Η ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες αποκατάστασης και πρόληψης από τις καταστροφικές πυρκαγιές, αλλά και ο μεγαλύτερος βαθμός ετοιμότητας κάποιων παρεμβάσεων, μαζί με τα «εξοικονομώ» και επιδοτήσεις προς επιχειρήσεις που πρέπει να ωριμάσουν άμεσα, διαμορφώνει την «ατζέντα» της δεύτερης παρτίδας επενδύσεων που οδεύουν προς ένταξη στο Σχέδιο Ανάκαμψης των 30,5 δισ. ευρώ. Στόχος είναι, πέρα από την κάλυψη αναγκών που θεωρούνται επείγουσες, να αρχίσουν και οι… δαπάνες.
Δηλαδή να δοθεί προτεραιότητα σε παρεμβάσεις που είναι «ώριμες» για να κόβουν το νήμα της υλοποίησης. Αν όχι από φέτος, από το 2022. Δηλαδή να διασφαλισθεί πως το ποσό που θα «πέσει» στην αγορά τον επόμενο χρόνο θα είναι ισχυρό, στηρίζοντας – μαζί με άλλες επενδυτικές πηγές- τον ρυθμό ανάπτυξης.
Αυτό που επιχειρείται τις επόμενες εβδομάδες είναι στα 16 συνολικά έργα του 2ου πακέτου που τώρα δρομολογείται, αλλά και στα 12 έργα που ήδη εντάχθηκαν στην 1η φάση το καλοκαίρι, να αρχίσει η ροή χρήματος προς τους φορείς υλοποίησης. Και αυτοί με τη σειρά τους να δρομολογήσουν την πληρωμή δικαιούχων.
Ανάλογα θα γίνει και η αναθεώρηση του Σχεδίου για να προσαρμοσθεί στη κλιματική αλλαγή. Στο αρχικό σενάριο, σχεδιαζόταν και αίτημα αναπροσαρμογής του άμεσα (σ.σ .πρέπει να εγκριθεί από Eurogroup) και εν συνεχεία αναθεώρηση ανάλογα με το πόσο «τρέχει» κάθε έργο. Πλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται και η εκδοχή της… αναμονής για να φανεί αν και πόσα «κενά» θα υπάρχουν στα έργα ώστε να γίνουν πιο σωστές «διορθωτικές» κινήσεις. Η λογική αυτή μάλιστα δεν αφορά μόνο στη κλιματική αλλαγή, αλλά το σύνολο των παρεμβάσεων.
Ήδη έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο έργα που ξεπερνούν το ύψος των επιδοτήσεων των 17,8 δισ. ευρώ (σ.σ. φτάνουν στα 18,3 δισ. ευρώ οι εντάξεις). Και τούτο με τη λογική πως κάποια δεν θα φτάσουν στο «νήμα» όπως είναι λογικό με βάση την εμπειρία και άλλων σχημάτων επιδοτήσεων (π.χ. ΕΣΠΑ). Καθώς λοιπόν οι κανόνες του Σχεδίου είναι απαιτητικοί επιτρέποντας μόνο 1 αναθεώρηση το 2023, οι κινήσεις γίνονται με προσοχή και δεν αποκλείεται αυτή η «υπερδέσμευση» να μεγαλώσει σε αξία και άλλο για λόγους ασφαλείας.
Το Σχέδιο Ανάκαμψης έχει ήδη λάβει 4 δισ. ευρώ ως προκαταβολή, και επιχειρείται να εκπληρώσει έως το τέλος του μήνα τα 15 «προαπαιτούμενα» που συνδέονται με το πρώτο πακέτο «δόσης» επιδοτήσεων και δανείων αξίας επιπλέον 4,1 δισ. ευρώ, ώστε να γίνει αμέσως μετά η αίτηση προς την Κομισιόν και να φτάσουν τα λεφτά πριν το τέλος του έτους. Μεταξύ των εν λόγω οροσήμων που συνδέονται με αυτή τη δόση περιλαμβάνονται και 2 κινήσεις για τα δάνεια: οι προγραμματικές συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης/EBRD για την παροχή δανειοδότησης για επιχειρηματικές επενδύσεις αλλά και να γίνει η δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για εμπορικές τράπεζες.
Σύμφωνα με την τοποθέτηση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Θόδωρου Σκυλακάκη, για την εξειδίκευση των μέτρων της ΔΕΘ στα 16 έργα που έχουν εγκριθεί προς ένταξη από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα περιλαμβάνονται δράσεις αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης όπως το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, αντιπλημμυρικά, εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, καθώς επίσης έργα εξοικονόμησης ενέργειας, δράσεις ενίσχυσης καινοτομίας/επιχειρηματικότητας.
Το πιο μεγάλο έργο από το πακέτο για την κλιματική αλλαγή που έχει συνολική αξία 461,2 εκατ. ευρώ είναι οι αναδασώσεις και δασώσεις - ανάπλαση της Πάρνηθας (224 εκατ. ευρώ). Το σχέδιο μαζί με άλλες δράσεις του ΕΣΠΑ εντάσσεται στο Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων 2020-2030, με βάση το οποίο θα φυτευτούν περισσότερα από 30 εκατομμύρια δέντρα. Μετά τις πυρκαγιές του καλοκαιρού το πλάνο για την Πάρνηθα και για την υλοποίηση δράσεων αναδάσωσης σε έκταση 16.500 εκταρίων θα πρέπει να προσαρμοσθεί.
Στο Σχέδιο Ανάκαμψης εντάσσονται και επενδύσεις με στόχο τον περιορισμό των κινδύνων από πλημμύρες (115 εκατ. ευρώ), αλλά και παρεμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, μέσω δράσεων για τη βιοποικιλότητα (100 εκατ. ευρώ) που έχουν μεγάλο βαθμό ευελιξίας και μπορούν να προσαρμοσθούν. Μέρος του είναι και η υπογειοποίηση ή μετατόπιση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που διέρχεται από δασικές περιοχές (100 εκατ. ευρώ) αλλά και η ανάπτυξη υποδομών και αποκατάσταση κτιρίων στο πρώην βασιλικό κτήμα στο Τατόι (45 εκατ. ευρώ).
Υπάρχουν και παρεμβάσεις που συνδέονται με την προμήθεια εξοπλισμού, όπως η εφαρμογή συστημάτων για την παρακολούθηση και διαχείριση κρίσεων (45 εκατ. ευρώ), η απόκτηση εξοπλισμού για την πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών (74 εκατ. ευρώ), η απόκτηση εναέριων μέσων για τη διαχείριση κρίσεων (155 εκατ. ευρώ), και η δημιουργία 13 Περιφερειακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας (19 εκατ. ευρώ).
Στο πεδίο της ενεργειακής μετάβασης το πιο εμβληματικό έργο είναι το Εξοικονομώ, ενώ ακολουθεί και το ανάλογο πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις. Επίσης στο πεδίο της επιχειρηματικότητας μεγάλης αξίας είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων (375 ευρώ), αλλά και το πρόγραμμα επένδυσης στην ανάπτυξη και στην διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος (260 ευρώ), επιτάχυνσης της αναβάθμισης του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών των μεταποιητικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων (75 ευρώ) και η ενίσχυση του αγροτοδιατροφικού τομέα (520 ευρώ). Προωθούνται και οι ειδικές ενισχύσεις για την προσέλκυση εμβληματικών επενδύσεων (175 εκατ. ευρώ) αλλά και δράσεις έρευνας και τεχνολογίας.
