Στο πρώτο δίμηνο του 2024 αναμένονται εξελίξεις σχετικά με την εκκίνηση της δεύτερης φάσης του διαγωνισμού που προωθεί η Ελληνικό Μετρό (πρώην Αττικό Μετρό) για την επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον αλλά και την επέκταση του αμαξοστασίου στον Ελαιώνα, συνολικού ύψους 550 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ, με αρχαιολογίες, απρόβλεπτα κ.α.). Αυτό αναφέρουν πηγές της αγοράς που προσδοκούν, στο ιδανικό σενάριο, οι διεργασίες να κυλήσουν ακόμα και αμέσως μετά τις εορτές, δηλαδή τον προσεχή Ιανουάριο, αν και τα χρονοδιαγράμματα σε τέτοιου είδους projects έχει αποδειχθεί ότι είναι σχετικά. Να σημειωθεί ότι «τρέχει» ήδη διαβούλευση για την μελέτη περιβαλλοντικών επεκτάσεων του έργου (σε 2 τμήματα, τη γραμμή 2 και το αμαξοστάσιο Ελαιώνα), όπως πρόσφατα είχε αναδείξει το insider.gr, με πληροφορίες, όμως, της αγοράς να αναφέρουν ότι τελικά η ολοκλήρωσή της προβλέπεται για τις 20 Δεκεμβρίου και όχι στις αρχές Ιανουαρίου όπως είχε γνωστοποιηθεί. Ως εκ τούτου, εφόσον όλα πάνε καλά, η επόμενη φάση αναμένεται για αρχές 2024 (τεχνικές και μετά οικονομικές προσφορές), με την Ελληνικό Μετρό να ευελπιστεί ότι στο τέλος του β' εξαμήνου του νέου έτους θα έχει και ανάδοχο, αναλόγως του πώς κυλήσουν οι διαδικασίες με τυχόν ενστάσεις/προσφυγές.
Οι διεκδικητές και οι καραμπόλες
Υπενθυμίζεται ότι στην αρχική φάση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος είχαν δώσει το παρών ονόματα – σχήματα όπως οι ΤΕΡΝΑ (όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), ΑΒΑΞ (με Alstom), Intrakat, ΑΚΤΩΡ (όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ) – Mytlineos. Αυτό που προφανώς προκύπτει με τα νέα δεδομένα είναι πώς ο όμιλος Intrakat έχει «διπλή» παρουσία, μία αυτόνομα και μία μέσω της θυγατρικής ΑΚΤΩΡ. Κατά συνέπεια, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός θα αντιδράσει με «διπλή συμμετοχή» ενός γκρουπ, θα πρέπει να προκύψουν αλλαγές, δηλαδή ή να αποσυρθεί μία εκ των δύο συμμετοχών Intrakat ή ΑΚΤΩΡ, η οποία όμως έχει κατέβει με τον όμιλο Mytilineos είτε να έχουμε κάποια συνένωση δυνάμεων.
Προφανώς πρόκειται για ένα μεγάλο σε προϋπολογισμό έργο, με τον όμιλο που θα επικρατήσει να βάζει στο χαρτοφυλάκιό του έναν πρόσθετο ανεκτέλεστο άνω του μισού δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα, αναλόγως του νικητή, είτε θα προκύψει και επιπλέον «επιβεβαίωση» της πιστοποίησης σε έργα ΜΕΤΡΟ, ιδίως για ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ (που κατασκευάζουν τώρα γραμμές στις δύο πόλεις), είτε επανεμφάνιση της πανίσχυρης ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε τέτοια έργα μετά από ένα διάλλειμα λίγων ετών, είτε νέα είσοδος στον τομέα αυτό όπως π.χ. θα συμβεί με το γκρουπ Mytilineos – ΜΕΤΚΑ που δεν έχει εμπειρία σε αυτά τα projects αλλά φέρεται να επιθυμεί να «μπει στο παιχνίδι». Κατά πόσο αυτά τα δεδομένα επηρεάσουν τους τελικούς διεκδικητές θα φανεί, καθώς, ουδείς θέλει να μείνει «εκτός», καθώς μελλοντικά αναμένεται να δημοπρατηθούν, εφόσον εξασφαλιστεί χρηματοδότηση (και από EBRD με χαμηλότοκα δάνεια) νέες επεκτάσεις του μέσου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η διαδικασία, λοιπόν, για την επέκταση της Γραμμής 2 ίσως αποτελέσει πρόκριμα για τις επόμενες επεκτάσεις. Ένα άλλο ζήτημα που ίσως προκύψει μελλοντικά, αν και ακόμα είναι πρώιμο να τεθεί μετ’ επιτάσεως στο τραπέζι ενώ προφανώς θα μιλάμε για άλλα δεδομένα και μεγέθη, είναι και το ενδεχόμενο να δούμε ΣΔΙΤ λειτουργίας στη Γραμμή 4 της πρωτεύουσας ή γενικά στο Μετρό Αθήνας στο πρότυπο του αντίστοιχου ΣΔΙΤ που προχωρά στη Θεσσαλονίκη. Άλλωστε, μέχρι να κατασκευαστούν οι νέες γραμμές στην Αθήνα θα έχει δοκιμαστεί η επιτυχία ή μη του μοντέλου εισόδου ιδιώτη σε λειτουργία/συντήρηση ΜΕΤΡΟ. Θυμίζουμε, επίσης, ότι και η γραμμή 4 θα είναι driverless, χωρίς οδηγό στα βαγόνια.
Ποιο είναι το έργο
Για να επανέλθουμε στον διαγωνισμό για τη Γραμμή 2, συνολικά, στο αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνεται η μελέτη και η κατασκευή τριών (3) επιμέρους αντικειμένων: α) η Επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον συμπεριλαμβανομένου ενός Σταθμού Μετεπιβίβασης, β) η επέκταση του Αμαξοστασίου του Ελαιώνα και γ) η αναβάθμιση και η αντικατάσταση Υφιστάμενων Η/Μ Συστημάτων Γραμμών 2 & 3 του Μετρό της Αθήνας. Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου έχει οριστεί για 57 μήνες από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης. Η ακριβής προθεσμία όσο και οι τμηματικές παραδόσεις θα οριστούν στο β’ στάδιο της διαδικασίας (στα σχετικά τεύχη). Στο ίδιο στάδιο θα καθοριστεί και το σχετικό αντίτιμο. Η επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό προς το Ίλιον θεωρείται έργο ιδιαίτερης σημασίας, που αναμένεται με την ολοκλήρωσή του να αλλάξει το συγκοινωνιακό χάρτη του Λεκανοπεδίου, με την εκτιμώμενη απόσταση έως το Σύνταγμα να διαρκεί 20 λεπτά, ενώ η διαδρομή προς Ομόνοια περίπου 15 λεπτά.
Η επέκταση έχει μήκος περίπου 4 χλμ. και περιλαμβάνει τρεις νέους Σταθμούς και τα αντίστοιχα Φρέατα Αερισμού αυτών. Στο αντικείμενο περιλαμβάνεται επίσης και η κατασκευή ενός Σταθμού Μετεπιβίβασης, ο οποίος διαθέτει τρία (3) υπόγεια επίπεδα με πρόσβαση μέσω ραμπών, έχει συνολική χωρητικότητα περίπου 150 ΙΧ οχημάτων με άμεση διασύνδεση επιβατών με το Μετρό.
Η υπόγεια επέκταση της Γραμμής θα ξεκινά από την Ανθούπολη. Θα διαθέτει τρεις νέους σταθμούς: «ΠΑΛΑΤΙΑΝΗ», «ΙΛΙΟΝ», «ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ». Οι δύο από τους τρεις σταθμούς βρίσκονται επί της οδού Θηβών, ο πρώτος (σταθμός Παλατιανή) σε απόσταση περίπου 1.300 μ. βόρεια του σταθμού Ανθούπολη και ο δεύτερος (σταθμός Ίλιον) 1.000 μ. βορειότερα του πρώτου. Ο τρίτος σταθμός (Αγ. Νικόλαος) βρίσκεται επί της οδού Αγίου Νικολάου στο Ίλιον.
Στο έργο της Επέκτασης της Γραμμής 2 προς Ίλιον περιλαμβάνεται η εκπόνηση της Οριστικής Μελέτης (ΟΜ), της Μελέτης Εφαρμογής (ΜΕ), η κατασκευή της επέκτασης του Αμαξοστασίου Ελαιώνα σε χώρο εφαπτόμενο με το υφιστάμενο Αμαξοστάσιο, που ευρίσκεται στη γωνία της οδού Αγίας Άννης με την οδό Πιερίας.
