Σκυλακάκης.
Η εν λόγω δράση (του ΥΠΕΝ, με φορέα υλοποίηση κατά βάση το ΤΕΕ) έχει συνολικό προϋπολογισμό 205.683.440,27 ευρώ, με το Ταμείο Ανάκαμψης να συνεισφέρει με ποσό 127.595.186,27 ευρώ. Ανήκει στο ευρύτερο πλαίσιο «Στρατηγικές αστικές αναπλάσεις» (ύψους συνολικά 475 εκατ. ευρώ, όπου ανήκουν οι αναπλάσεις Βοτανικού/Ελαιώνα, Αθηναϊκής Ριβιέρα,) στον πυλώνα «Πράσινη Μετάβαση» και στον άξονα «Ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση». Η υλοποίηση της επένδυσης θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενώ προβλέπεται η κοινοποίηση της ανάθεσης των συμβάσεων στο 2ο τρίμηνο 2023.
Ποιο είναι το έργο
Το έργο περιλαμβάνει άλλες στρατηγικές παρεμβάσεις που επιλέγονται μέσω ανοικτής πρόσκλησης προς τους αρμόδιους φορείς. Η πρόσκληση του έργου έχει πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του «Sub.1 - Παρεμβάσεις με στόχο τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και του δημόσιου χώρου», προς όλους τους δημόσιους φορείς αρμόδιους για υλοποίηση αναπλάσεων (όπως Δήμοι, Αναπτυξιακοί Οργανισμοί, Περιφέρειες κτλ) και έχουν κατατεθεί προτάσεις στρατηγικών παρεμβάσεων.
Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και η επιλογή των προτεινόμενων στρατηγικών παρεμβάσεων από την επιτροπή αξιολόγησης. Στη συνέχεια αναμένεται να εκδοθούν ΥΑ υπαγωγής. Οι Στρατηγικές Παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου θα προωθήσουν την πράσινη μετάβαση, θα αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και θα στοχεύσουν στην ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις για τα έργα στρατηγικής παρέμβασης θα έχουν κλιματική σήμανση από 40% έως 100% και ενδεικτικά θα περιλαμβάνουν:
- Έργα ενεργειακής απόδοσης και επίδειξης σε μικρομεσαίες ή μεγάλες επιχειρήσεις επιτυγχάνοντας, τουλάχιστον, μεσαίου επιπέδου ανακαίνιση, όπως ορίζεται στη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με την Ανακαίνιση Κτιρίων (ΕΕ) 2019/786 ή, κατά μέσο όρο, τουλάχιστον κατά 30% μείωση των άμεσων και έμμεσων εκπομπών GHG σε σύγκριση με τις εκ των προτέρων εκπομπές.
- Ανακαινίσεις ενεργειακής απόδοσης υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, έργα επίδειξης και μέτρα υποστήριξης, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα κριτήρια ενεργειακής απόδοσης.
- Κατασκευή νέων ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων και με ζήτηση πρωτογενούς ενέργειας (PED) που είναι, τουλάχιστον, 20% χαμηλότερη από την απαίτηση NZEB (σχεδόν μηδενικής ενέργειας κτίρια, εθνικές οδηγίες).
- Έργα – παρεμβάσεις προστασίας της φύσης και της βιοποικιλότητας, της φυσικής κληρονομιάς και των πόρων, της πράσινης και της μπλε υποδομής.
Παράλληλα, οι παρεμβάσεις προωθούν μεταξύ άλλων και:
- Υποστήριξη σε επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες που συμβάλλουν στη μείωση εκπομπής άνθρακα και στην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένων μέτρων ευαισθητοποίησης.
- Έξυπνα ενεργειακά συστήματα (συμπεριλαμβανομένων των έξυπνων δικτύων και συστημάτων τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας) και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
- Χρήση ανακυκλωμένων υλικών ως πρώτων υλών σύμφωνα με τα κριτήρια απόδοσης.
- Ποδηλατικές υποδομές.
- Συμβολή στις πράσινες δεξιότητες και θέσεις εργασίας καθώς και στην πράσινη οικονομία.
- Προσαρμογή στα μέτρα για την κλιματική αλλαγή και πρόληψη και διαχείριση κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, όπως πλημμύρες, πυρκαγιές, καταιγίδες και ξηρασία (συμπεριλαμβανομένης της ευαισθητοποίησης του κοινού, των συστημάτων πολιτικής προστασίας και διαχείρισης καταστροφών, υποδομές και προσεγγίσεις που βασίζονται στο οικοσύστημα).
- Διαδικασίες έρευνας και καινοτομίας, μεταφορά τεχνολογίας και συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων με επίκεντρο την οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, την ανθεκτικότητα και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Τα οφέλη από την εφαρμογή του προγράμματος
Η εφαρμογή του προγράμματος θα επιτύχει πρωτίστως την επιτάχυνση της οικονομικής και βιώσιμης ανάπτυξης και ευημερίας, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, καθώς η εφαρμογή της θα συμβάλει στην ανάπτυξη / προσέλκυση παραγωγικών δραστηριοτήτων, ιδίως στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της κυκλικής οικονομίας και των «πράσινων» κατασκευών. Επιπλέον, θα επιτύχει την άμεση βελτίωση της ποιότητας του αστικού χώρου και των παρεχόμενων υπηρεσιών, στην προστασία του δομημένου και φυσικού χώρου των αστικών περιοχών και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καλύπτοντας τις ανάγκες του επανασχεδιασμού και της αναζωογόνησης των αστικών περιοχών προς ένα βελτιωμένο περιβάλλον.
Στα αναμενόμενα αποτελέσματα συμπεριλαμβάνονται : η επανεκκίνηση της τοπικής και ευρύτερης οικονομίας η βελτίωση της ποιότητάς και της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των κτιρίων η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του υπαίθριου δημόσιου χώρου η μείωση των ρύπων από τις μετακινήσεις και την λειτουργία των κτιρίων η εξοικονόμηση φυσικών πόρων ο ψηφιακός μετασχηματισμός των αστικών περιοχών προς εξυπηρέτηση των χρηστών και των επαγγελματιών.
Θα ωφεληθούν οι κάτοικοι κατ' ελάχιστον 20 δήμων. Στον Θεματικό Οδηγό προς τους Δήμους, στα απαιτούμενα δικαιολογητικά που ζητούνται κατά την υποβολή του σχετικού φακέλου ζητείται μεταξύ άλλων:
- Πλάνο Διαχείρισης του έργου για 10ετία υπογραμμένο από το Νόμιμο εκπρόσωπο το οποίο συμπεριλαμβάνει : Έκθεση τεκμηρίωσης της εύρυθμης λειτουργίας και συντήρησης του έργου (ενέργειες, χρονοδιάγραμμα, έλεγχοι, κ.α.) μετά την κατασκευή για μια 10ετία (Πλάνο διαχείρισης του έργου και Βεβαίωση)
- Σύμβαση παραχώρησης /μίσθωσης πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον 25 έτη από τον χρόνο οριστικής παραλαβής του έργου (εφόσον υπάρχει παραχώρηση ή μίσθωση ακινήτου).