Προτεραιότητα στην απόφαση για τη διενέργεια ή όχι ερευνητικής γεώτρησης παίρνει η παραχώρηση «Νοτιοδυτικά Κρήτης», από την κοινοπραξία της αμερικανικής ExxonMobil (operator) και της Helleniq Energy. Αντίθετα, η… ώρα της κρίσης για το μπλοκ «Δυτικά Κρήτης» θα έρθει σε μεταγενέστερο χρόνο, έπειτα από την 6μηνη παράταση της πρώτης φάσης ερευνών, που ζήτησε η ExxonMobil και ενέκρινε η ΕΔΕΥΕΠ.
Τυπικά, το μπλοκ «Νοτιοδυτικά Κρήτης» εισέρχεται από αύριο στην επόμενη, δεύτερη φάση ερευνών - καθώς σήμερα, 9 Οκτωβρίου, λήγει η προθεσμία της πρώτης φάσης. Αντίθετα, για το άλλο μπλοκ, η ExxonMobil (ως operator) αιτήθηκε και έλαβε παράταση της πρώτης φάσης έως τις 9 Απριλίου 2025, «προκειμένου να ολοκληρωθεί η υλοποίηση του νέου ποιοτικά και ποσοτικά αναβαθμισμένου προγράμματος εργασιών», όπως αναφέρεται στην απόφαση της ΕΔΕΥΕΠ, που δημοσιεύθηκε στη «Διαύγεια».
Η δεύτερη φάση αφορά κανονικά την πρόσκτηση τρισδιάστατων δεδομένων από τις παραχωρήσεις, έπειτα από την πρόσκτηση δισδιάστατων μετρήσεων. Ωστόσο, και για τα δύο «οικόπεδα» έχει ήδη πραγματοποιηθεί η 3D σάρωσή τους, η οποία διενεργήθηκε στο διάστημα Φεβρουαρίου - Μαρτίου 2024. Η επίσπευση των ερευνητικών εργασιών, που διενεργήθηκαν πιο γρήγορα από το εγκεκριμένο πρόγραμμα, δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον της αμερικανικής εταιρείας για τις δύο παραχωρήσεις.
Απόφαση για τρυπάνι στο τέλος του έτους
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, στην πράξη η νέα εξέλιξη σημαίνει ότι η κοινοπραξία κρίνει ότι χρειάζεται επιπλέον χρόνο, ώστε να αξιολογήσει τα δεδομένα που έχουν προσκτηθεί για το μπλοκ «Δυτικά Κρήτης». Η έναρξη της δεύτερης φάσης αποτελεί προϋπόθεση (έστω και τυπική, αφού έχει ήδη γίνει η 3D σάρωση) ώστε να ληφθεί απόφαση για ερευνητική γεώτρηση - απόφαση που σηματοδοτεί την έναρξη της τρίτης φάσης ερευνών.
Επομένως, αν η κοινοπραξία εξαντλήσει όλη την παράταση, μέχρι τις αρχές του Απριλίου 2025 δεν μπορεί να κλειδώσει ερευνητική γεώτρηση στο μπλοκ «Δυτικά Κρήτης». Στον αντίποδα, όσον αφορά το μπλοκ «Νοτιοδυτικά Κρήτης», φαίνεται να κρίνει πως η ερμηνεία των μετρήσεων «ωριμάζει» πιο γρήγορα. Επομένως, το προβάδισμα που πήρε η εν λόγω παραχώρηση στην έναρξη της δεύτερης φάσης σημαίνει πως παίρνει προβάδισμα από την κοινοπραξία και στην απόφαση για τα επόμενα βήματα – δηλαδή στο αν θα μπει τρυπάνι ή όχι.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η απόφαση για τη διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων στην Κρήτη τοποθετείται στο τέλος του έτους, σύμφωνα με δηλώσεις τον περασμένο Μάιο του κ. Βαρνάβα Θεοδοσίου, Γενικού Διευθυντή ExxonMobil Cyprus. Συμμετέχοντας στην εκδήλωση που διοργάνωσαν στην Αθήνα το «Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου» (EMGF) και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο κ. Θεοδοσίου πρόσθεσε πως αν τελικά δοθεί το «πράσινο φως», η γεώτρηση θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του 2025 με αρχές του 2026.
Ο κ. Θεοδοσίου είχε αναφέρει επίσης ότι η ExxonMobil είχε προκηρύξει τη μίσθωση πλωτού γεωτρύπανου, για ερευνητικές γεωτρήσεις και στις τρεις χώρες που δραστηριοποιείται στην ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος, Αίγυπτος, Ελλάδα). Οι γεωτρήσεις στην περιοχή θα ξεκινήσουν προς το τέλος 2024 και θα ολοκληρωθούν εντός του 2026.
Ανεξερεύνητη η Ανατολική Μεσόγειος
Επομένως, αν αποφασιστεί να μπει «τρυπάνι» στην Κρήτη, τότε το επόμενο στάδιο ερευνών θα πραγματοποιηθεί από το συγκεκριμένο γεωτρύπανο. Μάλιστα, καθώς η αδειοδότηση των γεωτρήσεων είναι αρκετά χρονοβόρα, η κοινοπραξία είχε ήδη από τότε ξεκινήσει τη σχετική διαδικασία στη χώρα μας.
Το στέλεχος της ExxonMobil είχε σημειώσει επίσης πως η ανατολική Μεσόγειος είναι γενικά ανεξερεύνητη, ως προς την ύπαρξη υδρογονανθράκων. Υπογράμμισε πως η παρουσία του πετρελαϊκού κολοσσού στην περιοχή ξεκίνησε το 2015, με την ανάληψη της σύμβασης παραχώρησης του οικοπέδου 10 στην Κύπρο. Σήμερα δραστηριοποιείται σε δύο μπλοκ στην Κύπρο, σε 3 μπλοκ στην Αίγυπτο και στα δύο θαλάσσια οικόπεδα στην Κρήτη.
