Καθίζηση κατέγραψαν την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 τα έσοδα από την έμμεση φορολογία και ειδικά οι εισπράξεις από το ΦΠΑ, κάτι που σε συνδυασμό με τις αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης της πανδημίας οδήγησαν σε πρωτογενές έλλειμμα 5,4 δισ. ευρώ τον προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού την περίοδο του Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 5,484 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,152 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2,906 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 9,681 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,892 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020 και ελλείμματος 1,588 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 30,050 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2,404 δισ. ευρώ ή 7,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, καθώς και στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή της.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 33,382 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,89 δισ. ευρώ ή 5,4% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 26,996 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 3,645 δισ. ευρώ ή 11,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 371 εκατ. ευρώ ή 27,5%.
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 26 εκατ. ευρώ ή 6,1%.
γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 1,599 δισ. ευρώ ή 15,6 %.
δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 307 εκατ. ευρώ ή 10,7%.
ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 94 εκατ. ευρώ ή 6,5%.
στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 114 εκατ. ευρώ ή 25,6%.
ζ) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 19 εκατ. ευρώ ή 10,0%.
η) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 58 εκατ. ευρώ ή 19,5%.
θ) Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 68 εκατ. ευρώ ή 32,4%.
ι) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 206 εκατ. ευρώ ή 17,9%.
ια) Λοιποί φόροι επί αγαθών κατά 18 εκατ. ευρώ ή 36,8%.
ιβ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 48 εκατ. ευρώ ή 22,5%.
ιγ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 73 εκατ. ευρώ ή 11,3% εκ των οποίων: ΕΝΦΙΑ κατά 65 εκατ. ευρώ ή 10,7%.
ιδ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 358 εκατ. ευρώ ή 5,1%.
ιε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 219 εκατ. ευρώ ή 15,3% εξαιτίας της μείωσης στην προκαταβολή φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων που έχουν πληγεί από τον COVID-19.
ιστ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 77 εκατ. ευρώ ή 9,9%.
ιζ) Φόροι κεφαλαίου κατά 55 ή εκατ. ευρώ 32,3%.
ιη) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 135 εκατ. ευρώ ή 29,8%.
ιθ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 313 εκατ. ευρώ ή 98,5%.
Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 72 εκατ. ευρώ ή 8,5% εκ των οποίων: Φόροι οχημάτων κατά 35 εκατ. ευρώ ή 26%.
β) Μεταβιβάσεις κατά 1.409 εκατ. ευρώ ή 52,1%, γεγονός που οφείλεται αφενός στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ, αφετέρου στην είσπραξη το μήνα Ιούλιο 2020 ποσού ύψους 644 εκατ. ευρώ από ANFAs, το οποίο δεν είχε προβλεφθεί στον Προϋπολογισμό έτους 2020.
γ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 785 εκατ. ευρώ ή 69,7% εκ των οποίων: Επιστροφές δαπανών κατά 768 εκατ. ευρώ ή 330,2% εξαιτίας των αυξημένων εσόδων ΠΔΕ.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3,332 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 505 εκατ. ευρώ από το στόχο.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3,807 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,294 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 ανήλθαν στα 39,731 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 4,385 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (35,346 δισ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών και επιστημόνων) ύψους περίπου 1,189 δισ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων).
β) η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρήσεων με την μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ. ευρώ , η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών (κατηγορία μεταβιβάσεων).
γ) η δαπάνη έκτακτης επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές λόγω της πανδημίας, ύψους 420 και 263 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
δ) οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1,887 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της ενίσχυσης των επιχειρήσεων με την μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής, για την δράση ΤΕΠΙΧ ΙΙ και για τη σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID.
ε) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 159 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 5,013 δισ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη αύξηση στο σκέλος του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 3,187 δισ. ευρώ, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.
