Του Γιάννη Αγγέλη
Παρά το γεγονός οτι οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης μαζί και η Ελλάδα - από τις πρώτες - έχουν ετοιμάσει τα σχέδιο για την εισροή και δαπάνη των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αυτό παραμένει ακόμα... στον αέρα.
Ολοι βέβαια αποφεύγουν να αναφερθούν σ’ αυτό καθώς μέχρι στιγμής αποτελεί το μεγαλύτερο εν δυνάμη πολιτικό και οικονομικό φιάσκο της Ε.Ε., καθώς η απαραίτητη ομοφωνία για να ενεργοποιηθεί ο νέος μακροχρόνιος προϋπολογισμός της Ε.Ε. έχει μπλοκαριστεί από το βέτο της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει ενταχθεί στο πλαίσιο του επταετούς προϋπολογισμού που θα πρέπει να αρχίσει να υλοποιείται από 1/1/2021. Και ενώ “τεχνικά” μπορεί να υπάρξει προώθηση του Ταμείου ακόμα και με την διαφωνία των δύο, αυτό δεν μπορεί να υλοποιηθεί, δηλαδή να αρχίσει να εκταμιεύει δαπάνες προς τις χώρες δικαιούχους αν δεν εγκριθεί με ομοφωνία ο Προϋπολογισμός στο πλαίσιο του οποίου θα λειτουργήσει το Ταμείο αυτό.
Οι δύο χώρες έχουν θέσει βέτο στην συμφωνία καθώς η Κομισιόν έχει θέσει όρο για την συμμετοχή των χωρών μελών την αναγνώριση μεταξύ άλλων του κράτους δικαίου, το οποίο οι δύο χώρες θεωρούνται οτι παραβιάζουν στους τομείς της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και της ενημέρωσης.
Τα τελευταία 24ωρα είχε εμφανιστεί μία προοπτική συμφωνίας από την πλευρά της Πολωνίας καθώς ο υπουργος Οικονομικών της κυβέρνησης υποστήριζε οτι έχει επιτευχθεί ενα είδος συμβιβασμού με την Κομισιόν αποδεχόμενος μία ξεχωριστή ανακοίνωση στο πλαίσιο της συμφωνίας. Αμέσως όμως με δημόσια δήλωσή του ο Βίκτωρ Ορμπάν απέρριψε την σχετική «λύση» ξαναφέρνοντας το αδιέξοδο εκεί που ήταν μέχρι χθές.
Τωρα όλες οι προσδοκίες για μία συμφωνία έχουν στραφεί στις «αθόρυβες» διαμεσολαβητικές προσπάθειες της Άνγκελα Μέρκελ η οποία λίγο πριν παραδώσει την ευρωπαϊκή προεδρία στην Βουλγαρία για το Α εξάμηνο του 2021, στις 10 και 11 Δεκεμβρίου, θα επιχειρήσει να λύσει τον γόρδιο δεσμό στην Σύνοδο Κορυφής.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν ξεπεραστεί το εμπόδιο, η καθυστέρηση στις σχετικές διαδικασίες συγκρότησης του Ταμείου και κυρίως της συγκέντρωσης επαρκών πόρων μέσω δανεισμού από τις αγορές, θα κοστίσει στην έγκαιρη χρηματοδότηση των σχεδίων και προγραμμάτων ανάκαμψης.
Κανείς δεν θέλει να μιλήσει για το ενδεχόμενο μιας νέας αποτυχίας συμφωνίας για τον Προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, πολύ περισσότερο οι χώρες όπως η Ελλάδα που έχουν περιορισμένο περιθώριο χρηματοδότησης - λόγω υπερχρέωσης - μέσω νέου δανεισμού από τις αγορές.
Οπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές από τις Βρυξέλλες στο insider.gr, «η κα Μέρκελ είναι διατεθειμένη να κρατήσει την Σύνοδο της επόμενης εβδομάδας ανοικτή μέχρι να υπάρξει συμφωνία, για όσο και αν χρειαστεί. Είναι αποφασισμένη να αποχωρήσει από την προεδρία με μία συμφωνία για τον Προϋπολογισμό και το Recovery Fund, πάση θυσία…».
Αυτό βέβαια είναι μία εκτίμηση η οποία πρέπει να περιμένουμε να επιβεβαιωθεί την ερχόμενη Πέμπτη - Παρασκευή. Διαφορετικά τόσο η ΕΚΤ όσο και οι αγορές θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις εκτιμήσεις που έχουν στηριχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ενεργοποίηση του Recovery Fund.