Χρηματοδοτικά «εμπόδια» ή καθυστερήσεις, άγνωστο πόσο… «ψηλά» ή ποιας χρονικής διάρκειας, ενδέχεται να επηρεάσουν την πρόοδο της κατασκευής ενός σιδηροδρομικού έργου στη Βόρεια Ελλάδα που θεωρείται κρίσιμο για το μεταφορικό, και όχι μόνο, προφίλ της χώρας. Ειδικότερα, πρόκειται για το έργο κατασκευής της νέας σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες (δηλαδή λιμάνι Καβάλας έως περιοχή της Ξάνθης), με αρχικό προϋπολογισμό δημοπράτησης 193,2 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να έχει «κλειδώσει» τον σχετικό διαγωνισμό, όπως πρόσφατα είχε αναφέρει το insider.gr.
Ωστόσο, αν και θεωρείται από την κυβέρνηση ως κομβικό έργο, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF) 2021-2027», με το οποίο επιτυγχάνεται η σύνδεση του νέου εμπορευματικού λιμένα Καβάλας με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, ενώ ταυτόχρονα προχωρά και η διασύνδεση με το σιδηροδρομικό δίκτυο των γειτονικών χωρών, εντούτοις, δεν λείπουν τα προβλήματα. Η εταιρία του Βιοτεχνικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ) της περιοχής έχει καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ θεωρώντας ότι η γραμμή περνάει από μέρος οικοπέδου, επηρεάζοντας την επένδυση, ενώ ζητάει την… «μετακόμισή» της (μετατόπιση της γραμμής).
Τι ανέφερε ο Νίκος Ταχιάος
Μιλώντας προχτές στο 8ο αναπτυξιακό συνέδριο της Θεσσαλονίκης, ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, «φωτογράφισε» τα προβλήματα. Μιλώντας για projects στη Βόρεια Ελλάδα και εν προκειμένω για την ανάγκη να προχωρήσουν κάποιες σιδηροδρομικές υποδομές που σχετίζονται με τον Λιμένα Θεσσαλονίκης (για παράδειγμα, ο προαστιακός πάει μαζί με τη σύνδεση του 6ου προβλήτα με το σιδηροδρομικό δίκτυο, ένα έργο 53,5 εκατ. ευρώ, όπου η κυβέρνηση σε συνεννόηση με τον ΟΛΘ έκαναν υπέρβαση που δεν ήταν στον αρχικό σχεδιασμό, δηλαδή θα κατασκευαστεί διπλή σιδηροδρομική γέφυρα εισόδου-εξόδου στο λιμάνι ώστε διευκολυνθεί η διακίνηση των φορτίων στα οποία προσβλέπει ο ΟΛΘ), επεκτάθηκε έως την περιοχή Καβάλας – Ξάνθης. Όπως σημείωσε ο κ. Ταχιάος, «έχουμε ένα έργο που δεν αφορά αμέσως τη Θεσσαλονίκη, αλλά συνδέεται, που είναι η σύνδεση του νέου λιμένος της Νέας Καρβάλης με τους Τοξότες. Οι αντιδράσεις, που φτάνουν στα όρια της παράνοιας, δεν επιτρέπουν να προχωρήσει έργο με στρατηγική σημασία για τη χώρα, το οποίο είχε σχεδιαστεί μάλιστα στο πλαίσιο ενός υπερ-σχεδιασμού για τον ελληνικό σιδηρόδρομο που αφορά στη σιδηροδρομική Εγνατία, και το οποίο κινδυνεύει να απωλέσει, εάν δεν προχωρήσει, τη χρηματοδότηση από το CEF. Ένα πολύ σημαντικό έργο για την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη».
Η προσφυγή του ΒΙΟΠΑ στο ΣτΕ
Να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρεται σε τοπικά μέσα, η εταιρεία του Βιοτεχνικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ) Καβάλας, έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να αλλάξει η χάραξη του σιδηροδρομικού έργου, καθώς θεωρεί ότι περνάει μέσα από το πάρκο και δημιουργεί προβλήματα σε ένα από τα οικοδομικά τετράγωνα του ΒΙΟΠΑ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της ΒΙΟΠΑ ΑΕ, όπως σημείωνε σε σχετική του συνέντευξη, η διέλευση του τρένου επηρεάζει τον συντελεστή δόμηση, άρα όλο το οικονομικό τετράγωνο, και μαζί τις συμβάσεις με επιχειρηματίες – αγοραστές. Η εταιρεία, προφανώς, δεν ζητάει ακύρωση του έργου, άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν λογικά εις βάρος της επένδυσης που θα μπορούσε να βοηθηθεί από τη διέλευση του σιδηρόδρομου, αλλά μετατόπιση της γραμμής. Προφανώς, τέτοιες διαδικασίες, όμως, όπως λένε στην αγορά, απαιτούν νέες μελέτες, αλλαγή σε χαράξεις, πρόσθετο χρόνο, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον ρυθμό προώθησης των έργων αλλά και την εξασφάλιση των κονδυλίων από το πρόγραμμα CEF, που για την ώρα είναι «κλειδωμένα».
Ωστόσο, δεδομένου ότι οι ρυθμοί συζήτησης και εκδίκασης υποθέσεων στη Δικαιοσύνη συχνά αργούν, υπάρχουν κίνδυνοι για τους πόρους που έχει καταφέρει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να εξασφαλίσει από τις Βρυξέλλες. Μένει να φανεί αν προσεχώς επιλυθεί το ζήτημα με κάποιον τρόπο και δεν κινδυνεύσει με καθυστερήσεις και απώλεια πόρων.
Το έργο και η σημασία του
Το έργο με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF) 2021-2027», αφορά σε εργασίες για την κατασκευή της υποδομής, επιδομής και σταθμών/στάσεων για νέα μονή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Ν. Καρβάλη - Τοξότες (περιοχή Ξάνθης), μήκους 32 χλμ. περίπου, καθώς και του κλάδου από Ν. Καρβάλη προς τον νέο εμπορευματικό λιμένα Καβάλας, μήκους 5,3 χλμ. περίπου. Με το έργο αυτό, επιτυγχάνεται η σύνδεση του νέου εμπορευματικού λιμένα Καβάλας με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, ενώ ταυτόχρονα προχωρά και η διασύνδεση με το σιδηροδρομικό δίκτυο των γειτονικών χωρών. Για την υλοποίηση του έργου εξασφαλίστηκε σημαντική κοινοτική χρηματοδότηση, καθώς προβλέπεται να επιτρέψει τη λειτουργία εναλλακτικών διαδρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων (Διάδρομος ΒΒΑ – Baltic, Black, Aegean Seas και πρωτοβουλία 3Seas – Baltic, Black, Adriatic, με την επέκταση προς το Αιγαίο). Θεωρητικά, αναμενόταν η υπογραφή της σύμβασης ενδεχομένως και μέσα στους πρώτους μήνες του έτους.
Υπενθυμίζεται ότι το τμήμα αποκόπηκε από τη μεγάλη εργολαβία, ύψους 1,68 δισ. ευρώ, «Θεσσαλονίκη - Τοξότες» μήκους 206 χλμ., προκειμένου να μη χαθεί η χρηματοδότηση. Στο αντικείμενο της αυτοτελούς σύμβασης δεν περιλαμβάνονται η ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, που μένουν στον «παλιό» διαγωνισμό, ένας εκ των 6 που είχαν προκηρυχθεί με την μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου. Ο διαγωνισμός θεωρητικά δεν ακυρώνεται, όμως, στο στρατηγικό πλάνο του νέου ΟΣΕ μετατίθεται σε ορίζοντα 20ετίας.