Ροή
Θετικά για την απασχόληση είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την απελευθέρωση των επαγγελμάτων. Το άνοιγμα 20 «κλειστών» επαγγελμάτων σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Κέντρο Προγραμματισμό και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για την αποτίμηση των αποτελεσμάτων του νέου καθεστώτος έφερε αύξηση των νεοεισερχόμενων σε αυτά το 2014 κατά 47,9% κατά μέσο όρο.
Από την ανάλυση με βάση την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και τους δείκτες ρύθμισης προκύπτει ότι η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση ή δραστική μείωση της πλειονότητας των περιορισμών στο σύνολο των εξεταζόμενων επαγγελμάτων/οικονομικών δραστηριοτήτων. Η μεγαλύτερη μείωση αφορά σε εμπόδια εισόδου στα επαγγέλματα όμως οι εναπομείνασες ρυθμίσεις αφορούν κυρίως επιστημονικά επαγγέλματα και οικονομικές δραστηριότητες όπου, λόγω της απαιτούμενης επιστημονικής εξειδίκευσης και της ιδιαίτερης φύσης των παρεχόμενων υπηρεσιών, δικαιολογείται κάποιος υψηλότερος βαθμός ρυθμίσεων.
Συμβολαιογράφοι και συμβολαιογραφικές εταιρείες, δικηγόροι και δικηγορικές εταιρείες, νόμιμοι ελεγκτές, λογιστές-φοροτεχνικοί, ιατροί-ιατρεία-πολυϊατρεία, οδοντίατροι-οδοντιατρεία-πολυοδοντιατρεία, φυσικοθεραπευτές-εργαστήρια φυσικοθεραπείας, φροντιστήρια, ενεργειακοί επιθεωρητές, μεσίτες, πιστοποιημένοι εκτιμητές, οδηγοί ταξί-επιβατηγά ταξί δημόσιας χρήσης, φορτοεκφορτωτές, ναυτικοί πράκτορες, ξεναγοί, ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας, επιχειρήσεις προσωρινής απασχόλησης, εφημεριδοπώλες-πρακτορεία διανομής τύπου, ενεχυροδανειστές και εκτελωνιστές είναι τα επαγγέλματα που απελευθερώθηκαν και εξετάστηκαν στην διάρκεια της μελέτης του ΚΕΠΕ.
Μάλιστα ο αριθμός των νεοεισερχόμενων στο σύνολο των εξεταζόμενων επαγγελμάτων την περίοδο 2009-2011 υπολογίζονται σε 10.893. Το 2012 καταγράφουν μία πτώση κατά 18,9% και διαμορφώνονται σε 8.838, ενώ το 2013 και το 2014 αυξάνονται σε 9.047 και 10.330, αντίστοιχα. Δηλαδή, οι νεοεισερχόμενοι το 2013 είναι μόλις 5,2% λιγότεροι σε σχέση με πριν την έναρξη των μεταρρυθμίσεων. Αν εξαιρεθούν τα τρία επαγγέλματα που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη κινητικότητα (λογιστές-φοροτεχνικοί, ιατροί, ταξί) και που συγκεντρώνουν πάνω από το 80% των νεοεισερχομένων, ο αριθμός των υπολοίπων νεοεισερχομένων από 1.823 το 2012 αυξάνεται σε 2.755 το 2014, δηλαδή κατά 47,9%.
Συμβολαιογράφοι, νόμιμοι ελεγκτές, ιατροί, φορτοεκφορτωτές και ενεχυροδανειστές είναι τα πέντε επαγγέλματα που καταγράφουν αύξηση στους νεοεισερχόμενους το 2012 έναντι της περιόδου πριν τις μεταρρυθμίσεις . Τα επαγγέλματα αυτά συνέχισαν να προσελκύουν νέους εργαζόμενους και το 2014. Αύξηση παρουσίασε επίσης οι ξεναγοί, οι επιχειρήσεις προσωρινής απασχόλησης και οι εφημεριδοπώλες. Ωστόσο η απελευθέρωση δεν λειτούργησε το ίδιο θετικά για άλλα οκτώ επαγγέλματα και συγκεκριμένα αυτά του δικηγόρου, του λογιστή , του οδοντίατρου, του φυσιοθεραπευτή, του φροντιστή, του οδηγού ταξί, του ναυτικού πράκτορα αλλά και των ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας.
Όπως για την επίπτωση από το άνοιγμα στις τιμές των παραγόμενων υπηρεσιών, τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέτρο απέδωσε όπως άλλωστε είχε προβλέψει και ο ΟΟΣΑ που είχε εισηγηθεί το άνοιγμα τους καθώς ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή στις εξεταζόμενες δραστηριότητες ενώ μέχρι και το 2012 αυξανόταν, το 2013 υποχώρησε κατά 0,9% και το 2014 κατά 1,3% σε ετήσια βάση. Πάντως στη μελέτη του ΚΕΠΕ επισημαίνεται ότι η υποχώρηση αυτή μπορεί να οφείλεται και στην οικονομική κρίση και την μείωση της ζήτησης,
«Με δεδομένο ότι, με εξαίρεση τα ταξί και τα μεσιτικά γραφεία, οι μειώσεις στις τιμές στις επιμέρους υπηρεσίες ξεκίνησαν ένα έτος νωρίτερα από τη μείωση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, αλλά και καθώς σε αρκετές από αυτές τις υπηρεσίες οι μειώσεις τιμών ήταν εντονότερες συγκριτικά με την αντίστοιχη υποχώρηση του ΓΔΤΚ κατά τα έτη 2013-2014, δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει το ενδεχόμενο οι συγκεκριμένες μειώσεις να οφείλονται σε κάποιο βαθμό στις μεταρρυθμίσεις».
Ωστόσο οπως σημειώνει στον πρόλογο της έκθεσης ο πρόεδρος του ∆.Σ. και επιστημονικός διευθυντής του ΚΕΠΕ, Νίκος Θεοχαράκης: «είναι βέβαιο πάντως ότι είναι αρκετά νωρίς για να μπορούμε να εκτιμήσουμε, με επιστημονικά βάσιμο τρόπο, το πρόσημο της αποτίμησης της απελευθέρωσης των επαγγελμάτων στην ελληνική οικονομία. Όσο η ύφεση διαρκεί και δεν αντιμετωπίζεται με μακροοικονομικά αποτελεσματικό τρόπο, είναι πολύ αμφίβολο αν μεταρρυθμίσεις στο μικροοικονομικό επίπεδο μπορούν να λειτουργήσουν ως ο μοχλός της περιπόθητης ανάπτυξης».
