Οι χθεσινές διευκρινίσεις της κας Λαγκάρντ στην συνέντευξη τύπου που ακολουθεί πάντα την σύγκλιση του Συμβουλίου της ΕΚΤ, έχουν πολύ περισσότερα μηνύματα από αυτά που σε πρώτη ανάγνωση «ακούστηκαν» χθες.
Μηνύματα που δεν αφορούν μόνο την νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, αλλά για πρώτη φορά με τόση έμφαση και την δημοσιονομική που σαφώς δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές της. Η κα Λαγκάρντ χθες «μίλησε» στις αγορές αλλά και στις κυβερνήσεις.
Όσο αφορά τις αγορές παρ’ ότι στα λόγια έδωσε έμφαση στην επέκταση των αγορών της το επόμενο τρίμηνο, εν τούτοις οι λέξεις που χρησιμοποίησε, έχουν τα δικά τους μηνύματα: δεν αναφέρθηκε σε αύξηση του «όγκου» των αγορών της, που από τις αρχές του χρόνου έχουν περιορισθεί σε περίπου 13 δισ. την εβδομάδα κατά μέσο όρο, αλλά για αύξηση του «ρυθμού» των αγορών της χωρίς να δώσει κανένα στοιχείο για το πως και πότε αυτό θα επηρεάσει τον όγκο των αγορών της.
Το σημείο αυτό χρίζει ιδιαίτερης προσοχής γιατί η κα Λαγκάρντ απέφυγε να διευκρινίσει αν η ΕΚΤ μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες (που λήγει τυπικά το PEPP) θα ξοδέψει όλο το πακέτο του PEPP ή όχι. Για να το ξοδέψει ολόκληρο – κάτι που οι αγορές θέλουν να προεξοφλήσουν – θα πρέπει να αυξήσει τις αγορές της κατά 25 – 30 δισ ευρώ κάθε μήνα. Και πάνω σ’ αυτό δεν μίλησε με σαφήνεια η κα Λαγκάρντ αλλά το άφησε στις υποθέσεις των ακροατών της πίσω από την «αύξηση του ρυθμού» των αγορών της τους επόμενους μήνες. Και όπως είναι γνωστό οι λέξεις που χρησιμοποιούνται στις ανακοινώσεις των Κεντρικών Τραπεζών είναι ένα πολύ προσεκτικό παιχνίδι πολιτικής.
Βέβαια η επικεφαλής υποσχέθηκε με απόλυτη σαφήνεια ότι δεν θα αφήσει νέες αναταραχές να αυξήσουν το κόστος δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης όπως συνέβη πρόσφατα μετά τις αντιδράσεις στα αμερικανικά ομόλογα.
Αυτή η τοποθέτηση ερμηνεύθηκε σωστά από όλους ότι το επόμενο τρίμηνο ότι και αν ακολουθήσει μετά την συνάντηση της Fed την επόμενη εβδομάδα, η ΕΚΤ θα είναι εκεί για να επέμβει και να συγκρατήσει αλόγιστες αυξήσεις στις αποδόσεις και τα spreads.
Και στο σημείο αυτό όμως «έκρυψε» το άλλο μεγάλο ζήτημα που απασχολεί αυτό τον καιρό τους κεντρικούς τραπεζίτες, ήτοι την δυναμική των πληθωριστικών προσδοκιών. Άλλωστε το τρίμηνο που έρχεται αναμένεται να αποτυπωθεί αυτή η δυναμική στις οικονομίες της Ευρωζώνης με τρόπο που δεν έχει προβλεφθεί από τους οικονομικούς αναλυτές της όπως συνέβει και στο τρέχον πρώτο τρίμηνο.
Ήδη από την Bundesbank τα μηνύματα είναι πλέον έμπρακτα και όχι «λόγια». Με απόφασή της ανακοίνωσε ότι δεν θα δώσει φέτος μέρισμα στο γερμανικό ομοσπονδιακό κράτος και θα κρατήσει το ποσό αυτό για την αύξηση των προβλέψεών της από τις ζημιές που υφίσταται από την νομισματική πολιτική της ΕΚΤ …
Η συνέχεια μετά από αυτό δεν αναμένεται το ίδιο ήρεμη στις συζητήσεις του Συμβουλίου.
Αυτή την φορά όμως η ΕΚΤ παρ’ ότι δεν εμφανίζεται τόσο βέβαιη για τα μέλλοντα να συμβούν στον χώρο της νομισματικής πολιτικής μετά από όλα αυτά, παρεμβαίνει στον χώρο της δημοσιονομικής πολιτικής, δηλαδή της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και εκφέρει γνώμη (θετική) για ότι έχει συμβεί, αλλά κυρίως «λέει» τι θα πρέπει να γίνει μετά από όσα έχουν συμβεί.
Με πολύ σαφή τρόπο η κα Λαγκάρντ υποστήριξε ότι η απόφαση για παράταση της αναστολής του Συμφώνου Σταθερότητας είναι μία σωστή απόφαση. Για να προσθέσει όμως στην συνέχεια κάτι με το οποίο φαίνεται ότι απασχολούνται οι Κεντρικοί Τραπεζίτες τελευταία πολύ περισσότερο.
Η ελπίδα μας, είπε, είναι ότι όταν η ρήτρα της αναστολής αποσυρθεί - και αυτό θα πρέπει να γίνει αφού επιστρέψει (σ.σ. η Ευρωζώνη) σε επίπεδα προ covid - στα μέσα του 2022 και θα επιστρέψουν κατά συνέπεια σε εφαρμογή οι όροι και οι προϋποθέσεις που θέτει στο Σύμφωνο Σταθερότητας, αυτοί οι όροι και οι προϋποθέσεις θα πρέπει να έχουν αναθεωρηθεί και βελτιωθεί για να είναι πιο απλοί και προσανατολισμένοι στην παραγωγικότητα, στις επενδύσεις.
Και προφανώς πρέπει να έχουν ενσωματωμένη την προσοχή στην δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά πιθανώς με μία ανανεωμένη προσοχή στα κριτήρια που θα χρησιμοποιούνται. Άλλωστε αυτά (σ.σ. που ισχύουν) είχαν αποφασισθεί στην δεκαετία του 90’ και η κατάσταση έχει αλλάξει από τότε…
Με απλά λόγια η Λαγκάρντ υπέδειξε ότι η ΕΚΤ συμφωνεί με την απόσυρση του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά όταν αυτό επανέλθει πρέπει στο μεταξύ να έχει αλλάξει και να έχει άλλους όρους που να ευνοούν την παραγωγικότητα και τις επενδύσεις.
Μία συμφωνία και μία υπόδειξη σε μία φράση από την κα Λαγκάρντ για τον άξονα της δημοσιονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης και των κυβερνήσεων.
Προφανώς για να παίρνει το ελεύθερο να μιλήσει για θέματα τόσο σοβαρά που όμως είναι «έξω από τα χωράφια της», είτε η ΕΚΤ δηλώνει ότι αδυνατεί να λειτουργήσει με τους όρους που επιβάλει στις ευρωοικονομίες το Σύμφωνο Σταθερότητας, είτε οι αλλαγές στο Σύμφωνο έχουν ήδη αρχίσει να γράφονται στις Βρυξέλλες.
