Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Και στην περίπτωση των 30,5 δισ. ευρώ του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, αυτό σημαίνει πως όχι μόνο πρέπει να κυλήσει ομαλά η διαβούλευση με τις Βρυξέλλες αλλά και να τρέξουν οι ελληνικές υπηρεσίες σε 2 κατευθύνσεις: στην άμεση έναρξη έργων όπως είναι το Κτηματολόγιο, ο E65, η κατάρτιση και η ψηφιοποίηση του Δημοσίου (που θα φέρουν δαπάνες), αλλά και να γίνουν οι μεταρρυθμίσεις- ορόσημα που θα φέρουν τις «δόσεις» από το κοινοτικό ταμείο.
Στο κοινοτικό «μέτωπο» το συντονιστικό επιτελείο της κυβέρνησης ολοκληρώνει την ανταλλαγή σχολίων με την Κομισιόν για το Σχέδιο Ανάκαμψης το 30,5 δισ. ευρώ, ελπίζοντας πως θα «κλειδώσει» η τεχνική συμφωνία. Για να προχωρήσει όμως η διαδικασία θα πρέπει το ίδιο θα συμβεί και σε άλλα κράτη μέλη. Και τούτο ώστε ένα πρώτο πακέτο Σχεδίων να μπορέσουν να εγκριθούν εγκαίρως, δηλαδή πριν τη σύνοδο των υπουργών οικονομικών (Ecofin) της 18ης Ιουνίου, ούτως ώστε να μπορεί να λάβει εκεί την πολιτική επικύρωση και να προχωρήσει μετά η διαδικασία έλευσης της προκαταβολής των 4 δισ. ευρώ, με την Επιτροπή παράλληλα να δρομολογεί την έξοδό της στις αγορές για τα αναγκαία πόσα (σ.σ. τυπικά η διαδικασία έγκρισης από Επιτροπή – Ecofin μπορεί να κρατήσει έως τέλος Ιουλίου…).
Πέρα από τον εν λόγω «μέτωπο» στο εξωτερικό, το αρμόδιο συντονιστικό επιτελείο έχει να φέρει εις πέρας και ένα 2πλό εσωτερικό μαραθώνιο που έχει ήδη ξεκινήσει. Και τούτο για να διασφαλίσει την έγκαιρη έλευση όχι μόνο της προκαταβολής, αλλά και των επόμενων βημάτων: των δόσεων (η πρώτη θα πρέπει να έρθει το 2021), αλλά και - το κυριότερο – τη διενέργεια δαπανών.
Αφενός σε συσκέψεις που λαμβάνουν χώρα με τα αρμόδια υπουργεία οριστικοποιείται η λίστα με τα έργα τα οποία θεωρούνται πιο ώριμα. Ούτως ώστε να ξεκινήσουν πρώτα και να μπορέσουν να κάνουν δαπάνες εντός του 2021.
Αφετέρου δρομολογούνται μία σειρά από μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα είναι σε μεγάλο βαθμό τα προαπαιτούμενα και τα ορόσημα του πρώτου έτους (του 2021). Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πήγες φέτος σε πολύ μικρό βαθμό θα μετρήσει η πορεία υλοποίησης του φυσικού αντικειμένου των έργων. Πιο πολύ θα δοθεί έμφαση από την Κομισιόν στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων οι οποίες πρέπει να τρέξουν εμπροσθοβαρώς. Ήδη κάποιες «τρέχουν» όπως το νέο εργασιακό αλλά και οι παρεμβάσεις για την αλλαγή του πλαισίου στρατηγικών επενδύσεων που συζητήθηκαν στο τελευταίο υπουργικό.
Η Ελλάδα θέλει να λάβει φέτος και το 2022 από τα 30,5 δισ. ευρώ που δικαιούται (έως και το 2026) τα 12 δισ. ευρώ. Αλλά και να δαπανήσει 7,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,6 δισ. ευρώ το 2021 και τα 5,7 δισ. ευρώ το 2022. Το 100% του ποσού αυτού της δαπάνης θα είναι επιδοτήσεις για το 2021, ενώ περίπου 650 εκατομμύρια ευρώ θα είναι δάνεια το 2022.
Μεταξύ των πρώτων έργων που θα ξεκινήσουν, σύμφωνα με πληροφορίες, πέρα από τη «Ψηφιακή Μέριμνα» που ήδη δρομολογήθηκε και τις δράσεις κατάρτισης που έχουν εξαγγελθεί είναι το Κτηματολόγιο. Ως ψηφιακό έργο μπήκε ήδη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Επίσης προωθούνται άμεσα δράσεις σχετικές με τον πολιτισμό αλλά και με τη μετανάστευση. Στο ΠΔΕ προωθούνται και άλλα ψηφιακά έργα, όπως το νέο σύστημα λογιστικής του Κράτους.
Ένα από τα πρώτα έργα είναι και ο Ε65, το βόρειο τμήμα του οποίου θα αρχίσει να υλοποιείται από φέτος, όπως προανήγγειλε ο αρμόδιος αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης. Παράλληλα, θα προωθηθεί το νέο Εξοικονομώ για νοικοκυριά, αλλά και για επιχειρήσεις αξίας συνολικά 750 εκατομμυρίων ευρώ που επιχειρείται να τρέξε το φθινόπωρο.
Όσον αφορά στα 1,5 δισεκατομμύρια επιδοτήσεις προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις που τρέχουν μέσα από μία σειρά δράσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης αποφασίστηκε ότι το πρώτο μέλημα θα είναι να ωριμάσουν οι προκηρύξεις. Και τούτο ώστε να τρέξουν αργότερα, είτε το φθινόπωρο του 2021 είτε λίγο πιο μετά, αφού καθώς απαιτείται η σωστή τους προετοιμασία (με νέο πρότυπο έγκρισής τους με τη διαδικασία first in first out.
Στο σκέλος των δανείων των 12,7 δισεκατομμυρίων ευρώ του Σχεδίου, η διαδικασία ωρίμανσης είναι πιο αργή από άποψη δαπανών. Και τούτο αφού πρέπει πρώτα οι δικαιούχοι επενδυτές να συνεισφέρουν με τα ίδια κεφάλαιά τους για να πάρουν από το κράτος το έως 50% του δανείου. Σημειώνεται πως μετά την έγκριση από το Ecofin ακολουθεί η επιχειρησιακή συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μετά η έγκριση στην Βουλή και μετά γίνεται η εκταμίευση της προκαταβολής. Αναθεώρηση με βάση την πρόοδο προβλέπεται το 2023.
Η πορεία υλοποίησης με βάση τα ορόσημα και τους στόχους δυσκολεύει όσο περνά ο καιρός αν δεν τρέξουν γρήγορα οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις αφού σιγά σιγά θα δίδεται έμφαση και στο φυσικό αντικείμενο. Δηλαδή για παράδειγμα στον αριθμό των ατόμων που θα καταρτισθούν, στις χιλιάδες σπίτια που θα ανακαινισθούν, ή στα χιλιόμετρα δρόμων. Αλλά και στη ψήφιση νόμων και στην ολοκλήρωση εφαρμοστικών αποφάσεων ή στην λειτουργικότητα μίας πλατφόρμας που θα πρέπει να γίνει με πόρους από το Σχέδιο για ένα ψηφιακό έργο.
