Επιδοτήσεις, κουπόνια, αλλά και φορολογικά κίνητρα προς όλες τις επιχειρήσεις εξειδικεύονται μέσα από τα κείμενα του Ελλάδα 2.0 που δόθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στη δημοσιότητα. Κυρίως αφορούν στη ψηφιακή και την «πράσινη» αναβάθμισή τους. Ωστόσο, περιλαμβάνουν και κίνητρα αύξησης του μεγέθους τους, αλλά και ευρύτερες επιδοτήσεις σε κλάδους που δέχονται τριγμούς όπως είναι ο τουρισμός, η αγροτοδιατροφή, ο πολιτισμός ή οι θαλάσσιες μεταφορές.
Το σχέδιο των 30,5 δισ. ευρώ στηρίζει τον ιδιωτικό τομέα για επενδύσεις κυρίως μέσω του σκέλους των δανείων των 12,7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, και μέρος των επιδοτήσεων που υπολογίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ θα οδεύσει για ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες είχαν προαναγγελθεί και πλέον «κλειδώνουν για να τρέξουν στο πιο μεγάλο μέρος τους άμεσα, μέσα στους επόμενους μήνες ή στην αρχή του 2022. Όλα τα έργα θα πρέπει να διασφαλίζεται πως δεν θα πλήττουν το περιβάλλον
* Ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜΜΕ. Η επένδυση αφορά την ανάπτυξη και παροχή κατάλληλων ψηφιακών εργαλείων (προϊόντων και υπηρεσιών) σε ελληνικές ΜΜΕ στους τομείς α) των ηλεκτρονικών πληρωμών και πωλήσεων, β) των βιομηχανικών πλατφορμών δεδομένων και γ) της αναβάθμισης των ταμειακών μηχανών και του οικοσυστήματος των POS. Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί με τη δημιουργία κεντρικού μηχανισμού υποστήριξης για τις ΜΜΕ, ο οποίος θα διευκολύνει την παροχή προγραμμάτων κατάρτισης και ευαισθητοποίησης, ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις αυτές να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα εργαλεία και τις υπηρεσίες που προσφέρονται μέσω της ψηφιακής αγοράς, ενώ απώτερος στόχος είναι η στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού των ελληνικών ΜΜΕ, καθώς και η ενίσχυση της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού μέσω των POS επόμενης γενιάς και των ταμειακών μηχανών. Πρέπει να καταστεί εφικτή η στήριξη της ψηφιοποίησης 100.000 ΜΜΕ με χρηματοδότηση από σύστημα κουπονιών, η ολοκλήρωση υποδομής υπολογιστικού νέφους, η χρηματοδοτική στήριξη 1.000 ΜΜΕ από το σύστημα κουπονιών αποκλειστικά για τη μετάβασή τους στο υπολογιστικό νέφος, η δημιουργία του ελληνικού κόμβου Gaia-X για τις ΜΜΕ και σύσταση 4 εμβληματικών βιομηχανικών πλατφορμών δεδομένων. Επίσης προβλέπεται η αναβάθμιση ή αντικατάσταση 500.000 ταμειακών μηχανών με λύσεις που βασίζονται σε υπολογιστή, αλλά και αντικατάσταση 100.000 παλαιών συστημάτων POS (θα απαιτείται η παροχή πιστοποιητικού από τους δικαιούχους σχετικά με την ενσωμάτωση νέας τεχνολογίας / προϊόντος / απόδειξης πληρωμής που πιστοποιεί την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών).
Τα κριτήρια επιλογής/επιλεξιμότητας θα στοχεύουν στις ηλεκτρονικές πληρωμές, στις ηλεκτρονικές πωλήσεις και στις εφαρμογές ηλεκτρονικής τιμολόγησης, στα εργαλεία ψηφιακής διαφήμισης, στα συστήματα τηλεργασίας, στην επιχειρηματική αναλυτική, στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων, στις υπηρεσίες δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας των δεδομένων και αποκατάστασης σε περίπτωση καταστροφής, στην τεχνητή νοημοσύνη, στο διαδίκτυο των πραγμάτων, στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων για ανέπαφη εξυπηρέτηση, στα συστήματα κυβερνοασφάλειας, στις υποδομές και υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους, στα υποδείγματα και το λογισμικό βιομηχανικών πλατφορμών δεδομένων, στην αναβάθμιση των ταμειακών μηχανών και του οικοσυστήματος των POS.
*Καθεστώς παροχής κινήτρων για την παραγωγικότητα και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων (αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων). Η μεταρρύθμιση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των αδυναμιών που συνδέονται με το μικρό, κατά κύριο λόγο, μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων. Θα δημιουργήσει ένα φάσμα φορολογικών και άλλων κινήτρων για να ενθαρρύνει τους αυτοαπασχολούμενους και τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αυξήσουν τις οικονομίες κλίμακας μέσω συγχωνεύσεων, μετατροπών, εξαγορών και μηχανισμών και πλατφορμών συνεργασίας, όπως κοινές επιχειρήσεις, συνεργατικοί σχηματισμοί που θα προωθήσουν επίσης την αύξηση της παραγωγικότητας και των εξαγωγών. Η υλοποίηση της μεταρρύθμισης θα ολοκληρωθεί έως τις Πέμπτη, 31 Μαρτίου 2022.
* Τουριστική ανάπτυξη. Η συγκεκριμένη επένδυση αποσκοπεί στη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου στην Ελλάδα πέραν των θερινών μηνών και στην προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, συμβάλλοντας στην οικονομική ανθεκτικότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική και εδαφική συνοχή. Η επένδυση περιλαμβάνει δύο μέρη:
1) Πράσινη Ανάπτυξη: ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού που καλύπτει ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις δημόσιων υποδομών και εγκατάσταση νέων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας, τον αγροτουρισμό και τη γαστρονομία.
2) Γαλάζια ανάπτυξη: αναβάθμιση των υποδομών των τουριστικών λιμένων με μέτρα ενεργειακής απόδοσης για υφιστάμενα κτίρια και κτίρια υποδομών, παρεμβάσεις για τη βελτίωση της διακυβέρνησης, των υποδομών και των υπηρεσιών που παρέχονται στις μαρίνες, δυνατότητα πρόσβασης στις παραλίες για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρίες, και προώθηση της ανάπτυξης του καταδυτικού και υποβρύχιου τουρισμού.
* Επανειδίκευση και αναβάθμιση δεξιοτήτων στον τομέα του τουρισμού. Η επένδυση περιλαμβάνει την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση των εποχιακών εργαζομένων, των μακροχρόνια ανέργων, καθώς και των εργαζομένων στον τομέα του τουρισμού των οποίων η σύμβαση εργασίας τέθηκε σε αναστολή κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
*Επιτάχυνση της έξυπνης μεταποίησης. Η επένδυση περιλαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων του βιομηχανικού τομέα με σκοπό την αναβάθμιση του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών τους με προηγμένες έξυπνες τεχνολογίες με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Το μέτρο θα στηρίξει επίσης βιομηχανικά προγράμματα και συνεργατικούς σχηματισμούς επιχειρήσεων σε σημαντικές βιομηχανικές αλυσίδες αξίας που προωθούν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας και τη μετάβασή της στη Βιομηχανία 4.0. Η χρηματοδοτική στήριξη περιλαμβάνει επενδύσεις που αφορούν την ψηφιοποίηση των γραμμών παραγωγής, την αυτοματοποίηση και τη διασύνδεση των αλυσίδων εφοδιασμού, τον σχεδιασμό και την παραγωγή έξυπνων προϊόντων και υπηρεσιών, την εφαρμογή έξυπνων παραγωγικών τεχνολογιών σε δίκτυο υπερύψηλης ταχύτητας/5G, τον μηχανικό, εργαστηριακό και παραγωγικό εξοπλισμό, τον εξοπλισμό ποιοτικού ελέγχου, τον εξοπλισμό λογισμικού και πληροφορικής, τις άδειες λογισμικού, τις άδειες υπολογιστικού νέφους, υπηρεσίες εφαρμογής για τις νέες υποδομές πληροφορικής και λογισμικού, τις υπηρεσίες ασφάλειας πληροφορικής, τον σχεδιασμό προϊόντων, τη διανοητική ιδιοκτησία, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τις δαπάνες πιστοποίησης.
* Οικονομικός μετασχηματισμός στον γεωργικό τομέα. Η επένδυση συνίσταται στις ακόλουθες πέντε δράσεις για την ενίσχυση και την προώθηση της ανάπτυξης του γεωργικού τομέα στην Ελλάδα: α) καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, β) εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα, γ) ανάπτυξη του πράσινου τουρισμού, δ) αναδιάρθρωση καλλιεργειών και ε) γενετική βελτίωση ζώων. Υπό όρους θα προβλέπεται στήριξη για την ενεργειακή αναβάθμιση των μονάδων παραγωγής και των κτιρίων, τον μηχανολογικό εξοπλισμό με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων μονάδων παραγωγής, έργα σε μονάδες διαχείρισης αποβλήτων και εκπομπών αερίων ρύπων για την προστασία του περιβάλλοντος, την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην παρακολούθηση της ιχνηλασιμότητας, τις φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες παραγωγής και την αποδοτική χρήση των πόρων, καθώς και την ανάλυση της αγοράς, τη στρατηγική συνεργασία και τη δημιουργία αλυσίδων εφοδιασμού υψηλής αξίας, με πρωταρχικό στόχο τη διασύνδεση τομέων της οικονομίας (γεωργία – μεταποίηση – τουρισμός).
Οι ανταγωνιστικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων περιλαμβάνουν τις ακόλουθες δράσεις: δράσεις που αφορούν την ενεργειακή αναβάθμιση μονάδων παραγωγής, κτιρίων και μηχανολογικού εξοπλισμού με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, ενεργειακή αναβάθμιση τουριστικών εγκαταστάσεων (κτιρίων), φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς (ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ποδήλατα κ.λπ.), στήριξη φιλικών προς το περιβάλλον διαδικασιών παραγωγής και αποδοτικής χρήσης των πόρων στις ΜΜΕ, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ηλιακή ενέργεια), μέτρα προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και μέτρα πρόληψης και διαχείριση των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα, την προστασία της βιοποικιλότητας και τη φυσική κληρονομιά και τους φυσικούς πόρους.
* Ψηφιακός μετασχηματισμός του αγροτοδιατροφικού τομέα. Η επένδυση θα προωθήσει την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών στον ελληνικό γεωργικό τομέα, τον έλεγχο της παραποίησης ελληνικών προϊόντων, τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ελληνικών τροφίμων στις ξένες αγορές, καθώς και την ανάπτυξη νέων γνώσεων για τον αγροτοδιατροφικό τομέα στην Ελλάδα και την ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών. Η επένδυση περιλαμβάνει παρεμβάσεις α) για τη στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού του γεωργικού τομέα, όπως η ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας ανοικτής ψηφιακής υποδομής με υποδομές υπολογιστικού νέφους και μεγάλης κλίμακας ικανότητες επεξεργασίας δορυφορικών και εναέριων δεδομένων, και β) για την προώθηση του εμπορίου ελληνικών γεωργικών προϊόντων, κτηνοτροφίας και αλιείας με τη διευκόλυνση της έκδοσης πιστοποιητικών εξαγωγής, την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης δεδομένων εισαγωγών και ενδοκοινοτικού εμπορίου και ενός συστήματος επιχειρηματικών πληροφοριών για εισαγωγές και εμπορικές συναλλαγές, καθώς και την ανάπτυξη πύλης εξαγωγών για την προώθηση των ελληνικών αγροδιατροφικών και γεωργικών προϊόντων.
*Νέα βιομηχανικά πάρκα. Περιλαμβάνει την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης για α) τη δημιουργία νέων βιομηχανικών πάρκων επόμενης γενιάς, β) την επέκταση των υφισταμένων με σκοπό την αύξηση της ετοιμότητάς τους για τη μετάβαση σε υποδομές δικτύου 5G και υπερύψηλου εύρους ζώνης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παρεμβάσεων έξυπνης διαχείρισης ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας, και υποδομών κυκλικής οικονομίας, και γ) τη μετατροπή περιοχών με υψηλή βιομηχανική συγκέντρωση σε πράσινα και ψηφιοποιημένα βιομηχανικά πάρκα. Το μέτρο περιλαμβάνει επίσης τη μεταρρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου για τα βιομηχανικά πάρκα, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της ανασφάλειας δικαίου, της επίλυσης ζητημάτων διακυβέρνησης και της παροχής αποτελεσματικών κινήτρων για την επίλυση άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων.
Η χρηματοδοτική στήριξη περιλαμβάνει επενδύσεις σε α) υποδομές για τη δημιουργία πάρκων νέας γενιάς (συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης της γης) με ειδικά κριτήρια ενεργειακής απόδοσης για την κατασκευή νέων κτιρίων και έργα ενεργειακής απόδοσης και επίδειξης σε μεγάλες επιχειρήσεις και υποστηρικτικά μέτρα, β) υποδομές για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη δημιουργία έξυπνων βιομηχανικών περιοχών, γ) ηλιακή ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, δ) έργα διαχείρισης των υδάτων και διατήρησης των υδάτινων πόρων [οι επενδύσεις θα έχουν μέσο δείκτη διαρροών υποδομής (ILI) χαμηλότερο ή ίσο του 1,5], ε) συστήματα συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων που συμμορφώνονται με τα κριτήρια ενεργειακής απόδοσης, στ) ηλεκτροκίνηση (ανάπτυξη δικτύων ανεφοδιασμού για ηλεκτρικά ή υδρογονοκίνητα οχήματα ή σημεία ανεφοδιασμού βιομεθανίου για τον τομέα μεταφορών), ζ) έργα για την αποκατάσταση βιομηχανικών περιοχών και μολυσμένων εδαφών.
* Προτάσεις δράσεων στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας. Η συγκεκριμένη επένδυση περιλαμβάνει καινοτόμες λύσεις εξοπλισμού, έρευνα, μεταφορά τεχνογνωσίας και κατάρτιση ανθρώπινων πόρων με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση της παραγωγής των υδατοκαλλιεργειών. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία τράπεζας γενετικού υλικού για απειλούμενα είδη και εμπορικά είδη ψαριών γλυκού νερού. Στόχος της επένδυσης είναι η στήριξη φιλικών προς το περιβάλλον διαδικασιών παραγωγής και η αποδοτική χρήση των πόρων με αποτέλεσμα την αύξηση των εμπορικών συναλλαγών και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στον τομέα
* Γενικό σχέδιο για την ανανέωση του ελληνικού στόλου επιβατηγών πλοίων. Η επένδυση συνίσταται στην κατάρτιση αναλυτικής μελέτης, στρατηγικής και ανάπτυξης μηχανισμού χρηματοδότησης για τη σταδιακή ανανέωση του στόλου επιβατηγών πλοίων της χώρας. Η μελέτη θα προσδιορίζει τις σχετικές ανάγκες αναβάθμισης των σκαφών και τον ορίζοντα της επένδυσης, τις χρηματοδοτικές ανάγκες των φορέων εκμετάλλευσης και τα πιθανά έσοδα που θα προκύψουν από το σχέδιο ανανέωσης, θα καθορίζει την ανανέωση των υποδομών που θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στους λιμένες προκειμένου να υποστηριχθεί η λειτουργία των νέων σκαφών και θα αναπτύσσει μηχανισμό χρηματοδότησης για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των φορέων εκμετάλλευσης σε χρηματοδότηση.
* TH2ORAX: Επιλέξιμο ολιστικό υβριδικό επιχειρησιακό αυτόνομο σύστημα (Trellis Holistic & Hybrid Operational Ruggedized Autonomous eXemplary system). Η επένδυση αφορά τη δημιουργία ενός συστήματος πληροφόρησης «επόμενης γενιάς», το οποίο αναμένεται να συνδυάζει διαφορετικούς τύπους και μορφές συνεργατικών υποδομών για την ενίσχυση της λήψης αποφάσεων των θεσμικών οργάνων σε πραγματικό χρόνο. Το σύστημα αποτελείται από τεχνολογίες αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, και είναι σχεδιασμένο με σκοπό να ανταποκρίνεται στις ανάγκες ποικίλου φάσματος τελικών χρηστών σε μακροπρόθεσμη βάση. Αναμένεται να συμβάλει στη διαχείριση των συνόρων, στην καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας, στην κυβερνοασφάλεια, στην προστασία και την ανθεκτικότητα των υποδομών ζωτικής σημασίας, στην έρευνα και διάσωση και στην ανθεκτικότητα στις καταστροφές.
* Επένδυση: Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ. Στόχος της επένδυσης είναι η στήριξη 36 προτάσεων έργων που αξιολογήθηκαν με πολύ υψηλή βαθμολογία στο κριτήριο της «αριστείας» σε τομείς έξυπνης εξειδίκευσης (RIS3), αλλά δεν χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» λόγω δημοσιονομικών περιορισμών. Η επένδυση στηρίζει τις επιλεγείσες προτάσεις με χρηματοδότηση και αναμένεται να προσελκύσει συγχρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα ενισχύοντας τον δεσμό μεταξύ του δημόσιου επιστημονικού τομέα και των επιχειρήσεων. Οι επιλέξιμοι για χρηματοδότηση τομείς είναι: i) περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη· ii) ενέργεια· iii) τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών· iv) υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα· v) μεταφορές και εφοδιαστική· vi) αγροδιατροφικός τομέας και βιομηχανία τροφίμων· vii) υλικά και κατασκευές· και viii) τουρισμός, πολιτισμός και δημιουργικές βιομηχανίες. Η υλοποίηση της επένδυσης θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
*«Σφραγίδα Αριστείας» του προγράμματος «Ορίζων 2020»: χρηματοδότηση κορυφαίων καινοτόμων επιχειρήσεων. Η επένδυση αφορά 13 προτάσεις έργων από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στις οποίες έχει απονεμηθεί το σήμα ποιότητας «Σφραγίδα Αριστείας» του προγράμματος «Ορίζων 2020» και είναι επιλέξιμες για επιχορήγηση, αλλά δεν χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» λόγω δημοσιονομικών περιορισμών. Η επένδυση στηρίζει τις εν λόγω προτάσεις, συμπληρώνοντας την ιδιωτική χρηματοδότηση από τους δικαιούχους. Οι επιλέξιμοι για χρηματοδότηση τομείς είναι: i) περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη· ii) ενέργεια· iii) τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών· iv) υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα· v) μεταφορές και εφοδιαστική· vi) αγροδιατροφικός τομέας και βιομηχανία τροφίμων· vii) υλικά και κατασκευές· και viii) τουρισμός, πολιτισμός και δημιουργικές βιομηχανίες.
*Ο πολιτισμός ως κινητήριος μοχλός ανάπτυξης. Γενικός στόχος της επένδυσης είναι η προώθηση της συμβολής του πολιτισμού στην έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Αποτελείται από έξι υποέργα:
1) παροχή στήριξης σε περιφερειακές στρατηγικές του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα, παροχή στήριξης σε τοπικά οικοσυστήματα χειροτεχνίας, δημιουργία περιφερειακού οικοσυστήματος ανάπτυξης με επίκεντρο τον πολιτισμό, ανάδειξη της λειτουργικής και οργανικής διατομεακής προστιθέμενης αξίας του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα, δημιουργία θέσεων εργασίας, θέσπιση βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων, ανάπτυξη της «οικονομίας των εμπειριών» κ.λπ. Η στήριξη περιλαμβάνει την ανάπτυξη και αναβάθμιση πολιτιστικών χώρων, υπηρεσιών και εμπειριών, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, την ανάπτυξη τοπικών πολιτιστικών διαδρομών, την προώθηση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας, τη χρηματοδότηση ενεργειακά αποδοτικών ανακαινίσεων και μέτρων ενεργειακής απόδοσης όσον αφορά τις δημόσιες υποδομές κ.λπ.
2) επέκταση της χρήσης των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων ως χώρων εκδηλώσεων,
3) παροχή στήριξης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα και την ανάπτυξη ψηφιακών μοντέλων πολιτιστικής παραγωγής και διανομής,
4) προώθηση της κινηματογραφικής βιομηχανίας ως κινητήριου μοχλού ανάπτυξης και δημιουργικότητας, και
5) προώθηση του ελληνικού πολιτιστικού σήματος και του εμπορίου.
