Αντιμέτωπη με τον κίνδυνο της πλήρους κατάρρευσης βρίσκεται η WeWork, μια απαστράπτουσα startup μίσθωσης ακινήτων και χώρων γραφείων, που «γιγαντώθηκε» με το πέρας των χρόνων χάρη σε ένα πολυέξοδο επενδυτικό πλάνο γεμάτο ρίσκο. Ένα μακροχρόνιο μη διαχειρίσιμο ρίσκο που βαραίνει εξ' ολοκλήρου τους επενδυτές, ώστε οι «μονόκεροι» της παγκόσμιας αγοράς να δομήσουν τους χάρτινους κολοσσούς τους. Η αποτυχία της WeWork αποκαλύπτει την αστάθεια του μοντέλου «gig economy» που δεν μπορεί να επιβιώσει και πόσο μάλλον να δώσει ώθηση στην παγκόσμια οικονομία, θέση που ισχυροποιείται αν σκεφτεί κανείς πως και η Uber βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο.
Η αποτυχία της IPO και ο ρόλος του Νιούμαν
Η WeWork ξεκίνησε το 2010, με τη μίσθωση γραφείων σε τιμές χονδρικής και με την ανακαίνιση και τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων εργασίας για επιχειρήσεις και ιδιώτες χωρίς οι τελευταίοι να έχουν τη δέσμευση μίας εμπορικής μίσθωσης. Διανύοντας μια δεκαετή πορεία στον κλάδο του σύγχρονου real estate και «καίγοντας» ολοένα και περισσότερα «καύσιμα» από τον ιαπωνικό γίγαντα Softbank που θέλησε να δημιουργήσει ένα ισχυρό μονοπώλιο μέσω αυτής, η «We» δημιούργησε και άλλα παρακλάδια όπως είναι η WeLive (επιπλωμένα διαμερίσματα) η WeWork Wellness (χώροι γυμναστικής) και η WeGrow (ιδωτικού τύπου σχολείο). Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα για την ίδια ήταν η περαιτέρω ισχυροποίησή της μέσω της εισόδου της στη Wall Street και της δημόσιας προσφοράς μετοχών (IPO) αντλώντας υψηλότερα κεφάλαια την ίδια στιγμή που η αποτίμησή της άγγιζε τα 47 δισ. δολάρια. Καταθέτοντας τα έγγραφα της IPO στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς η WeWork βρέθηκε εκτεθειμένη στο βωμό σημαντικών ευρημάτων γύρω από «τί πραγματικά είναι;». Τα έγγραφα αποκάλυψαν ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια τεράστια συλλογή μισθώσεων και ένα επιθετικό πλάνο δαπανών...
Η «φούσκα» της WeWork είχε κάνει την εμφάνισή της, με τα στοιχεία να καίνε τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, Άνταμ Νιούμαν, καθώς όπως αποδείχθηκε του ανήκαν τα περισσότερα κτήρια που μίσθωνε η εταιρεία. Κομβικό ρόλο στο συνολικό πλάνο της εταιρείας διαδραμάτιζε και η σύζυγος του Νιούμαν, Ρεμπέκα, που θα μπορούσε μέσω επιτροπών και ειδικών ρυθμίσεων να επιλέξει το διάδοχο του συζύγου της. Παράλληλα, η εταιρεία δάνειζε αρκετά υψηλόβαθμα στελέχη της, ενώ ο CEO της We ρευστοποίησε 700 εκατ. δολάρια σε μετοχές λίγο πριν την είσοδο της εταιρείας στη Wall. Οι αμφιβολίες, αλλά και τα σκάνδαλα που είχαν συσσωρευτεί γύρω από το πρόσωπο του Νιούμαν και του τοξικού τρόπου διοίκησης που ακολουθούσε, οδήγησαν στην αναβολή της IPO, με το οικονομικό μέλλον (η αποτίμηση της έφτασε μέχρι και τα 10 δισ. δολάρια) της εταιρείας να προμηνύεται ιδιαίτερα επώδυνο. Καθώς η ίδια πάλευε να εξασφαλίσει ρευστότητα και να διασφαλίσει τη λειτουργία της, ανακοίνωσε ότι προχωρά σε μαζικές απολύσεις τουλάχιστον 2.400 υπαλλήλων της. Το συνολικό πλαίσιο αναδιάρθωσης της εταιρείας εστιάζει στην αναζήτηση επενδυτή για την πώληση τριών εταιρειών της We (Managed by Q, Meetup, και Conductor), κλείσιμο της WeGrow και επιστροφή στην κερδοφορία μέχρι το 2021 μετά τις ζημιές ύψους 1,25 δισ. δολαρίων στο γ' τρίμηνο του 2019.
Το αναπόφεκτο bailout της Softbank
Σφυγμό στη WeWork έδωσε ο μεγαλύτερος μέτοχός της, η Softbank, γεγονός ωστόσο που δημιούργησε προβλήματα στα δικά της οικονομικά στοιχεία. Το bailout ύψους 10 δισ. δολαρίων εξασφάλισε τη συνέχιση των δραστηριοτήτων του ομίλου We, με τον Ιαπωνικό όμιλο να ζητά την απομάκρυνση τόσο του Άνταμ Νιούμαν από τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου όσο και της συζύγου του Ρεμπέκα Νιούμαν. Το τίμημα υψηλό για την SoftBank που κατέβαλε στον Νιούμαν 1 δισ. δολάρια για το σύνολο των μετοχών που κατέχει στη WeWork, 185 εκατ. δολάρια ως αμοιβή συμβούλου, καθώς και πίστωση που αγγίζει τα 500 εκατ. δολάρια για την αποπληρωμή δανείων που έχει λάβει από την JPMorgan. Η νέα διοίκηση της We θα επανδρώνεται από στελέχη της Softbank, στην προσπάθεια που γίνεται να αλλάξει ο αρνητικός αντίκτυπος που προκλήθηκε επί διοίκησης Νιούμαν. Η ζέση της Softbank να σώσει την WeWork χρεώνεται αποκλειστικά στο πλάνο που υιοθετεί ο πανίσχυρος Ιάπωνας επενδυτής Μαγιασόσι Σον και στο βαρύ όχημα Vision Fund με ταμείο που αγγίζει τα 100 δισ. δολάρια. Ωστόσο στο οικονομικό μοντέλο που ακολουθεί η Softbank αποτυπώνεται έντονα η υιοθέτηση πρακτικών καμμένης γης στη διεθνή αγορά προκειμένου ισχυροποιήσει τη θέση μιας εταιρείας όπως είναι η WeWork ή η Uber που δεν είναι καν επικερδές και βασίζονται εξ' ολοκλήρου στα επενδυτικά κεφάλαια που θα έρθουν. Μπορεί η Softbank να ρίχνει ζεστό χρήμα σε «μαύρες τρύπες» ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο και για τους υπόλοιπους επενδυτές, που δείχνουν να μην μπορούν να ακολουθήσουν αυτούς τους φρενήρεις ρυθμούς, ενώ βλέπουν πως το ρίσκο που αναλαμβάνουν είναι πολύ υψηλό. Το μοντέλο δείχνει ευάλωτο και για την Softbank όσο βλέπει τον ισολογισμό της να γράφει μείον, όπως συνέβη τον Νοέμβριο που ανακοίνωσε ζημιές ύψους 4,7 δισ. δολαρίων εξαιτίας της απορρόφησης της WeWork.
Αυτός είναι ο βασικός λόγος που καταρρέουν οι μονόκεροι της αγοράς που προσπαθούν να αποκρύψουν το ρίσκο και να το «σπρώξουν» είτε στους επενδυτές (WeWork) είτε στους χρήστες των πλατφορμών (Uber, Airbnb). Όλα λειτουργούν ως ένας φαύλος κύκλος στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, με την είσοδο των μονόκερων στα διεθνή χρηματιστήρια (Uber, Lyft) να αποτελεί μια πρόσκαιρη λύση, καθώς οι μετοχές τους αδυνατούν να προφέρουν κέρδος. Όσο οι εταιρείες αυτές, λοιπόν, δεν κερδοφορούν, τόσο οι επενδυτές απομακρύνονται από το ρίσκο, με τους σύγχρονους μονόκερους να καταρρέουν μπροστά στο νέο οικονομικό θαύμα.
Φωτογραφίες: Getty Images/ Ideal Image
