Ψηλά θέτουν τον πήχη των προσδοκιών για την εκπτωτική περίοδο που ξεκινά σήμερα οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, προσβλέποντας σε μια σημαντική «ανάσα» ρευστότητας για το 2024 σε συνέχεια μιας ικανοποιητικής εορταστικής περιόδου που έριξε αυλαία πριν από μερικές ημέρες.
Η χειμερινή εκπτωτική περίοδος θα διαρκέσει μέχρι και τις 29 Φεβρουαρίου 2024, ενώ τα καταστήματα μπορούν να παραμείνουν προαιρετικά ανοικτά τις Κυριακές 14 και 21 Ιανουαρίου 2024.
Πού ποντάρουν τα εμπορικά καταστήματα
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλη Κορκίδη, ο στόχος για τον τζίρο των επιχειρήσεων το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024 είναι να ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ που καταγράφηκαν το πρώτο δίμηνο του 2023.
Η ακρίβεια μπορεί να εξακολουθεί να δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο στους καταναλωτές, ιδίως στα είδη διατροφής τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο των ανατιμήσεων και τα οποία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω έξοδα, ωστόσο ο εμπορικός κόσμος εκτιμά πως θα υπάρξει βελτιωμένη διάθεση για αγορές, στη σκιά της ομαλοποίησης της κατάστασης στο μέτωπο της ενέργειας και της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος.
«Όλα δείχνουν πως οι χειμερινές εκπτώσεις θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες της αγοράς και θα έχουμε μια αγοραστική κίνηση σε καλύτερα επίπεδα από πέρυσι. Ελπίζουμε η εκπτωτική αγορά να μην επηρεαστεί φέτος από την οικονομική κόπωση των εορτών και της ακρίβειας, μετά μάλιστα και από την αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους, καθώς και την αύξηση του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος από 1/1/24», αναφέρει χαρακτηριστικά σε δήλωσή του ο κ. Κορκίδης. «Ο στόχος της αύξησης των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο εκτιμάται πως θα επιτευχθεί κυρίως λόγω των αυξήσεων στους μισθούς 660.000 δημόσιων υπαλλήλων, μετά από 14 χρόνια, της αύξησης 3% σε σχεδόν 2 εκατ. συνταξιούχους και στην αύξηση των αποδοχών των μισθωτών από το ξεπάγωμα των τριετιών», σημειώνει.
Σε ένδυση και υπόδηση αναμένεται να στραφούν οι καταναλωτές
Σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη, οι προτιμήσεις των καταναλωτών, κατά τη διάρκεια των τακτικών εκπτώσεων του χειμώνα, είναι καθιερωμένες και οι αγοραστικές συνήθειες εστιάζουν σε προσωπικές και οικογενειακές αγορές. Τουλάχιστον όσον αφορά στην αγορά της Αττικής, αυτό που επιβεβαιώνεται από τα περισσότερα καταστήματα είναι πως υπάρχουν αρκετά αποθέματα, ενώ τα εμπορικά της ένδυσης και υπόδησης θα είναι και πάλι πρώτα σε επισκεψιμότητα με την αγοραστική κίνηση να επικεντρώνεται στα χειμερινά ρούχα. Όπως κάθε χρόνο, το ενδιαφέρον των καταναλωτών αναμένεται να προσελκύσουν και φέτος τα επώνυμα προϊόντα, καθώς και οι οικιακές συσκευές, έπιπλα και όλα τα είδη σπιτιού».
«Η χειμερινή εκπτωτική περίοδος ξεκινά… και οι εμπορικές επιχειρήσεις όλης της χώρας περιμένουν πολλά από αυτήν», εκτιμά και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρος Καφούνης και προσθέτει: «Είναι η περίοδος όπου πρέπει να αδειάσουν τα ράφια από τα εμπορεύματα της προηγούμενης περιόδου ώστε να γεμίσουν με νέα, ανοιξιάτικα. Για αυτό και διαχρονικά οι καταναλωτές γνωρίζουν καλά, ότι τώρα είναι η στιγμή που θα βρουν πολύ μεγάλες εκπτώσεις ώστε να καλύψουν ανάγκες που, είτε λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου εισοδήματος, είτε λόγω των -δυστυχώς- ανατιμημένων προϊόντων, δεν το έκαναν. Οι προσδοκίες είναι μεγάλες τούτη την εκπτωτική περίοδο και ελπίζω ότι τα αποτελέσματα… θα είναι καλά για όλους».
Με τη σειρά του και ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς προτρέπει το καταναλωτικό κοινό «να επισκεφθεί την Πειραϊκή αγορά, να εκμεταλλευτεί τα υψηλά ποσοστά των εκπτώσεων σε όλες τις κατηγορίες των ειδών, το υψηλό ποιοτικό επίπεδο και την πολύ μεγάλη γκάμα προϊόντων που διαθέτει και όπως πάντα, με άψογη εξυπηρέτηση και σεβασμό στους πελάτες καταναλωτές».
Σύμμαχος των αγορών… τα πρώτα κρύα
Όπως δε επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, ρόλο συμμάχου των χειμερινών αγορών αναμένεται να διαδραματίσουν οι καιρικές συνθήκες, καθώς όπως όλα δείχνουν υποχωρούν οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και τα πρώτα κρύα αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους τα επόμενα 24ωρα.
Το γεγονός αυτό καθιστά σχεδόν επιτακτική ανάγκη την αγορά χειμερινής ένδυσης και υπόδησης.
Τι φοβούνται οι επιχειρήσεις
Και παρά το αίσθημα αισιοδοξίας που επικρατεί στην αγορά, στη σκιά της ομαλοποίησης της κίνησης στην πρόσφατη εορταστική περίοδο, μετά από μια μακρά περίοδο αλλεπάλληλων κρίσεων - οικονομικής, υγειονομικής, ενεργειακής - οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου δεν μπορούν να παραβλέψουν πως υπάρχει μια σειρά από πηγές αβεβαιότητας που μπορούν να ανατρέψουν το θετικό κλίμα.
Όπως προκύπτει από την πλέον πρόσφατη πανελλαδική έρευνα της ΕΣΕΕ για την κίνηση των εμπορικών καταστημάτων κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου 2023-2024, οι προκλήσεις και η ρευστότητα στην αγορά καθιστούν τις επιχειρήσεις επιφυλακτικές σχετικά με τις προβλέψεις των πωλήσεων για τις χειμερινές εκπτώσεις του 2024. Οι μισές επιχειρήσεις εκτιμούν πως οι εν λόγω πωλήσεις θα κινηθούν σε μέτρια επίπεδα, ενώ μία στις τέσσερις, ήτοι ποσοστό 24%, αναμένει επιδείνωση.
Στα θετικά ωστόσο συγκαταλέγεται το γεγονός πως περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις, ήτοι ποσοστό 53%, έχουν πλέον τη δυνατότητα απομακρυσμένων πωλήσεων, εξέλιξη που σηματοδοτεί πως η ψηφιακή μετάβαση προχωρά.
Βασικοί παράγοντες τροφοδότησης της αβεβαιότητας είναι αφενός οι πληθωριστικές πιέσεις στα εισοδήματα και κυρίως το αυξημένο κόστος προμηθευτών και αφετέρου η συμπίεση του περιθωρίου κέρδους ώστε να μην περάσουν οι ανατιμήσεις εξολοκλήρου στην τελική τιμή. Ενδεικτικά αναφέρεται πως για δύο στις τρεις επιχειρήσεις, ήτοι ποσοστό 64%, το κόστος εμπορευμάτων αυξήθηκε από 11% έως 30%.
Μάλιστα, οι επιπτώσεις του πληθωρισμού στις τιμές και το αυξημένο λειτουργικό κόστος οδήγησαν σχεδόν τέσσερις στις 10 επιχειρήσεις - ποσοστό 38% - να πραγματοποιήσουν προσφορές κι εκπτώσεις ακόμα και κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου που μόλις ολοκληρώθηκε, ήτοι πριν την επίσημη έναρξη της χειμερινής εκπτωτικής περιόδου. Ειδικότερα, το 72% των επιχειρήσεων που προχώρησαν σε εκπτώσεις υιοθέτησαν ποσοστό που κυμάνθηκε από 11% έως 30%.
Τι αλλάζει με τον νέο νόμο περί μείωσης τιμών
Παράλληλα, ο εμπορικός κόσμος εφιστά την προσοχή στις αλλαγές που έχει επιφέρει ο νέος νόμος περί μείωσης τιμών. Πρόκειται για τον λεγόμενο «κανόνα των 30 ημερών», ο οποίος έχει τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του 2023 και αφορά σε νέο τρόπο υπολογισμού των εκπτώσεων, με στόχο την αποφυγή των πλασματικών εκπτώσεων στην αγορά και την παραπλάνηση των καταναλωτών.
Ως ανακοίνωση μείωσης τιμής λογίζεται κάθε ανακοίνωση του επιχειρηματία ότι έχει μειώσει την τιμή για ένα προϊόν με την εξής μορφή:
- Είτε ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση».
- Είτε συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση».
- Είτε αναγραφή νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ 100 ευρώ».
Ειδικότερα, σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
Ως προγενέστερη τιμή, νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Όταν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 30 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.
Πρέπει δε να επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση των διατάξεων περί εκπτώσεων και μειωμένων τιμών, καθώς οι κυρώσεις είναι βαριές. Συγκεκριμένα σε όσους παραβαίνουν το νόμο επιβάλλεται πρόστιμο ποσού ίσου με το 1% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι κατώτερο από 10.000 ευρώ. Στην επιβαρυντική περίπτωση που οι εκπτώσεις αποδειχτεί ότι είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο των 20.000 ευρώ.
Όπως μάλιστα ενημερώνει ο κ. Καφούνης «με αφορμή τον νέο Νόμο περί Μείωσης Τιμών θα ήθελα να ενημερώσω τους εμπόρους όλης της χώρας ότι έχουμε επικοινωνήσει με το Υπουργείο Ανάπτυξης και εντός της εβδομάδος αναμένεται η τροποποίηση εφαρμογής της προοδευτικής μείωσης τιμών χωρίς διακοπές, που είχε χρονικό όριο τις 30 ημέρες και η οποία θα προσπαθήσουμε να αυξηθεί ώστε να καλυφθεί το σύνολο της εκπτωτικής περιόδου».
