Αποκαλυπτική των μεγεθών που έχουν εκτοξευθεί στα διαδικτυακά παίγνια είναι μελέτη που πραγματοποίησε η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, με την διοίκηση της Αρχής να προαναγγέλλει ρυθμίσεις για το κλάδο προκειμένου να μην εξελιχθεί η αγορά όπως γίνει ότι έχει αυτή των καζίνο που μόνο τέσσερα στα δέκα είναι υγιή οικονομικά.
Σύμφωνα με τη μελέτη της ΕΕΕΠ:
• Τα έσοδα από παίγνια (GGR), στην 5ετία υπερδιπλασιάστηκαν από 437 εκ. € σε σχεδόν 900 εκατ. €.
• Σε αυτό το διάστημα όμως η αύξηση στα «Στοιχήματα» ήταν μόνο 22%, ενώ στα «Λοιπά Παίγνια» ήταν 328%.
• Οι συνολικοί φόροι από δικαιώματα και φόρο επί των κερδών των παικτών αυξήθηκαν κατά 225%, από 167 εκ. € σε 541 εκατ. €.
• Η αύξηση για τα στοιχήματα ήταν 73%, ενώ η αύξηση για τα «Λοιπά Παίγνια» 552%.
• Οι συνολικοί φόροι προς το GGR από 38% στο 2019 ανήλθαν σε 61% στο 2023, όπου για τα «Στοιχήματα» το ποσοστό είναι 50%, ενώ για «Λοιπά Παίγνια» 69%.
«Για να κατανοηθεί μία αγορά με τις δυναμικές και τις παθογένειές της, προκειμένου να σχεδιαστούν αποτελεσματικές πολιτικές για αυτήν, πρέπει, καταρχήν, να εξεταστεί συνολικά. Το ότι η αγορά των διαδικτυακών εταιριών εμφανίζει δυναμική ανάπτυξη, είναι εμφανές από ένα πλήθος δεδομένων. Οι όποιες ανισομέρειες αναπτύσσονται σήμερα και τα ενδεχόμενα προβλήματα που εκκολάπτονται θα τα βρούμε μπροστά μας, αν σήμερα δεν τα φροντίσουμε. Τα καζίνο, για μεγάλο διάστημα ήταν ένας ανθηρός κλάδος της βιομηχανίας παιγνίων. Επειδή δεν έγιναν οι ρυθμίσεις που έπρεπε, βρεθήκαμε στη σημερινή δυστοπική κατάσταση» αναφέρει ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Δ. Ντζανάτος..
Αναφερόμενος στην μελέτη που έγινε από την Επιτροπή τονίζει ότι υλοποιήθηκε με εσωτερικούς πόρους και σε πολύ σύντομο διάστημα, με επικέντρωση στα μεγέθη που αφορούν τα παίγνια, για το διάστημα από το 2019 μέχρι και το 2023 ωστόσο διευκρινίζει ότι περιλαμβάνει πολύ αναλυτικά στοιχεία και δεν είναι ακόμα δημοσιεύσιμη.
TGR (Total Gaming Revenue): Ένα μέγεθος που ξεγελάει
Επίσης στη μελέτη γίνεται αναφορά στο TGR (Total Gaming Revenue) , τα συνολικά χρήματα που παίζονται. «Είναι ένα μέγεθος που υπολογίζεται παγκόσμια και η ΕΕΕΠ το δημοσιοποιούσε για κάθε κλάδο παιγνίων. Ενώ για τα καζίνο και τα Πρακτορεία του ΟΠΑΠ, απεικόνιζε πράγματι περίπου, τα χρήματα που παίζονταν, για τις διαδικτυακές εταιρίες και ιδιαίτερα για τα «Λοιπά Παίγνια», που είναι κυρίως «Φρουτάκια», προκύπτει ένα εξαιρετικά διογκωμένο μέγεθος. Δεν απεικονίζει τα πραγματικά χρήματα που παίζονται, επειδή περιλαμβάνει τα κέρδη που ξαναπαίζονται και Bonus που χορηγούν οι πάροχοι στους παίκτες» επισημαίνει ο κ. Ντζανάτος.
Αυτό είχε επισημανθεί επανειλημμένα από την ΕΕΕΠ, αλλά έπρεπε να υπολογιστούν τα «πραγματικά» μεγέθη, για να κατανοηθεί ποιο είναι το επίπεδο της διόγκωσης και τι παίζεται τελικά.
«Ο υπολογισμός των «πραγματικών» ποσών που παίζουν οι παίκτες, απαιτεί σύνθετους υπολογισμούς και σε κάθε περίπτωση αποτελεί «υπολογιστικό» και όχι «λογιστικό» μέγεθος. Η μεθοδολογία που ακολουθήσαμε βασίζεται στην παραδοχή, πως όσα χρήματα παίζονται, είναι τελικά, το άθροισμα των χρημάτων που εισπράττει ο πάροχος (GGR) και τα χρήματα που παίρνουν οι παίκτες που κερδίζουν (Διανεμόμενα κέρδη). Είναι δηλαδή μία εξίσωση: α = (β + γ), όπου α είναι το αναμορφωμένο TGR, β το GGR και γ τα κέρδη των παικτών» αναφέρει ο κ. Ντζανάτος.
«Τα μεγέθη β και γ είναι εύκολα διαθέσιμα και ελέγξιμα. Οι βασικοί υπολογισμοί για το 2022 και το 2023 εμφανίζονται στη διοικητική σύνοψη της μελέτης για τις διαδικτυακές εταιρίες» επισημαίνει ο επικεφαλής της ΕΕΕΠ. Εκείνο που προέκυψε είναι:
• Από 21,3 δισ. € TGR που εμφανίζονταν για το 2022, μόνο 5,6 δισ. € είναι τα «πραγματικά» χρήματα που παίχτηκαν και αφορούν κατά 3,3 δισ. € τα Στοιχήματα και κατά 2,3 δισ. € τα Λοιπά Παίγνια.
• Από 28 δισ. € TGR που εκτιμούμε ότι θα προκύψει για το 2023, μόνο 6,3 δισ. € θα είναι τα «πραγματικά» χρήματα που θα παιχτούν και θα αφορούν κατά 3,6 δισ. € τα Στοιχήματα και κατά 2,7 δισ. € τα Λοιπά Παίγνια.
Εξέλιξη εσόδων από παίγνια (GGR)
Όπως καταγράφει η μελέτη τα έσοδα από στοιχήματα, αυξήθηκαν στην περίοδο κατά 22%, ποσοστό εύλογο για μία 5ετία. Τα έσοδα από λοιπά παίγνια, αυξήθηκαν στο ιλιγγιώδες ποσοστό του 328%.
Τα συνολικά έσοδα σχεδόν διπλασιάστηκαν, που σημαίνει μία μέση αύξηση 20% στην 5ετία. Αυτό καταδεικνύει την εξαιρετική δυναμική της αγοράς, που κυρίως όμως επικεντρώνεται στα παιχνίδια σε «συνεδρίες» και όχι στα στοιχήματα.
Εξέλιξη δικαιωμάτων του Δημοσίου
Σύμφωνα με τη μελέτη της ΕΕΕΠ παρουσιάζουν την ίδια τάση εξέλιξης με τα έσοδα από παίγνια (GGR), αφού υπολογίζονται με ενιαίο συντελεστή 35%.
Στην 5ετία υπερδιπλασιάστηκαν από 153 εκατ. € σε 311 εκ. € ή κατά 158 εκατ. €. Από την αύξηση των 158 εκατ. € μόνο το 16% προέρχεται από τα στοιχήματα (25 εκατ. €). Το 84% ή 133 εκ. € προέρχονται από τα λοιπά παίγνια.
Ο φόρος των παικτών στις διαδικτυακές εταιρείες
Είναι πρόβλημα που ήταν γνωστό αλλά τεκμηριώθηκε περαιτέρω από τη μελέτη της ΕΕΕΠ, αφορά το φόρο επί των κερδών των παικτών.
Από 13 εκατ. € στο 2019 θα ανέβει στα 230 εκατ. € στο 2023 εμφανίζοντας αύξηση 1.610%!!!.
«Αν εξετάσουμε τη σχέση του φόρου παικτών προς τα διανεμόμενα κέρδη, εκτείνεται από 1,9% για το Στοίχημα σε 7,7% για τα Λοιπά Παίγνια. Να επισημάνουμε εδώ ότι σπάνια στο εξωτερικό φορολογούνται τα κέρδη των παικτών. Η στρέβλωση βρίσκεται κυρίως στο ότι οι πάροχοι, σε μεγάλο ποσοστό, πληρώνουν οι ίδιοι το φόρο των παικτών. Οι συνολικοί φόροι προς το GGR από 38% στο 2019 ανήλθαν σε 61% στο 2023, όπου για τα «Στοιχήματα» το ποσοστό είναι 50%, ενώ για «Λοιπά Παίγνια» 69%» αναφέρει ο κ. Ντζανάτος.
«Το πρόβλημα είναι προφανές, όπως και η λύση του» συνεχίζει ο πρόεδρος της Επιτροπής τονίζοντας ότι η ΕΕΕΠ έχει επεξεργαστεί τεκμηριωμένα διάφορες εναλλακτικές προτάσεις και τις έχει υποβάλλει στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο και αποφασίζει για αυτά τα ζητήματα.
«Το πρώτο που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι τους φόρους κερδών παικτών να τους πληρώνουν οι παίκτες και όχι οι πάροχοι. Η ΕΕΕΠ προτείνει, η πρόταση που θα επιλεγεί να προκύψει από διαβούλευση με τους παρόχους, περιλαμβανομένου του ΟΠΑΠ και των Πρακτορείων του και να αξιολογηθεί με βάση τα πιο κάτω 4 κριτήρια, με τη σειρά που εμφανίζονται:
I. Να μην μειωθούν τα δημόσια έσοδα από φόρους κερδών παικτών.
II. Να επιδιωχθεί, μέσω της ρύθμισης, η μεγαλύτερη δυνατή προσέλκυση παικτών από τα παράνομα δίκτυα.
III. Να ενισχυθεί αν είναι δυνατόν και οπωσδήποτε να μην επιβαρυνθεί η βιωσιμότητα των νόμιμα αδειοδοτημένων παρόχων.
IV. Να αποτραπεί ή τουλάχιστον να ελαχιστοποιηθεί τυχόν άνιση μεταχείριση μεταξύ των παρόχων» αναφέρει καταλήγοντας ο κ. Ντζανάτος.
Εξέλιξη συνολικών φόρων
Οι συνολικοί φόροι, από 167 εκατ. € το 2019 θα φθάσουν σε 541 εκατ. € το 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 225% ή κατά 375 εκατ. €.
Από το «Στοίχημα» η αύξηση είναι σημαντική. Κατά 73% ή 83 εκ.ατ € ή το 22% της συνολικής αύξησης. Η κολοσσιαία αύξηση προέρχεται από τα λοιπά παίγνια. Κατά 291 εκατ. € σε σχέση με το 2019 ή το 78% της συνολικής αύξησης.
Σχέση GGR με Φόρους (2)
Το 2019 οι φόροι (Δικαιώματα και Φόρος Παικτών) ανέρχονταν στο 38% των εσόδων (GGR). To 2023 αυτό το ποσοστό θα ανέβει στο 61%!!!! Στο «Στοίχημα» αναμένεται να φθάσει το 50%.
Στα λοιπά παίγνια όμως θα προσεγγίσει το κολοσσιαίο 70%!!! Σημαντικές εταιρίες επιβαρύνονται το φόρο παικτών, λόγω ανταγωνισμού.
«Είναι προφανές πως η σχέση φόρων με έσοδα στον κλάδο δεν είναι υγιής» αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη.
Κρίσιμοι υπολογισμοί (Για το 2022)
Ειδικότερα η μελέτη καταλήγει:
- Το συνολικό TGR για το έτος 2022 που έχει ήδη δημοσιοποιηθεί ήταν 21,3 δισ. €, από το οποίο τα 6,5 δισ. € αφορούσαν «Στοιχήματα» και 14,8 δισ. € «Λοιπά παίγνια».
- Το αναμορφωμένο TGR με τη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε και προκύπτει από τον πίνακα 32 ήταν μόνο 5,6 δισ. €, από το οποίο 3,3 δισ. € αφορούσαν «Στοιχήματα» και τα 2,3 δισ. € «Λοιπά Παίγνια». Επομένως το συνολικό TGR που εμφανίζεται είναι 283% περισσότερο, από αυτό που προκύπτει με βάση τα «πραγματικά» χρήματα που εισπράττουν οι πάροχοι για τις υπηρεσίες που προσφέρουν και οι παίκτες ως κέρδη.
- Υπάρχει μεγάλη απόκλιση σε αυτόν τον δείκτη μεταξύ Στοιχημάτων και Λοιπών Παιγνίων. Στα Στοιχήματα που παίζονται με Δελτία το ποσό που εμφανίζεται είναι 97% μεγαλύτερο του «πραγματικού» και η διαφορά οφείλεται κυρίως σε Bonus. Στα «Λοιπά Παίγνια» ο συντελεστής είναι 557% και προέρχεται από το «ξαναπαίξιμο» κερδών και από Bonus. Δηλαδή το TGR που εμφανίζεται για τα Στοιχήματα είναι σχεδόν διπλάσιο του πραγματικού και για τα Λοιπά Παίγνια είναι 6,5 φορές μεγαλύτερο.
- Το μέσο ποσοστό GGR προς το αναμορφωμένο TGR, δηλαδή το ποσοστό που επωφελείται ο πάροχος είναι 13,3%, που κυμαίνεται από 11% για τα Στοιχήματα και 16% για τα Λοιπά Παίγνια.
- Ο μέσος φόρος παικτών προς τα διανεμόμενα κέρδη στους παίκτες είναι 3,36% που κυμαίνεται από 1,6% για το Στοίχημα και 6,1% για τα Λοιπά Παίγνια, που σημαίνει ότι η κλίμακα φορολόγησης των Λοιπών Παιγνίων, αποδίδει περισσότερα έσοδα στο κράτος.
