Αύξηση των επιτοκιακών εσόδων σε ετήσια βάση που υπερβαίνει ακόμη και το 50%, θα χαρακτηρίσει τα αποτελέσματα α΄ τριμήνου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Την ίδια στιγμή, στο σκέλος των χορηγήσεων, παρά την αύξηση των νέων εκταμιεύσεων, οι μεγάλες αποπληρωμές παλαιών δανείων και η χαμηλότερη ζήτηση θα οδηγήσουν σε αρνητική πιστωτική επέκταση. Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά, απόρροια των αυξήσεων επιτοκίων, θα αποτελέσουν την ταυτότητα των αποτελεσμάτων του φετινού α΄ τριμήνου που συνεχίζονται σήμερα με την Alpha Bank και θα ολοκληρωθούν στις 17 και 23 Μαΐου με τις ανακοινώσεις Eurobank και Εθνικής Τράπεζας.
Το στίγμα του φετινού α΄ τριμήνου έδωσε την περασμένη Παρασκευή η Τράπεζα Πειραιώς. Η Τράπεζα ανακοίνωσε αύξηση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων στα 447 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο 2023, αυξημένα κατά 4% σε τριμηνιαία βάση και κατά 56% σε ετήσια, ενισχυμένα κυρίως από το ευνοϊκό περιβάλλον επιτοκίων, την ανατιμολόγηση του χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος και την επαρκή ταμειακή θέση της Τράπεζας, συμπεριλαμβάνοντας τις αποπληρωμές TLTRO. Η αύξηση των επιτοκιακών εσόδων περιλαμβάνει και την επίπτωση στην αύξηση του κόστους των προθεσμιακών καταθέσεων, καθώς οι τράπεζες δεν καρπώνονται πλέον όλη την άνοδο των επιτοκίων περνώντας την στα επιτόκια χορηγήσεων, αλλά περνούν μέρος της και στις καταθέσεις, αυξάνοντας τα επιτόκια που πληρώνουν στους καταθέτες. Για την Τρ. Πειραιώς το κόστος των προθεσμιακών καταθέσεων αυξήθηκε το α΄ τρίμηνο 2023, φτάνοντας στο 1,18% στο τέλος Μαρτίου 2023, ενώ «τρέχει» πάνω από 1,40% στην παρούσα φάση. Συνολικά, ο δείκτης «καθαρό περιθώριο επιτοκίου / ενεργητικό» της Τράπεζας Πειραιώς διαμορφώθηκε στο 2,4%, σε σύγκριση με 2,2% το προηγούμενο τρίμηνο. Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές Μαΐου 2023, τα βασικά επιτόκια για τα κυμαινόμενα στεγαστικά δάνεια έχουν περιοριστεί στο επίπεδο του τέλους Μαρτίου μείον 20 μονάδες βάσης, ώστε να ανταμειφθούν οι ενήμεροι δανειολήπτες που επηρεάζονται από την πορεία των αυξημένων επιτοκίων.
Στο μέτωπο της πιστωτικής επέκτασης που είναι το άλλο χαρακτηριστικό των αποτελεσμάτων του φετινού α΄ τριμήνου των τραπεζών, η Τράπεζα Πειραιώς παρουσίασε καλή εκκίνηση έτους στις εκταμιεύσεις δανείων, αυξάνοντάς τις κατά 2 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η αύξηση αυτή αντισταθμίστηκε από υψηλές αποπληρωμές δανείων, ύψους 2,2 δισ. ευρώ, με την καθαρή πιστωτική επέκταση να μειώνεται τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο και να αυξάνεται τον Μάρτιο.
Πέραν της αύξησης των επιτοκιακών εσόδων και της επιβράδυνσης στην πιστωτική επέκταση που θα αποτυπωθεί στα αποτελέσματα α΄ τριμήνου των τραπεζών λόγω της ανόδου των επιτοκίων, τα υψηλότερα επιτόκια θα έχουν επίπτωση και στο ενεργητικό των τραπεζών. Ωστόσο, στο σκέλος αυτό, οι τραπεζίτες αναφέρουν ότι μέχρι στιγμής δεν παρατηρείται ουσιώδης επιδείνωση στα δανειακά χαρτοφυλάκια, με τα νέα κόκκινα δάνεια να παρουσιάζουν αμελητέα αύξηση. Η τάση αυτή αναμένεται και για το τρίμηνο που διανύουμε, αλλά όχι και για το β΄ εξάμηνο. Ως εκ τούτου, οι τράπεζες θα ανακοινώσουν τη διατήρηση συντηρητικών (υψηλών) προβλέψεων έναντι του σχηματισμού νέων επισφαλειών. Αυτό σημαίνει ότι οι προβλέψεις θα παραμείνουν υψηλότερες σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες κάλυψης επισφαλειών, αν και αναμένεται ότι θα υποχωρήσουν σε υψηλό μονοψήφιο ποσοστό σε τριμηνιαία βάση. Η μείωσή τους θα είναι πολύ υψηλότερη σε ετήσια βάση, καθώς το περυσινό α΄ τρίμηνο είχε επιβαρυνθεί με υψηλές προβλέψεις για τις τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η γενικότερη τάση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων θα παραμείνει πτωτική, με περαιτέρω μείωση του δείκτη ΝΡΕ στο φετινό α΄ τρίμηνο. Σε αυτό συνηγορεί το καλύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον για την ελληνική οικονομία, η μείωση της ανεργίας που ανακοινώθηκε στο 10,4%, τα μέτρα στήριξης των δανειοληπτών ώστε να μπορέσουν να παραμείνουν συνεπείς στην αποπληρωμή των δανείων τους και φυσικά η μεγάλη καταθετική ρευστότητα. Σημειώνεται ότι ο δείκτης ρευστότητας
