Στη συνέντευξη Tύπου, που ακολουθεί πάντα τη συνάντηση του ΔΣ της ΕΚΤ, η κα Λαγκάρντ πέραν των άμεσων αναφορών στο πως αντιμετωπίζει την αύξηση του ανεκτού στόχου για τον πληθωρισμό ακόμα και πάνω από το 2% για κάποιο χρονικό διάστημα, πέρασε δύο μηνύματα.
Και τα δύο είναι «θετικά» για τις αγορές και τις κυβερνήσεις:
- Η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ με μηδενικά και με πραγματικούς όρους αρνητικά επιτόκια, θα συνεχίσει για αρκετό καιρό ακόμα και οπωσδήποτε μέχρι να σταθεροποιηθεί η οικονομία «μετά» την εκτόνωση της πανδημίας.
- Το ευρώ θα συνεχίσει να διολισθαίνει με τον ίδιο ή και πιο αργό ρυθμό σε σχέση με το δολάριο, υποστηρίζοντας έτσι την βιομηχανία και κυρίως την εξαγωγική βιομηχανία της κεντρικής Ευρώπης και τις χρηματιστηριακές αγορές.
Με άλλα λόγια οι αγορές και ειδικά οι μετοχικές αγορές μπορούν να «ποντάρουν» στη συνέχεια της τροφοδοσίας από την Κεντρική Τράπεζα για περισσότερο χρόνο απ’ όσο η Wall Street.
Όπως επίσης και οι κυβερνήσεις με τις οικονομίες τους μπορούν να συνεχίσουν να στηρίζουν την αναχρηματοδότηση του χρέους τους και των δημοσιονομικών ελλειμμάτων με πραγματικά αρνητικά επιτόκια, καθώς η αύξηση του πληθωρισμού μειώνει σε πραγματικούς όρους ακόμα περισσότερο τα «πραγματικά επιτόκια» (σ.σ. ονομαστικό επιτόκιο μείον το ποσοστό του πληθωρισμού).
Εξαγωγική βιομηχανία και χρηματιστήρια πρέπει να είναι πολύ ικανοποιημένα από τις «εξηγήσεις» της κας Λαγκάρντ, η οποία όμως φρόντισε να επισημάνει ότι η «γραμμή» αυτή δεν βρίσκει ομόφωνο το Συμβούλιο της ΕΚΤ. Παρ’ όλα αυτά η «γραμμή» αυτή πέρασε και θα συνεχίσει με την ίδια «λογική» μέχρι να επανεξεταστεί το 2024 με βάση τα αποτελέσματά της, αν οι εξελίξεις με τον πληθωρισμό ή την πανδημία δεν την υποχρεώσουν να το επισπεύσει.
Το ειδικό ενδιαφέρον της Αθήνας
Για την Ελλάδα τα νέα αυτά είναι πολύ θετικά, καθώς αφενός διασφαλίζεται ένα θετικό περιβάλλον στις αγορές για την απορρόφηση του τεράστιου όγκου τιτλοποιήσεων που παράγει ο Ηρακλής Ι και ΙΙ, μέσω του οποίου ξεφορτώνονται με ιστορικά πρωτοφανή τρόπο από τις τράπεζες τα Npls και αφετέρου συμπιέζονται ακόμα περισσότερο οι αποδόσεις των κρατικών εκδόσεων.
Πόσο θα κρατήσει στο μεταξύ η πολιτική των μηδενικών ή στην πραγματικότητα αρνητικών επιτοκίων; Για όσο χρειάζεται μέχρι να σταθεροποιηθούν οι οικονομίες μετά την έξοδο από την κρίση της πανδημίας όπως υποστήριξε η κα Λαγκάρντ.
Πότε θα γίνει αυτό; Σύμφωνα με τις εξηγήσεις που έδωσε, αυτό θα αρχίσει να φαίνεται στο πρώτο τρίμηνο του 2022, αλλά η πολιτική δεν θα αλλάξει μέχρι να διαπιστωθεί ότι ο στόχος του 2% έχει πιαστεί για τα καλά, εξισορροπώντας «συμμετρικά» με την κάτω του 2% μακρά περίοδο που έχει προηγηθεί…
Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση των επιτοκίων θα έρθει με μία χρονική υστέρηση σε σχέση με την πολιτική που έχει αναγγείλει η Fed; Ναι και αυτό σημαίνει επίσης ότι το ευρώ θα παραμείνει σε χαμηλότερες τιμές σε σχέση με το δολάριο μέχρι την σταθεροποίηση της ανάκαμψης. Αυτό βέβαια έχει ως συνακόλουθο ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει στο μεταξύ της τιμολογημένες στο ακριβότερο δολάριο τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών που εισάγει…
Θα συνεχίσει η χρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος με αρνητικού κόστους ρευστότητα; Ναι, τα προγράμματα TLTROs, ήτοι τα προγράμματα δανεισμού μέσω των οποίων οι τράπεζες «πληρώνονται» για να… δανείζονται από την ΕΚΤ θα συνεχίσουν σύμφωνα με την κα Λαγκάρντ για όσο ακόμα χρειασθεί, σε ποσότητα και χρόνο…
Το PEPP και τα πράσινα ομόλογα
Αυτά για τα οποία απέφυγε να μιλήσει ξεκάθαρα η κα Λαγκάρντ έχουν επίσης τη σημασία τους.
Και το κυριότερο εξ αυτών αφορά την «τύχη» του PEPP, ήτοι του έκτακτου QE μέσω του οποίου η ΕΚΤ διαμορφώνει στην πραγματικότητα τα επιτόκια δανεισμού των χωρών μελών σε αρνητικά πραγματικά επίπεδα ακόμα και για την Ελλάδα.
Η κα Λαγκάρντ απέφυγε να μιλήσει ξεκάθαρα για το τι θα κάνει με το PEPP, αλλά αυτό θα γίνει εξ ανάγκης το αργότερο τον Σεπτέμβριο, ήτοι ένα εξάμηνο πριν από την τυπική λήξη της διάρκειας ζωής του προγράμματος.
Παρά την «σιωπή» σε σχέση με το PEPP, οι συζητήσεις έχουν αρχίσει και οι σχετικές ζυμώσεις φαίνεται ότι προετοιμάζουν σύμφωνα με πληροφορίες, το έδαφος για να «μεταλλαχθεί» το PEPP σε εργαλείο στήριξης της στροφής προς την πράσινη ανάπτυξη, ήτοι την στήριξη δανειακών προγραμμάτων με πράσινα ομόλογα.
Αυτή η νέα αγορά που έχει ήδη ανοίξει η Ευρώπη, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, πρόκειται να έχει σαν εφαλτήριο το «μεταλλαγμένο» PEPP το οποίο θα παρεμβαίνει με αγορές «πράσινων ομολόγων».
Κάτι για το οποίο ακόμα και στην Ελλάδα έχουν αρχίσει οι σχετικές προετοιμασίες τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά αυτά είναι «αλλαγές» που αφορούν το 2022...
