Στην πρώτη φάση, αυτή των εργαστηριακών δοκιμών, βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της Metlen για την επέκταση σε δύο ακόμη κρίσιμα μέταλλα, μετά την παραγωγή Γαλλίου. Πρόκειται για το Σκάνδιο και το Γερμάνιο, τα οποία όπως και στην περίπτωση του Γαλλίου, παρασκευάζονται από τα απόβλητα βωξίτη.
Υπενθυμίζεται ότι στο νέο επενδυτικό πλάνο στα κρίσιμα μέταλλα αναφέρθηκε χθες ο επικεφαλής της εταιρείας, Ευάγγελος Μυτιληναίος, στο περιθώριο της επίσκεψης του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου της Κομισιόν, Στεφάν Σεζουρνέ, στην Αλουμίνιον της Ελλάδος. Αφορμή της επίσκεψης ήταν η ένταξη του πρότζεκτ για την παραγωγή Γαλλίου (καθώς και αύξησης της παραγωγής βωξίτη και αλουμίνας) στα επιλεγμένα στρατηγικά έργα της Ε.Ε. για κρίσιμες πρώτες ύλες.
Ο κ. Μυτιληναίος επιφυλάχθηκε να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες για το νέo επενδυτικό πρότζεκτ, στο Capital Markets Day στις 28 Απριλίου στο Λονδίνο. Πάντως, ο κ. Σεζουρνέ έσπευσε να σημειώσει πως το Γερμάνιο είναι κρίσιμο για την αμυντική βιομηχανία. «Θα έχετε να παίξετε σημαντικό ρόλο και θα σας στηρίξουμε», πρόσθεσε.
- Γάλλιο: Επίσημα στα επιλεγμένα στρατηγικά έργα της ΕΕ για κρίσιμες πρώτες ύλες η επένδυση της Metlen
Τρεις φάσεις
Όπως και έγινε στην περίπτωση του Γαλλίου, η επένδυση για την παραγωγή των δύο νέων κρίσιμων μετάλλων θα «κλειδώσει» σε τρεις φάσεις. Αν οι εργοστασιακές δοκιμές έχουν αίσια έκβαση, τότε θα ξεκινήσει η πιλοτική παραγωγή, στο πλαίσιο της οποίας η μέθοδος που θα προκριθεί θα δοκιμαστεί σε πραγματικές συνθήκες και σε μικρή κλίμακα. Αν και αυτή τη φάση έχει θετικά αποτελέσματα, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για τη διεύρυνση της παραγωγής, σε βιομηχανική πλέον κλίμακα.
«Πρώτη ύλη» για το Γερμάνιο θα είναι τα απόβλητα από τη Sometra στη Ρουμανία, τα οποία αγγίζουν τους 5 εκατ. τόνους. Σκάνδιο, και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες, περιέχεται σε παραπροϊόντα των μεταλλευτικών διαδικασιών στην Αλουμίνιον της Ελλάδος. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εργοστασιακές δοκιμές είναι πιο προχωρημένες στην περίπτωση του Σκάνδιου, για το οποίο υπάρχει ήδη μέθοδος παραγωγής του.
Στόχος είναι η μέθοδος αυτή να εξελιχθεί ώστε να μειωθεί το κόστος. Κι αυτό γιατί, όπως και στην περίπτωση του Γαλλίου, στόχος της Metlen είναι να μπορεί να παράγει κρίσιμα μέταλλα φθηνότερα από τους Κινέζους – οι οποίοι στα περισσότερα έχουν την πρωτοκαθεδρία στην παγκόσμια αγορά. Ο λόγος είναι πως η Metlen θέλει να μπορεί να παραμείνει διεθνώς ανταγωνιστική, στην περίπτωση που η Κίνα αποφασίσει κάποια στιγμή να άρει τους περιορισμούς στις εξαγωγές κάποιου κρίσιμου μετάλλου και, κατά συνέπεια, μειωθεί η τιμή του στις διεθνείς αγορές.
Αίτηση στο Innovation Fund
Το Σκάνδιο περιλαμβάνεται στη λίστα των Κρίσιμων Πρώτων Υλών (CRM) της Ε.Ε. και χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή κυρίως για την προσθήκη αντοχής σε κράματα αλουμινίου. Θέση στη λίστα CRM έχει επίσης το Γερμάνιο, καθώς είναι σημαντικό ημιαγώγιμο υλικό, με τις ενώσεις του να χρησιμοποιούνται στις τηλεπικοινωνιακές οπτικές ίνες, ως καταλύτες πολυμερισμού, αλλά και σε φωτοβολταϊκά. Επίσης, ευρύτατη χρήση έχει και σε διάφορους τομείς της χημικής βιομηχανίας και τη μεταλλουργία.
Τα δύο αυτά κρίσιμα μέταλλα προορίζονται να πλαισιώσουν την παραγωγή Γαλλίου από τη Metlen, η οποία δρομολογείται ήδη, με στόχο τη διάθεση ετησίως από την εταιρεία 50 τόνων. Η ποσότητα αυτή φτάνει να καλύψει το σύνολο των αναγκών της Ε.Ε., καθιστώντας την αυτάρκη. Στόχος είναι εντός του 2025 να στηθεί η αλυσίδα παραγωγής, ώστε οι πρώτες ποσότητες να προκύψουν μέσα στο 2026 και από το επόμενο έτος να επιτευχθεί η πλήρης δυναμικότητα.
Πάντως η ένταξη της παραγωγής Γαλλίου (μαζί με την αύξηση της παραγωγής βωξίτη και αλουμίνας) στα επιλεγμένα έργα επιλεγμένα στρατηγικά έργα της Ε.Ε. για κρίσιμες πρώτες ύλες δεν σημαίνει για το πρότζεκτ πως είναι δεδομένο ότι θα λάβει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Στην πράξη, ο δρόμος που ανοίγει για τα επιλεγμένα πρότζεκτ είναι να υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης στα διάφορα κοινοτική Ταμεία, χωρίς να είναι δεδομένη η ένταξή τους.
Η συγκεκριμένη λογική, όπως είναι φυσικό διαφέρει από την πιο επιχειρηματοκεντρική προσέγγιση που έχουν ακολουθήσει άλλες χώρες (όπως οι ΗΠΑ με το Inflation Reduction Act), όπου χρηματοδοτείται απευθείας μέρος της επένδυσης. Για το όλο συγκεκριμένο πρότζεκτ (δηλαδή για το Γάλλιο, τον βωξίτη και την αλουμίνα) η Metlen έχει υποβάλει αίτηση στο Innovation Fund, εκτιμώντας ότι πληροί όλες τις προϋποθέσεις να ενταχθεί – με δεδομένο ότι και τα τρία προϊόντα συγκαταλέγονται στις κρίσιμες πρώτες ύλες.
«Όχι» για τα μεταλλεία της ΛΑΡΚΟ
Την ίδια στιγμή, η Metlen δεν έχει στο «κάδρο» της την παραγωγή πρωτογενούς νικελίου. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν συγκαταλέγεται στους «μνηστήρες» για τα μεταλλεία της ΛΑΡΚΟ, για τα οποία έχει εκφραστεί επενδυτικό ενδιαφέρον. Μάλιστα, ειδικά για τα συγκεκριμένα μεταλλεία, η άποψη της Metlen είναι πως δεν είναι πλούσια σε μετάλλευμα.
Όπως έχει γράψει το insider.gr, το ΥΠΕΝ έχει δεχθεί κρούσεις από τουλάχιστον τρεις «μνηστήρες» (Έλληνες και ξένους), οι οποίοι ενδιαφέρονται για τα μεταλλευτικά κοιτάσματα που έως πρόσφατα αξιοποιούσε η βιομηχανία. Σε αυτό το πλαίσιο, επεξεργάζεται σχέδιο για την παραχώρησή τους, καθώς των υπόλοιπων εκτάσεων της ΛΑΡΚΟ.
Η νέα διαγωνιστική διαδικασία θα είναι εντελώς διαφορετική από τον διαγωνισμό που προηγήθηκε και κηρύχθηκε εν τέλει άγονος. Σημαντική ειδοποιός διαφορά είναι πως αυτή τη φορά η διαδικασία δεν θα αφορά το εργοστάσιο. Κατά συνέπεια, η φόρμουλα θα είναι παρόμοια με τη διαδικασία που «τρέχει» αυτή την περίοδο, για την εξόρυξη αντιμονίου στη Χίο. Επίσης, σε όποιον επενδυτή «περάσουν» μεταλλευτικά δικαιώματα και εκτάσεις, αυτός θα τα αξιοποιήσει απαλλαγμένα από οποιοδήποτε οικονομικό βάρος της «παλιάς» ΛΑΡΚΟ.
Το ενεργειακό κόστος
Την ίδια στιγμή, πάντως, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες έντασης ενέργειας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του ενεργειακού κόστους, το οποίο υπονομεύει τη διεθνή ανταγωνιστικότητά τους. Μάλιστα, φαίνεται πως οι όποιες κρούσεις προς την Κομισιόν, για την εξεύρεση λύσεων, πλέον δεν σκοντάφτουν κατά κύριο λόγο στους Επιτρόπους, αλλά στα μεσαίας κλίμακας στελέχη της Επιτροπής. Λόγω της μεγάλης γραφειοκρατίας που υπάρχει στης Βρυξέλλες, το στελεχιακό αυτό δυναμικό μπορεί να μπλοκάρει τα όποια μέτρα ελάφρυνσης.
Βασικό σημείο διαφωνίας είναι το σχήμα Green Pool, που πλέον προτείνουν πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανικές ενώσεις, ώστε να επιδοτείται το λεγόμενο κόστος διαμόρφωσης – δηλαδή το κόστος ώστε η παραγωγή των ΑΠΕ να προσαρμόζεται κατάλληλα (μέσω αγοραπωλησιών στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας), για να προσαρμοστεί στο προφίλ κατανάλωσης των επιχειρήσεων. Κύρια διαφωνία των Βρυξελλών είναι πως με αυτό τον τρόπο θα επιδοτούνται εμμέσως τα ορυκτά καύσιμα που συμμετέχουν στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, και κυρίως το φυσικό αέριο.
Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμάται ότι δύσκολα θα υπάρξουν ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που θα μειώσουν τον «λογαριασμό» για τις βιομηχανίες. Αντίθετα, μεγαλύτερες πιθανότητες για αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους εναποτίθενται στην επικείμενη αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής LNG, ή στην επαναλειτουργία των ρωσικών αγορών, έπειτα από την επίτευξη λύσης για τον τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.
