«Συναγερμός» έχει σημάνει στους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ μετά την ανακοίνωση του νεοεκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμών, ανοίγοντας νέο εμπορικό πόλεμο.
Ο Τραμπ, που αναλαμβάνει επίσημα καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, έγραψε σε ανάρτηση στην πλατφόρμα του, Truth Social, ότι θα επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από Καναδά και Μεξικό έως ότου πατάξει κάθε παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, ειδικά της φαιντανύλης, αλλά και μεταναστατών που περνούν παράνομα τα σύνορα, εξέλιξη που αναμένεται να επηρεάσει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των τριών χωρών.
Ξεχωριστά, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει επιπλέον δασμούς 10%, στους όποιους επιπρόσθετους δασμούς, στις εισαγωγές από την Κίνα, κατηγορώντας την ότι δεν έχει λάβει αρκετά ισχυρά μέτρα για να σταματήσει την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών στις ΗΠΑ από το Μεξικό.
Ωστόσο, δεν προσδιορίζει το ακριβές ποσοστό των δασμών απέναντι στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, δεδομένου ότι προεκλογικά έκανε λόγο για δασμούς της τάξης του 60%, πολύ υψηλότερους απ' ό,τι είχε επιβάλει στην πρώτη θητεία του. Ανέφερε ακόμη ότι από την πρώτη ημέρα που θα αναλάβει καθήκοντα, στις 20 Ιανουαρίου, θα προβεί στα σχετικά νομοθετικά διατάγματα για την επιβολή των παραπάνω δασμών
Είναι γεγονός ότι θα πληγεί ο κλάδος αυτοκινήτου του Μεξικό καθώς και βιομηχανίες που εξάγουν ηλεκτρονικά, πλαστικά και άλλα μεταποιημένα αγαθά στις ΗΠΑ. Το Μεξικό αναδείχθηκε στο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, καθώς το μερίδιο εισαγωγών της Κίνας μειώθηκε τα τελευταία έτη. Η κυβέρνηση του Μεξικό εκτιμά την αξία του διμερούς εμπορίου στα 800 δις.δολάρια.
Πολλές ξένες επιχειρήσεις, όπως αυτοκινητοβιομηχανίες και κατασκευαστές ηλεκτρονικών της Ασίας και δη της Κίνας χρησιμοποιούν το Μεξικό ως «πύλη» για να διοχετεύουν στις ΗΠΑ αγαθά χαμηλού κόστους που παράγουν εκεί, καθώς ΗΠΑ, Μεξικό και Καναδάς έχουν υπογράψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2020 και δίδει τη δυνατότητα της ελεύθερης διακίνησης αγαθών μεταξύ των τριών οικονομιών.
Η επιβολή δασμού 25% στις εισαγωγές από τον Καναδά θα ασκούσε επίσης πιέσεις στο ενεργειακό κόστος, δεδομένου ότι πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ενεργειακά προϊόντα συνιστούν τις μεγαλύτερες εξαγωγές του Καναδά προς τις ΗΠΑ.
Αντιδράσεις από Μεξικό, Καναδά, Κίνα
Η πρόεδρος του Μεξικό Κλαούντι Σεινμπάουμ προειδοποίησε ότι η χώρα θα απαντήσει με επιβολή δικών της δασμών χαρακτηρίζοντας τρομερές τις οικονομικές συνέπειες. Διαβάζοντας την επιστολή που σκοπεύει να στείλει στον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ, είπε ότι η συνεργασία θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να περιοριστεί η ροή των μεταναστών και των παράνομων ναρκωτικών.
«Οι δασμοί θα συνοδεύονται από αντίποινα και ούτω καθεξής έως ότου θέσουμε σε κίνδυνο τις εταιρείες μας», δήλωσε η Σεινμπάουμ στην καθημερινή της συνέντευξη Τύπου στην Πόλη του Μεξικό, όμως μεταδίδει το Bloomberg. «Οι κύριοι εξαγωγείς από το Μεξικό στις ΗΠΑ είναι η General Motors, η Stellantis και η Ford Motor, που έφτασαν πριν από 80 χρόνια. Γιατί να επιβάλουμε δασμούς που τους θέτει σε κίνδυνο;», ανέφερε.
Η Σεινμπάουμ είπε ότι η επιστολή της καλεί για κοινές συζητήσεις για τα θέματα μετανάστευσης και φαιντανύλης που ανέφερε ο Τραμπ στην απειλή του, προσθέτοντας ότι ελπίζει ότι η ομάδα της και η δική του θα μπορέσουν να συναντηθούν σύντομα.
Από την πλευρά του, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, διαβεβαιώνοντας τον εκλεγμένο πρόεδρο ότι έχει λάβει το μήνυμα. «Συζητήσαμε για μερικές από τις προκλήσεις που μπορούμε να εργαστούμε μαζί. Ήταν ένα θετικό κλίμα. Αυτό είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε, παρουσιάζοντας τα γεγονότα και προχωρώντας με εποικοδομητικούς τρόπους», είπε ο Τριντό στους δημοσιογράφους, σύμφωνα πάντα με το Bloomberg.
Ο Τριντό κάλεσε σε συνάντηση τους περιφερειακούς κυβερνήτες της χώρας για την Τετάρτη για να συζητήσουν πώς θα χειριστεί την επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ. Οι δύο μεγαλύτερες επαρχίες της χώρας είναι πιο εκτεθειμένες: το Οντάριο, ο κόμβος κατασκευής αυτοκινήτων, και το Κεμπέκ, μια κινητήρια δύναμη των βιομηχανιών αλουμινίου και αερομεταφορών, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Τα σχόλια του Τραμπ για τους δασμούς προκάλεσαν οργή. «Αυτός δεν είναι τρόπος να συμπεριφέρεσαι στον στενότερο σύμμαχό σου», δήλωσε στο Bloomberg ο πρωθυπουργός του Οντάριο Νταγκ Φορντ, έχοντας ωστόσο και την αίσθηση ότι πρόκειται για μια διαπραγματευτική θέση από έναν διάσημο εκλεγμένο πρόεδρο.
Ο Γουίλιαμ Πέλεριν, δικηγόρος διεθνούς εμπορίου και συνεργάτης της McMillan LLP στην Οτάβα, θεωρεί μεν την απειλή ως πραγματική, όμως επισημαίνει ότι είναι μια απειλή που μπορεί να επιλυθεί μέσω της βελτίωσης της ασφάλειας των συνόρων.
«Νομίζω ότι αυτό έκανε πάντα πολύ καλά ο Τραμπ, ήταν να επιβάλει τους δασμούς και όλοι να έρθουν και να εκλιπαρούν για τον αποκλεισμό τους από τους δασμούς», είπε ο Πέλεριν επίσης στο Bloomberg.
Εν τω μεταξύ, ο Αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης Χαν Ζενγκ είπε ότι η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με άλλες χώρες για τη δημιουργία ενός ανοικτού παγκόσμιου οικονομικού συστήματος διατηρώντας τη σταθερότητα της παγκόσμιας βιομηχανίας και αλυσίδας προσφοράς.
Όλο αυτό είναι ένα πρώτο τεστ των διαθέσεων του Σι Τζινπίνγκ να συνεργαστεί με την κυβέρνηση Τραμπ, αναφέρει ο Νέιλ Τόμας, συνεργάτης στο Center for China Analysis. Η εναρμόνιση με τις επιταγές Τραμπ θα απέφευγε έναν επώδυνο δασμολογικό πόλεμο, όμως θα τον ενθάρρυνε την ίδια στιγμή να επιβάλει περισσότερους δασμούς για να επιτύχει ακόμη περισσότερους συμβιβασμούς.
Και νομισματικός πόλεμος;
Η δέσμευση του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να εφαρμόσει πρόσθετους δασμούς στην Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό την πρώτη ημέρα της προεδρίας του σηματοδοτεί την έναρξη μιας άγριας διακύμανσης στις αγορές συναλλάγματος, λένε οι στρατηγικοί αναλυτές, προειδοποιώντας ότι θα ήταν επικίνδυνο για τους επενδυτές να υποτιμήσουν τον αντίκτυπο στο ξένο συνάλλαγμα ποσοστά.
Οι ανακοινώσεις προκάλεσαν μια σπασμωδική αντίδραση στις αγορές συναλλάγματος, με το δολάριο ΗΠΑ να αυξάνεται περισσότερο από 2% έναντι του μεξικανικού πέσο και σημειώνοντας υψηλό τετραετίας έναντι του καναδικού δολαρίου.
«Πιστεύω ότι η πρώτη αντίδραση εδώ είναι ότι οι επενδυτές θα πρέπει να προετοιμαστούν για ακραία μεταβλητότητα στις συναλλαγματικές ισοτιμίες», δήλωσε στο CNBC ο Καμάκσια Τριβέντι, επικεφαλής της έρευνας στρατηγικής διεθνούς συναλλάγματος, επιτοκίων και αναδυόμενων αγορών στην Goldman Sachs.
«Αυτό θα είναι κάτι στο οποίο όλοι θα πρέπει να συνηθίσουμε. Θα είναι ασταθείς κινήσεις στις αγορές συναλλάγματος επειδή τα νομίσματα είναι σε κάποιο βαθμό το κύριο μέσο για να ανταποκριθούμε σε κάθε είδους ανακοίνωση δασμών», προσέθεσε.
Ο αναλυτής της Goldman είπε ότι οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για άγριες διακυμάνσεις τους επόμενους μήνες - αλλά και μακροπρόθεσμα, καθώς οι δασμοί είναι πολύ πιθανό να είναι ένα εξέχον χαρακτηριστικό της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Υπάρχουν μερικά άγνωστα για τους επενδυτές, σημείωσε, αναφέροντας τον βαθμό στον οποίο οι δασμοί του Τραμπ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν απλώς ως διαπραγματευτικό εργαλείο, εάν αντικατοπτρίζουν μια «μαξιμαλιστική» θέση ή εάν ο αντίκτυπος των δασμών έχει ήδη αποτιμηθεί από τις χρηματοοικονομικές αγορές.
«Αλλά πιστεύω ότι στο τέλος της ημέρας, θα δούμε μια αύξηση των δασμών σε ορισμένες οικονομίες, κυρίως στην Κίνα, και νομίζω ότι αυτό θα προκαλέσει μια ισχυρότερη απάντηση στο δολάριο σε ευρεία βάση», εξήγησε.