Παρά τις διαβεβαιώσεις των Κεντρικών Τραπεζών για βελτίωση του συνολικού περιβάλλοντος στην οικονομία τα σημάδια που οι ίδιες εκπέμπουν είναι αντιφατικά και... ανησυχητικά.
Λίγες μόλις ημέρες πριν από την τακτική σύγκλιση του Συμβουλίου της ΕΚΤ την άλλη εβδομάδα, ένας από τους ισχυρότερους Κεντρικούς Τραπεζίτες της Ευρωζώνης ο κ. Φρανσουά Ντε Γκαλό, επέλεξε να υποστηρίξει δημόσια ότι «δεν υπάρχει βιασύνη για λήψη απόφασης για το μέλλον της PEPP στην επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο…».
Η τοποθέτησή του αυτή γίνεται σε μία στιγμή που από το σύνολο σχεδόν των μελών του Συμβουλίου και ειδικά από τα «γεράκια» μέσα σ’ αυτό, έχει τεθεί με μεγάλη έμφαση η ανάγκη έναρξης της διαδικασίας απόσυρσης του PEPP και μάλιστα μέσα στο 2021, με την κα Λαγκάρντ να αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.
Το «μήνυμα» του Κεντρικού Τραπεζίτη της Γαλλίας «δεν χρειάζεται να βιαζόμαστε…» προφανώς δεν απευθύνεται στον συνάδελφό του κ. Γενς Βάιντμαν, που βλέπει τον πληθωρισμό να αυξάνεται ραγδαία και... ανατριχιάζει, αλλά στις αγορές και στον κίνδυνο αυτές να κινηθούν βίαια σε μία προεξόφληση αυτής της προοπτικής.
Το ίδιο έκανε – με επιτυχία προς το παρόν τουλάχιστον – ο επικεφαλής της Fed κ. Πάουελ πριν από μία εβδομάδα από το Jackson Hole, δηλώνοντας ότι ναι μεν το tapering είναι προ των πυλών, αλλά «δεν υπάρχει βιασύνη»…
Και πάνω απ’ όλα αυτή η διαδικασία, όπως φρόντισε να υποστηρίξει, δεν αφορά την αύξηση των επιτοκίων που είναι «ένα διαφορετικό εργαλείο νομισματικής παρέμβασης». Ίσως αυτός ο διαχωρισμός να αποτέλεσε και το πλέον πειστικό στοιχείο των εξαγγελιών του, όσο αφορά στις αγορές.
Και ενώ το «δεν βιαζόμαστε» αρχίζει να γίνεται βασικό μότο της νομισματικής πολιτικής στις δύο ακτές του Ατλαντικού, στην Ιαπωνία ο Κεντρικός Τραπεζίτης προειδοποιεί ότι η BoJ είναι πιθανό να μειώσει ακόμα περισσότερο τα επιτόκια και να αυξήσει ακόμα περισσότερο τις αγορές ομολόγων και μετοχών, παρά το ότι ήδη «αγοράζει» μετοχές και ομόλογα που έχουν ξεπεράσει το 100% του ΑΕΠ της χώρας (!). Το αντίθετο δηλαδή από το tapering (!).
Τι πραγματικά πρόκειται να συμβεί;
Η κα Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι ήρθε η ώρα που η ΕΚΤ θα μειώσει την παρέμβασή της προοδευτικά καθώς η οικονομία εμφανίζει σταθερά στοιχεία βελτίωσης και γι' αυτό, τον ρόλο της στήριξης στα κομμάτια της οικονομίας που θα το χρειασθούν αυτό, θα πρέπει να το αναλάβουν οι κυβερνήσεις και μάλιστα συνέστησε «χειρουργικές» παρεμβάσεις…
Οι πραγματικοί λόγοι αυτής της αβεβαιότητας (σ.σ. θα το κάνουμε το tapering, αλλά δεν βιαζόμαστε…) ή των ακραίων αποκλίσεων στη νομισματική πολιτική (σ.σ. η BoJ ετοιμάζει επέκταση της νομισματικής χαλάρωσης) ίσως βρίσκουν την εξήγησή τους στην τελευταία Έκθεση της ESMA (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, ρυθμιστική Αρχή της Ε.Ε.).
Σύμφωνα με δημοσιευμένα στον διεθνή οικονομικό Τύπο αποσπάσματά της, «το υψηλό χρέος, τα υπερτιμημένα περιουσιακά στοιχεία και η αυξανόμενη όρεξη για επένδυση σε επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα κρυπτονομίσματα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα μεγάλο κραχ στις χρηματοπιστωτικές αγορές».
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) επισήμανε, σύμφωνα με τα αποσπάσματα, αυτά τις σοβαρές ανησυχίες της στις τελευταίες αναφορές τάσεων, κινδύνων και τρωτών σημείων, αναφερόμενη σε «επεισόδια» όπως αυτά με την GameStop, την Archegos και την Greensil ως «σημάδια αυξανόμενης αβεβαιότητας…». «Αναμένουμε», αναφέρει η Έκθεση, «να συνεχίσουμε να βλέπουμε μια παρατεταμένη περίοδο κινδύνου για θεσμικούς και λιανικούς επενδυτές για περαιτέρω - πιθανώς σημαντικές - διορθώσεις της αγοράς και θα δούμε πολύ υψηλούς κινδύνους σε ολόκληρo το εύρος αρμοδιότητας της ESMA».
Όπως επισημαίνεται, «το δημόσιο και το εταιρικό χρέος, συνεχίζει να αυξάνεται, ασκώντας μεγάλη πίεση στις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν να τροφοδοτούν με χρήματα στην οικονομία» και προειδοποιεί ότι «Μια απροσδόκητη υποχώρηση της οικονομικής στήριξης θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες αναταραχές στις αγορές».
Από την άλλη η ESMA αναγνωρίζει ότι «η διατήρηση μιας ανοιχτής «κάνουλας» δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης έχει επίσης τους δικούς της κινδύνους, καθώς περιορίζει τα κέρδη των τραπεζών και των ασφαλιστών-που επηρεάζουν τις μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές».
Μέσα σ’ αυτό περιβάλλον και με τον επικεφαλής της Bundesbnak Γενς Βάιντμαν να προειδοποιεί για το πως οι εκτιμώμενες ως προσωρινές πληθωριστικές πιέσεις, μπορούν να μεταλλαχθούν σε μακροχρόνιες, είναι κατανοητό γιατί η τακτική του «προχωράμε σε Tapering αλλά... δεν βιαζόμαστε» αρχίζει να γίνεται η αγαπημένη τακτική των Κεντρικών Τραπεζών όταν απευθύνονται στις αγορές...
Μάλιστα ο κ. Ντε Γκαλό ανέλαβε να εξηγήσει το «γιατί δεν βιαζόμαστε» είναι περισσότερο ταιριαστό στην Ευρωζώνη και στην ΕΚΤ απ’ ότι στις ΗΠΑ. Γιατί όπως είπε, σε αντίθεση με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η ΕΚΤ μπορεί να ρυθμίζει τις μηνιαίες αγορές με βάση τους όρους χρηματοδότησης, γιατί δεν έχει συγκεκριμένο μηνιαίο ανελαστικό όριο αγορών, όπως έχει η Fed… Κατά συνέπεια «ναι πρέπει να προχωρήσουμε σε tapering αλλά δεν υπάρχει βιασύνη…».
Τους επόμενους μήνες θα φανεί το κατά πόσο οι αγορές είναι σε θέση να... αγοράσουν αυτή την τακτική από τους Κεντρικούς Τραπεζίτες ή θα μπερδευτούν για άλλη μία φορά από τις αντίθετες κινήσεις της Ιαπωνίας, αντιδρώντας σπασμωδικά στις πρώτες κινήσεις της Fed και της ΕΚΤ, όπως προειδοποιεί η ESMA.