«Μάχη» με τον χρόνο, αλλά και με την απειλή ενός τέταρτου κύματος της πανδημίας, καλούνται να δώσουν κυβέρνηση και τράπεζες στο μέτωπο της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, παλεύοντας να τετραγωνίσουν τον φαύλο κύκλο της πραγματικότητας που θέτει ο Covid-19.
Το ζήτημα της επείγουσας αύξησης της ροής ρευστότητας προς τις μικρομεσαίες και μικρές επιχειρήσεις μπαίνει και πάλι στο «τραπέζι» των δύο πλευρών σε σύσκεψη υπό τον Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα την Τετάρτη 14 Ιουλίου.
Μετά την προ δεκαπενθημέρου διευρυμένη σύσκεψη με τη συμμετοχή και εκπροσώπων Επιμελητηρίων και φορέων της αγοράς, το ραντεβού της κυβέρνησης με τις τράπεζες ανανεώνεται, με τις συνθήκες, ωστόσο, να γίνονται πιο περίπλοκες. Οι φόβοι των τραπεζών για ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας που θα δυσκολέψει πολύ τα πράγματα από τον Σεπτέμβριο, εντείνουν την απροθυμία τους να χαλαρώσουν τα κριτήρια δανεισμού για τις μικρότερες επιχειρήσεις, όπως πιέζει η κυβέρνηση. Την ίδια στιγμή, την στάση τους αυτή υπαγορεύει και ο SSM, ο οποίος καλεί τις τράπεζες να μην δίνουν δάνεια σωρηδόν και να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στον υπολογισμό του πιστωτικού κινδύνου που αναλαμβάνουν.
Υπό την δαμόκλειο σπάθη της δημιουργίας ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων και βλέποντας ότι «οι περισσότερες μικρές επιχειρήσεις που έρχονται να ζητήσουν δάνειο δεν έχουν φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα», οι τράπεζες πολύ δύσκολα θα μετακινηθούν από τις εξ αρχής τους θέσεις. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να προχωρήσουν σε μικρές μειώσεις των επιτοκίων δανεισμού προκειμένου να στηρίξουν βιώσιμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ικανές να μεγαλώσουν τα μεγέθη τους και έτσι να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για να μπορούν να αντλούν κεφάλαια.
Όπως θα επαναλάβουν οι τράπεζες στη σύσκεψη υπό τον Υπουργό Οικονομικών, ζητούμενο και λόγος ύπαρξης για τις τράπεζες είναι η χορήγηση δανείων. Όμως, η πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που ζητούν δάνειο είναι υπερχρεωμένες και προβληματικές. Σε ποσοστό άνω του 50% τα αιτήματά τους απορρίπτονται από τις τράπεζες διότι η επιχείρηση έχει πολύ χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση και δεν πληροί τα τραπεζικά κριτήρια. Άλλο ένα 30% των αιτημάτων αφορά στη χρηματοδότηση business plans που δεν είναι βιώσιμα ή σε επιχειρήσεις με συνεχείς ζημιογόνες χρήσεις και αδύναμους τζίρους.
Οι εύλογες θέσεις των τραπεζών, ωστόσο, «καθρεφτίζονται» σε εξίσου εύλογες θέσεις που διατυπώνονται από πλευράς μικρομεσαίου επιχειρείν, αλλά και κυβέρνησης, αφού αν δεν στηριχθεί η «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας, το «σώμα» της οικονομίας δεν θα μπορέσει να σταθεί όρθιο. Σημειώνεται ότι και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ανάγκη χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι κορυφαίο ζήτημα, με τον επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, να τονίζει την ανάγκη για περισσότερα δάνεια από τις τράπεζες, και στην περίπτωση της Ελλάδας.
Αυτή τη στιγμή, όπως έχει δηλώσει ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, Κωνσταντίνος Μίχαλος, μόλις 15.000-25.000 επιχειρήσεις, επί συνόλου άνω των 840.000 επιχειρήσεων στην Ελλάδα, έχουν πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση. Την ίδια ώρα οι τράπεζες έχουν αντλήσει από την ΕΚΤ επιδοτούμενη ρευστότητα άνω των 44 δισ. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί κατά περίπου 14 δισ. ευρώ από την αρχή της πανδημίας. Παρ’ όλα αυτά, το 22% των αιτήσεων για δάνειο που υποβάλλουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα απορρίπτεται, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. να είναι στο 8%. Στο κρατικό σύστημα στήριξης, μέσω επιχορηγήσεων και δανείων, έχουν πρόσβαση περίπου 100.000 επιχειρήσεις. Οι αριθμοί αυτοί αντιστοιχούν συνολικά στο 10% των ενεργών ΑΦΜ.
Σημειώνεται ότι μιλώντας στη Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα, ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, επεσήμανε τη στήριξη που έχει δοθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Όπως είπε, μέσω ΤΕΠΙΧ και Εγγυοδοτικών δόθηκαν δάνεια σε 33.135 επιχειρήσεις. Από αυτές τις επιχειρήσεις, με 0 έως 10 εργαζόμενους είναι οι 23.417, δηλαδή το 70,67% των επιχειρήσεων. Δηλαδή, το 70% των επιχειρήσεων είναι πολύ μικρές που πήραν δάνεια ΤΕΠΙΧ και Εγγυοδοτικά.
