Ένα άρθρο του Reuters ήταν αρκετό για να εντείνει το κλίμα πιέσεων στις ελληνικές τράπεζες (που βρίσκονται υπό ισχυρές πιέσεις το τελευταία διάστημα εν μέσω ρευστοποιήσεων από funds στις αναδυόμενες αγορές), σχετικά με το ενδεχόμενο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει σε αύξηση του κατώτατου ορίου ελάχιστων αποθεματικών (Minimum Reserves Requirements - MRR) από το τρέχον 1% στο 3% - 4% για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Όπως σημειώνουν οι αναλυτές της Morgan Stanley, ενώ στα πρακτικά της συνεδρίασης της ΕΚΤ του Ιουλίου φάνηκε, ότι το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να μην προχωρήσει σε μια αύξηση στο 2% του ποσοστού των ελάχιστων αποθεματικών, οι αγορές συνέχισαν να το θεωρούν ως έναν πιθανό κίνδυνο, επομένως τα νέα που υποδηλώνουν μια ακόμη μεγαλύτερη αύξηση δεν είναι σαφώς θετικά για τις τράπεζες.
Νωρίτερα εντός του έτους, η ΕΚΤ ανακοίνωσε μια μείωση του επιτοκίου αποδοχής των ελάχιστων αποθεματικών. Η ΕΚΤ προέβη στο μηδενισμό του συγκεκριμένου επιτοκίου από το 3,75% που έφτασε πλέον το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων. Να σημειωθεί πως οι τράπεζες της Ευρωζώνης πρέπει να διακρατούν σήμερα στην εθνική κεντρική τράπεζα τουλάχιστον το 1% συγκεκριμένων υποχρεώσεων, που αφορά κυρίως καταθέσεις πελατών.
Bάσει μιας πρώτης ανάγνωσης, οι αναλυτές του οίκου εκτιμούν πως ο αντίκτυπος μιας πιθανής αύξησης των υποχρεωτικών αποθεματικών στο 4% θα είναι αρνητικός στα κέρδη των ελληνικών τραπεζών το 2024 της τάξεως του 4% - 6% και το 2025 στο 3% - 4%. Υποθετώντας ένα ελάχιστο υποχρεωτικό καταθέσεων στο 2%, η αρνητική επίδραση θα ήταν αντίστοιχα 1% - 2% και 1% - 1,5% για την επόμενη διετία. Η Τράπεζα Πειραιώς και η Alpha Βank θα επηρεαστούν περισσότερο από μια τέτοια αλλαγή, σε σχέση με τις Εθνική Τράπεζα και Eurobank, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.
Οι ελληνικές τράπεζες σημειώνουν πτώση 4% κατά μέσο όρο τον τελευταίο μήνα και διαπραγματεύονται με δείκτη P/TBV στο 0,5x - 0,7x σε όρους ενσώματης λογιστικής αξίας για το 2024 και δείκτη P/E στο 5x - 6x για το 2024. Η Morgan Stanley εκτιμά αυτές οι αποδόσεις των τραπεζικών τίτλων αντανακλούν α) την κορύφωση του κύκλου των καθαρών εσόδων από τόκους και β) την πρόσφατη αύξηση του ρυθμιστικού «θορύβου» στην Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να συνεχίσει να επιβαρύνει τις μετοχές μετά την υπεραπόδοση του κλάδου έναντι των ομοτίμων της περιοχής της Ανατολικής Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (CEEMEA) για φέτος.
Φυσικά θα πρέπει αν σημειωθεί πως αρκετά funds που τοποθετούνται στις αναδυόμενες αγορές συνεχίζουν να αποεπενδύουν, τη στιγμή που οι αγοραστές δε φαίνεται να επιθυμούν προς ώρας μια άμεση και πιο «επιθετική» εμπλοκή, αναμένοντας πιθανώς πιο χαμηλά επίπεδα αποτιμήσεων. Η Morgan Stanley επισημαίνει ότι οι αποτιμήσεις των μετοχών βασίζονται σε μέσο όρο δείκτη αποδοτικότητας ενσώματων ιδίων κεφαλαίων ROTE για το 2025 της τάξεως του 11,5% για τις ελληνικές τράπεζες έναντι στόχων άνω του 12%, ο οποίος ενσωματώνει επιτόκια της τάξης του 2,5% περίπου, έναντι μέγιστου 4% επί του παρόντος.
