Σταθερή θέση στα ψώνια των ελληνικών νοικοκυριών κατέχουν πλέον τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, διεκδικώντας με αξιώσεις ακόμη μεγαλύτερα μερίδια αγοράς από την πίτα του λιανεμπορίου, καθώς η ακρίβεια δηλώνει παρούσα και το 2024.
Δεδομένου ότι ο δρόμος για την αποκλιμάκωση των τιμών στα τρόφιμα -τα οποία βρίσκονται εδώ και πολλούς μήνες στο επίκεντρο των ανατιμήσεων- μοιάζει μακρύς και δύσκολος, οι καταναλωτές έχουν στραφεί στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, αναζητώντας οικονομικότερες λύσεις για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.
Μέσα σε αυτό το εξαιρετικά ρευστό τοπίο, η μάχη των… ανώνυμων προϊόντων με τα επώνυμα κορυφώνεται, με το θερμόμετρο να χτυπά κόκκινο στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Όπως άλλωστε υποστηρίζουν πια, οι καλά γνωρίζοντες τα της αγοράς, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν υπολείπονται σε ποιότητα έναντι των branded προϊόντων σε αρκετές κατηγορίες.
Η εικόνα στα φυσικά καταστήματα
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana που δόθηκαν στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, στο εντεκάμηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2023, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στα σούπερ μάρκετ, συμπεριλαμβανομένων και των πωλήσεων της Lidl Hellas, διαμορφώθηκε σε αξία στο 26,3% από 25,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2022, με τον ρυθμό ανάπτυξης να είναι 11,6%, όταν την ίδια ώρα στα επώνυμα ο ρυθμός ανάπτυξης είναι 8,8%.
Στα τρόφιμα, μάλιστα, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι ελαφρώς υψηλότερο και αγγίζει το 26,8% από 26,4% το αντίστοιχο διάστημα του 2022, γεγονός που επιβεβαιώνει πως εδώ και αρκετό καιρό, ένα στα τέσσερα τρόφιμα που αγοράζουν οι καταναλωτές αφορά σε προϊόν ιδιωτικής ετικέτας.
Στην κατηγορία των ειδών ατομικής υγιεινής και ομορφιάς το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ανέρχεται σε 20,9%, ενώ στην κατηγορία των ειδών νοικοκυριού φτάνει το 25,6%.
Η εικόνα στο ηλεκτρονικό εμπόριο
Ανοδικά κινούνται τα… ανώνυμα προϊόντα και στις ηλεκτρονικές αγορές στα σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Convert Group για την πορεία του ηλεκτρονικού εμπορίου στην οργανωμένη λιανική , το 2023 καταγράφηκε αύξηση κατά μια μονάδα στο ποσοστό της δαπάνης που πηγαίνει σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και το οποίο ανήλθε στο 15% επί του συνόλου των online αγορών που πραγματοποιήθηκαν τη χρονιά που μας πέρασε.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της Convert Group, στο online κανάλι των σούπερ μάρκετ, στην πρώτη θέση των αγορών προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας βρίσκονται τα χαρτικά, με τις πωλήσεις να αντιστοιχούν στο 21% επί των συνολικών πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και στο 64% των πωλήσεων της κατηγορίας. Ακολουθούν φρέσκο κρέας και ψάρι με μερίδιο 12% επί των συνολικών πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας και με 37% στις πωλήσεις της κατηγορίας, φρούτα και λαχανικά με μερίδιο 8% επί των συνολικών πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας και με 14% στις πωλήσεις της κατηγορίας, ξηροί καρποί με μερίδιο 5% επί των συνολικών πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας και με 70% στις πωλήσεις της κατηγορίας, τυρί με μερίδιο 5% επί των συνολικών πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας και με 9% στις πωλήσεις της κατηγορίας, ενώ έπονται προϊόντα που καταναλώνονται για πρωινό, γάλα, ρύζι κλπ.
«Value for money» η ιδιωτική ετικέτα
Σύμφωνα άλλωστε με σχετική έρευνα της Focus Bari που είχε δοθεί στη δημοσιότητα το περασμένο φθινόπωρο, για περισσότερους από οκτώ στους 10 Έλληνες (ποσοστό 83%) τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι… value for money, δηλαδή αξίζουν τα χρήματά τους. Το ποσοστό αυτό πίσω στο 2010 δεν ξεπερνούσε το 64%.
Σύμφωνα με την έρευνα, από το 2000 μέχρι το 2023, η αναλογία των Ελλήνων που έχουν αγοράσει έστω και μια φορά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αυξάνεται θεαματικά και γίνεται καθολική. Συγκεκριμένα, το 2023 ποσοστό 96% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει αγοράσει έστω και μια φορά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έναντι 89% το 2010 και 74% το 2000.
Ταυτόχρονα όμως ανεβαίνει και η αναλογία των Ελλήνων που αγοράζουν τακτικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, καθώς περιλαμβάνει όλους σχεδόν τους καταναλωτές (ποσοστό 93% το 2023, από 77% το 2010 και 50% το 2000).
Σημειώνεται ότι τα πιο δημοφιλή είδη ιδιωτικής ετικέτας είναι το χαρτί κουζίνας, το χαρτί υγείας, οι χαρτοπετσέτες, τα ζυμαρικά, το ρύζι, το αλουμινόχαρτο και οι σακούλες απορριμμάτων.
Αντίδοτο στην ακρίβεια η ιδιωτική ετικέτα
Και όλα αυτά, ενώ η ακρίβεια στα τρόφιμα καλά κρατεί. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών το 2023 , για περισσότερα από επτά στα 10 νοικοκυριά (ποσοστό 72,7%) οι αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα τα επηρέασαν περισσότερο, σε βαθμό να αναγκαστούν να μειώσουν δαπάνες για άλλες ανάγκες.
Ως καταλληλότερα μέτρα για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της ακρίβειας το 66,6% των νοικοκυριών θεωρεί πως είναι η αύξηση μισθών και συντάξεων, το 51,3% τον έλεγχο των τιμών/αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας και το 47,2% την μείωση των φόρων και τελών. Το δε καλάθι του νοικοκυριού το θεωρεί κατάλληλο μέτρο για την αντιμετώπιση της ακρίβειας μόλις το 2,9% των νοικοκυριών.
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση για τη συγκράτηση της ακρίβειας, οκτώ στα 10 νοικοκυριά τα αξιολόγησαν ως ανεπαρκή ή μάλλον ανεπαρκή, έναντι μόλις ενός ποσοστού ίσου με 15,8% που τα αξιολόγησε ως μάλλον επαρκή ή επαρκή.
Το πλέον ανησυχητικό όμως στοιχείο είναι οι αρνητικές προσδοκίες των νοικοκυριών την εφετινή χρονιά, αφού, σύμφωνα με το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, πάνω από ένα στα δύο νοικοκυριά (ποσοστό 53,7%) εκτιμά ότι η κατάστασή του θα επιδεινωθεί το 2024.
