Προφανώς στο σύνολό της η αγορά έχει δεχθεί καίριο πλήγμα, ειδικά οι επιχειρήσεις συγκεκριμένων πληττόμενων κλάδων, οι οποίοι μάλιστα έχουν και μεγάλη εσωτερική ανομοιογένεια στο εύρος των απωλειών. Αυτό ισχύει ειδικά για όσους δεν μπορούσαν εξ αντικειμένου ή λόγω συνθηκών να συντηρηθούν από το ηλεκτρονικό εμπόριο, το «delivery» ή το «click away», εξηγούν αρμόδιες πηγές. Και γι αυτό το λόγο πλέον εξειδικεύονται ακόμη περισσότερο τα μέτρα στήριξης.
Μέσα από τροποποιήσεις στα υφιστάμενα εργαλεία όπως η Επιστρεπτέα - που προτείνεται να συνεχισθεί όσο υπάρχουν περιορισμοί - αλλά και με το νέο μέτρο επιδότησης δαπανών, στόχος είναι να καλυφθούν ακόμη περισσότερο όσοι έχουν δεχθεί το πιο μεγάλο πλήγμα. Με διορθώσεις όπου υπήρξαν αστοχίες, ελλείψει στοιχείων και με ειδική μέριμνα για τους κλάδους που θα ανοίξουν τελευταίοι.
Ωστόσο, οι ίδιες πηγές προσθέτουν πως τα στοιχεία εσόδων που πλέον είναι διαθέσιμα για όλο το 2020, καθρεφτίζουν και ένα άλλο ζήτημα: επιδέχεται πολλών ερμηνειών η άνοδος τζίρου ή η χαμηλή πτώση του συγκριτικά με το 2019 σε ένα σημαντικό μέρος της αγοράς (που μένει για το λόγο αυτό «εκτός» των τελευταίων μέτρων στήριξης, αφού μοιραία δεν πληρεί τα κριτήρια).
Προφανώς, εξηγούν, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις εταιρειών που τα πήγαν καλύτερα εν μέσω πανδημίας λόγω του αντικειμένου και των αντανακλαστικών που επέδειξαν. Επίσης άλλες εμφανίζουν περιστασιακά καλή εικόνα λόγω του τρόπου καταγραφής των εσόδων του 2020 στην ειδική πλατφόρμα ( σ.σ. σε ένα μήνα καταχωρήθηκαν τα έσοδα ενός 3μήνου).
Αλλά πλέον, έχοντας την συνολική εικόνα για τον τζίρο του 2020 που δήλωσαν οι εταιρείες στην Πλατφόρμα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως υπάρχουν και ενδείξεις οι οποίες συνδέονται με φοροδιαφυγή για το έτος 2019 (το οποίο είναι και η βάση σύγκρισης για τα μέτρα στήριξης). Τα πρώτα στοιχεία για το σύνολο του προηγούμενου χρόνου δείχνουν, όπως επισημαίνουν, πως ο (συγκριτικά με την περίοδο της πανδημίας) χαμηλός τζίρος του 2019 μπορεί να συνδέεται σε πολλές περιπτώσεις και με την έκδοση «περίεργα» λιγότερων αποδείξεων σε μία περίοδο που η αγορά λειτουργούσε κανονικά…
Η Κομισιόν ζητά πτώση τζίρου 30%
Σε κάθε περίπτωση, το θέμα είναι πως τα μέτρα στήριξης λαμβάνονται με βάση τα επίσημα στοιχεία. Και έτσι ανάλογα με το τι δήλωνε μία εταιρεία προ κρίσης και τι… δηλώνει τώρα, θα γίνεται και η κατανομή του χρήματος. Ειδικά στο νέο μέτρο δαπανών για το οποίο η Κομισιόν θέτει ως όρο πτώση τζίρου 30% σε σχέση με το 2019. Βάζοντας επιπλέον τα πρώτα «θεμέλια» για πιο αυστηρούς όρους στη συνέχεια…
Ένα παράδειγμα κλάδου που δέχθηκε - και δέχεται ακόμη - πολύ μεγάλο πλήγμα είναι η εστίαση. Ο ετήσιος τζίρος το 2019 των επιχειρήσεων του κλάδου της εστίασης ήταν 6,4 δισ ευρώ. Με βάση τα μέχρι στιγμής στοιχεία, το 2020 ο συνολικός τζίρος ΦΠΑ που δηλώθηκε στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ Mybusiness (από ένα ποσοστό των επιχειρήσεων) ήταν 4,2 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες στη Βουλή ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταικούρας ο κλάδος έχει λάβει κρατική στήριξη περίπου όσο και το πλήγμα που εγγράφεται στα στοιχεία τζίρου που εχουν δηλωθεί: 2 δισ. ευρώ. Εκ των οποίων τα 815 εκατ. ευρώ είναι από την Επιστρεπτέα (μετείχε το 83,7% ή 64.212 επιχειρήσεις), ενώ από τις αναστολές συμβάσεων εργασίας έλαβαν 1,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον ποσά έλαβαν από την αποζημίωση ειδικού σκοπού στις ατομικές επιχειρήσεις, από τη μείωση ενοικίων και τη μείωση του ΦΠΑ στον καφέ και στα μη αλκοολούχα.
Ο ΥΠΟΙΚ προανήγγειλε διάλογο με τους φορείς την επόμενη εβδομάδα, ενώ για το μέτρο των δαπανών είπε πως δικαιούχοι θα είναι κυρίως, αλλά όχι μόνο, επιχειρήσεις που ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους της οικονομίας.
Επισήμανε πως αξιοποιώντας την ευχέρεια που δίνεται και από άλλα καθεστώτα ενίσχυσης, εξετάζεται η δυνατότητα πιο στοχευμένων συνδυασμών των παραμέτρων του νέου αυτού εργαλείου. Και τούτο ώστε «η περίμετρος της ενίσχυσης να περιλαμβάνει και περιπτώσεις επιχειρήσεων με ιδιαιτερότητες ως προς την αποτύπωση του προβλήματος στον κύκλο εργασιών τους ή στα αποτελέσματα χρήσεως».
Σημειώνεται πως η νέα πρωτοβουλία προβλέπεται από το Προσωρινό Πλαίσιο Ενισχύσεων της ΕΕ (άξονας 3.12). Πανευευρωπαϊκά υποχρεώνει σε κάποια κριτήρια όπως η μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% σε σχέση με το 2019 (σ.σ. η Επιστρεπτέα προβλέπει 20% μείωση τζίρου και έμειναν εκτός 270.000 εταιρείες λόγω αύξησης τζίρου το τελευταίο τετράμηνο του 2020 σε σχέση με το 2019).
Η κυβέρνηση βάζει επιπλέον όρο σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ οι εταιρείες να απασχολούν εργαζόμενους. Ορίζεται πως η υλοποίηση του μέτρου θα πραγματοποιηθεί μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «myBusinessSupport» της ΑΑΔΕ. Η ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναμένεται το 2ο 15ημερο του Φεβρουαρίου, με στόχο να τρέξει το μέτρο τον Μάρτιο δίδοντας στήριξης «στοχευμένη ως προς την αξιοποίηση» η οποία όπως είπε χθες ο ΥΠΟΙΚ θα επιδιωχθεί να μην είναι επιστρεπτέα.
Το όριο ανώτατης ενίσχυσης θα διευκρινίζεται με την ΚΥΑ. Γενικά μπορεί να φτάσει (έως το τέλος του 2021) έως τα 10 εκατ ευρώ (στα οποία προστίθενται επιπλέον 2 εκατ ευρώ ορίου από τα υπόλοιπα μέτρα του Προσωρινού Πλαισίου όπως οι επιστρεπτέες, τα δάνεια της Αναπτυξιακής κλπ).
Οι κανόνες της ΕΕ
Ωστόσο, υπάρχει και ένα ακόμη «φρένο» που βάζουν οι κανόνες της Κομισιόν στο όριο ενισχύσεων. Υπάρχει, εξηγούν αρμόδιες πηγές, η ρήτρα που ισχύει για το πλαίσιο ενισχύσεων των «μεγάλων» εταιρειών της ΕΕ.
Ήδη στις ενισχύσεις προς μεγάλες εταιρείες που παρέχονται όχι από το προσωρινό πλαίσιο της ΕΕ (που διέπει όλα σχεδόν τα ελληνικά μέτρα στήριξης όπως είναι η Επιστρεπτέα, οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού κ.λ.π. ) αλλά από το άρθρο 107 παράγραφος 2, απαιτείται να μην υπάρχει υπεραντιστάθμιση. Πρέπει να αποδεικνύεται ότι η ενίσχυση αντισταθμίζει μόνο τη ζημία που προκλήθηκε έως το επίπεδο των κερδών που θα μπορούσε εύλογα να είχε αποκομίσει ο δικαιούχος ελλείψει του μέτρου, για το μέρος της δραστηριότητάς του που περιορίστηκε. Στην Ελλάδα το εν λόγω άρθρο χρησιμοποιήθηκε προς ώρας μόνο για την ενίσχυση της Aegean.
Σε κάθε περίπτωση ήδη προβλέπεται πως έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, τα κράτη μέλη πρέπει να διαβιβάσουν στην Επιτροπή κατάλογο των μέτρων που εφαρμόστηκαν. Και δεν είναι σαφές, εξηγούν αρμόδιες πηγές, τι θα γίνει στις επόμενες αναθεωρήσεις του Προσωρινού Πλαισίου της ΕΕ μέχρι το τέλος της κρίσης.
Διαβάστε επίσης:
Κλειδί για να γίνει επιδότηση η Επιστρεπτέα 1,2 & 3, η πτώση του τζίρου το 2020
Τα «δώρα» της Κομισιόν για νέα μέτρα στήριξης – Ενισχύονται Επιστρεπτέα & δαπάνες
Φωτογραφία: Getty/ Ideal Images
