Η επενδυτική ελκυστικότητα των ομολογιακών assets, αναμφίβολα αποτελεί συνάρτηση της σχέσης των ονομαστικών επιτοκίων με το ύψος και τις προοπτικές του πληθωρισμού καθώς από τη σχέση αυτή διαμορφώνεται η πραγματική τους απόδοση.
Και αυτή η σχέση φαίνεται να γεννά καθημερινά και μεγαλύτερους κινδύνους, καθώς όχι μόνο οι πληθωριστικές πιέσεις ενισχύονται, αλλά και οι προοπτικές αλλαγών στη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών και ειδικά της ΕΚΤ επισπεύδονται.
Είναι προφανές ότι η ανοδική τάση του πληθωρισμού στην Ευρώπη σε συνδυασμό με τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις της ΕΚΤ για μικρότερες αγορές τίτλων μέσω του PEPP πριν καν φτάσουμε στο όριο διακοπής της λειτουργίας του, οδηγεί σε σταδιακή αύξηση των ονομαστικών αποδόσεων των ομολογιακών τίτλων, κάτι που ήδη αποτυπώνεται στα υπάρχοντα στοιχεία.
Ο λόγος είναι ότι οι επενδυτές, πέραν του επενδυτικού ρίσκου, υπολογίζουν το πραγματικό επιτόκιο των τίτλων ήτοι, της αλγεβρικής διαφοράς μεταξύ του ονομαστικού επιτοκίου του τίτλου και του πληθωρισμού. Από την διαφορά αυτή προκύπτει το πραγματικό επιτόκιο απόδοσης.
Όσο τα ονομαστικά επιτόκια παραμένουν μηδενικά ή και αρνητικά και ο πληθωρισμός αυξάνεται το πραγματικό επιτόκιο που αποτελεί την πραγματική απόδοση μειώνεται σε πολύ αρνητικά επίπεδα.
Όσο η ΕΚΤ αγόραζε αφειδώς τίτλους μέσω του PEPP, η τάση αυτή μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να ελέγχεται. Με την μείωση των αγορών από την ΕΚΤ και την αύξηση του πληθωρισμού η τάση αυτή επιδεινώνεται. Και αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει ακόμα και αν η ΕΚΤ υποχρεωθεί να αναβάλει για κάποιο διάστημα το κλείσιμο του PEPP, εφόσον ο πληθωρισμός συνεχίσει να αυξάνεται.
Για να αναστραφεί αυτή η τάση οι κεντρικοί τραπεζίτες του 2021, όπως η κα Λαγκάρντ και ο κ. Πάουελ, θα πρέπει να κινηθούν σε απολύτως αντίθετη κατεύθυνση και να κάνουν αυτό που έκανε πριν από 40 χρόνια ο Πωλ Βόλκερ πρόεδρος της Fed το 1981, ήτοι να αυξήσουν τα ονομαστικά επιτόκια.
Κάτι τέτοιο όμως θα ισοδυναμούσε με πυροδότηση βόμβας υδρογόνου στη διεθνή οικονομία, καθώς θα ανέκοπτε μεν την ανοδική τάση του πληθωρισμού αλλά ταυτόχρονα θα καθιστούσε σε χρόνο μηδέν αδύνατη την εξυπηρέτηση του δημόσιου και του ιδιωτικού χρέους που έχει συσσωρευτεί κατά δεκάδες τρισ. δολάρια από το 2008 και ειδικά μετά την άνοιξη του 2020 και την πανδημία.
Αυτός άλλωστε είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο οι κεντρικοί τραπεζίτες με τόση έμφαση φρόντισαν να υπογραμμίσουν προς κάθε κατεύθυνση, ότι το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του tapering, είναι απολύτως ανεξάρτητο χρονικά από την προοπτική και τις προθέσεις τους για μελλοντική αύξηση επιτοκίων...
Την ίδια στιγμή βέβαια εξακολουθούν σε γενικές γραμμές να επιμένουν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν παροδικές. Αυτό γίνεται γιατί διαφορετικά θα ήταν υποχρεωμένοι να δρομολογήσουν τη χρήση του μοναδικού εργαλείου ανάσχεσης των πληθωριστικών πιέσεων, ήτοι τη δρομολόγηση της αύξησης των ονομαστικών επιτοκίων.
Η αλήθεια όμως είναι πέραν των ισχυρισμών και αυτό φάνηκε από τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της FOMC (Fed). Εκεί ξεκάθαρα πέντε από τους πλέον ισχυρούς κεντρικούς τραπεζίτες στο Συμβούλιο της Fed, οι Bullard, Bostic, Daly, Barkin και Logan, υποστήριξαν ξεκάθαρα ότι πριν περάσει η πανδημία δεν πρόκειται να γίνει σαφές το αν οι πληθωριστικές πιέσεις θα έχουν – και για πόσο – παροδικό χαρακτήρα ή όχι...
Μέσα στο περιβάλλον αυτό οι αγορές είναι απολύτως «φυσιολογικό» να αρχίσουν να προσανατολίζονται με τρόπους που ολοένα και περισσότερο αποκλίνουν από τις διαβεβαιώσεις των κεντρικών τραπεζών για την προσωρινότητα του πληθωρισμού...
Και αυτό αναμένεται να αποτυπωθεί αφενός στις ανοδικές τάσεις στον χρυσό και πιθανώς στα κρυπτονομίσματα και αφετέρου στη σταδιακή ενίσχυση των αποδόσεων στα ομόλογα, ιδιαίτερα στις περιοχές υψηλού δημόσιου χρέους...
