Σε… τεντωμένο σκοινί ακροβατεί η κατανάλωση και τη νέα χρονιά, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις ροκανίζουν τα διαθέσιμα εισοδήματα, μειώνοντας αισθητά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η αβεβαιότητα για την πορεία της κατανάλωσης τους επόμενους μήνες είναι μεγάλη, ενώ η νέα πραγματικότητα για τους καταναλωτές περιλαμβάνει αγορές με το… σταγονόμετρο, με τις προμήθειές τους να περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα, καθώς και πολλά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που τις περισσότερες φορές αποτελούν πιο οικονομικές λύσεις.
Πληθωριστική αύξηση πωλήσεων και μειωμένοι όγκοι
Ενδεικτικά του νέου τοπίου που έχει διαμορφωθεί για την κατανάλωση στη σκιά του κύματος ακρίβειας είναι τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών IRI για τους τζίρους των σούπερ μάρκετ στην ελληνική αγορά. Ειδικότερα, για το διάστημα Ιανουάριος – Νοέμβριος 2022, η αξία των πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ κατέγραψε αύξηση κατά 5,4%, αγγίζοντας τα 7,598 δισ. ευρώ, έναντι 7,209 δισ. ευρώ στους 11 μήνες του 2021.
Πρόκειται ωστόσο για πληθωριστική αύξηση πωλήσεων, η οποία αποδίδεται στο κύμα ανατιμήσεων που σημειώνονται στην πλειοψηφία των καταναλωτικών αγαθών και όχι για πραγματική τόνωση της κατανάλωσης. Ειδικότερα, για τους 11 μήνες του 2022, αύξηση κατά 5,8% κατέγραψαν οι πωλήσεις τροφίμων σε αξία, υποχωρώντας ωστόσο κατά 0,6% σε όγκους. Ομοίως, οι πωλήσεις ειδών προσωπικής υγιεινής ενισχύθηκαν κατά 3,6% σε αξία, αλλά υποχώρησαν κατά 4,4% σε όγκους. Σε ό,τι αφορά, τέλος, τα είδη σπιτιού, οι πωλήσεις σε αξία αυξήθηκαν κατά 1,8%, ενώ μειώθηκαν κατά 5,7% σε όγκους.
Συνεχίζεται η «αντεπίθεση» της ιδιωτικής ετικέτας
Την ίδια ώρα, η «αντεπίθεση» των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας καλά κρατεί. Όσο ο καιρός περνάει και οι πληθωριστικές τάσεις εμμένουν, τόσο πιο συγκρατημένοι καθίστανται οι καταναλωτές, ακόμη κι αν πρόκειται για προμήθειες σε βασική είδη διατροφής. Μέσα σε αυτό το θολό τοπίο μεγάλος «νικητής» αναδεικνύεται το προϊόν ιδιωτικής ετικέτας το οποίο προσφέρει μια οικονομικότερη λύση για τον καταναλωτή.
Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της IRI, στο ενδεκάμηνο Ιανουάριος-Νοέμβριος 2022, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας έχει ανέλθει στο 16,2% επί του συνολικού τζίρου, από 16,1% στους δέκα μήνες Ιανουάριος – Οκτώβριος 2022. Την ίδια στιγμή, όπως υπενθυμίζουν παράγοντες της αγοράς, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ διεκδικούν πλέον ένα μερίδιο που δεν απέχει πολύ από τα ιστορικά υψηλά του 19% που είχαν καταγραφεί το 2014, ήτοι στο απόγειο της δεκαετούς οικονομικής κρίσης.
Για το αντίστοιχο ενδεκάμηνο, οι πωλήσεις των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας μετρούν αύξηση 15%, έναντι αύξησης 13,9% που είχαν καταγράψει στο διάστημα Ιανουάριος-Οκτώβριος 2022.
Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας βρίσκονται, άλλωστε, στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος μετά την εφαρμογή από τις αρχές Νοεμβρίου της πρωτοβουλίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για το «καλάθι» του νοικοκυριού, με στόχο τη μέγιστη δυνατή συγκράτηση των ανατιμήσεων σε μια σειρά από είδη πρώτης ανάγκης για τα ελληνικά νοικοκυριά. Αν παρατηρήσει κανείς τη διαμόρφωση των καλαθιών του νοικοκυριού των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ στην πλατφόρμα ekatanalotis, θα αντιληφθεί πολύ γρήγορα πού κυμαίνεται η αναλογία των επώνυμων προϊόντων και εκείνων ιδιωτικής ετικέτας μέσα σε αυτά. Το ποσοστό της ιδιωτικής ετικέτας μπορεί να ξεκινάει από 20% αλλά και να φτάνει έως και το 75% των προϊόντων που απαρτίζουν το «καλάθι» του νοικοκυριού σε ορισμένα σούπερ μάρκετ.
Το τελευταίο διάστημα, άλλωστε, κορυφώνονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων πλευρών – υπουργείου Ανάπτυξης, βιομηχανίας τροφίμων και αλυσίδων σούπερ μάρκετ – προκειμένου να αναζητηθεί ένας μηχανισμός ένταξης περισσότερων επώνυμων προϊόντων στο καλάθι του νοικοκυριού.
«Θα αναζητήσουμε μηχανισμό ένταξης περισσότερων επώνυμων προϊόντων. Δεν ξέρουμε αν θα βρεθεί, αλλά θα προσπαθήσουμε να τον αναζητήσουμε», εξήγησε στα μέσα της εβδομάδας ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, καθιστώντας ωστόσο σαφές πως δεν θα πρέπει να πειραχτεί ο βασικός μηχανισμός λειτουργίας του καλαθιού του νοικοκυριού.
Στόχος είναι, όπως έχει αποκαλύψει πρόσφατα και ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Παπαθανάσης, στη συζήτηση με τις βιομηχανίες και τα σούπερ μάρκετ για το καλάθι του νοικοκυριού, «να υπάρχει για κάθε κατηγορία προϊόντων ένα προϊόν ιδιωτικής ετικέτας κι ένα επώνυμο».
