Παρουσιάστηκε το νέο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ)

Τους βασικούς άξονες και τους στόχους του νέου Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης των Αποβλήτων στην Αττική παρουσίασε προ ημερών στους Δημάρχους και τους αιρετούς εκπροσώπους των Δήμων, ο Περιφερειάρχης Αττικής Γ. Πατούλης, με το νέο ΠΕΣΔΑ να θεωρείται κρίσιμο να εγκριθεί έως την άνοιξη του 2022 για να μην υπάρξει κίνδυνος απώλειας κοινοτικών πόρων.

Η Κυκλική Οικονομία θα έχει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων. Προς αυτή την κατεύθυνση τόνισε ότι προβλέπεται η δημιουργία 6 Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας:

• Το Δυτικό Πάρκο που θα προκύψει με αναβάθμιση και μετατροπή του ΕΜΑΚ σε πρότυπο πάρκο ανακύκλωσης
• Το Πάρκο Πειραιά που χωροθετείται στο Σχιστό και θα εξυπηρετεί την Περιφερειακή Ενότητα Πειραιά
• Το Βορειοανατολικό Πάρκο που χωροθετείται στο Γραμματικό και θα εξυπηρετεί μέρος της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής
• Το Βόρειο Πάρκο που θα εξυπηρετεί την Περιφερειακή Ενότητα Βόρειου Τομέα
• Το Νοτιοανατολικό Πάρκο που θα εξυπηρετεί μέρος της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής και μέρος του Νότιου Τομέα Αθηνών
• Το Κεντρικό Πάρκο που θα εξυπηρετεί τον Κεντρικό Τομέα και μέρος του Νότιου Τομέα Αθηνών

Ο κ. Πατούλης δεσμεύθηκε ότι σε κανένα Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας της Αττικής δεν θα υπάρχει μονάδα καύσης.

«Έχουμε ήδη δρομολογήσει τις ενέργειες αδειοδότησης αλλά και το ΣΔΙΤ για το Πάρκο Πειραιά στο Σχιστό και το διαγωνισμό για το Γραμματικό, για το Κεντρικό Πάρκο έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία του ΣΔΙΤ και είναι υπό υλοποίηση οι μελέτες αναζήτησης χώρου και αδειοδότησης αυτού, ενώ δρομολογούνται τις επόμενες εβδομάδες και μελέτες αναζήτησης χώρου για μονάδα επεξεργασίας για το Βόρειο Πάρκο και το Νοτιοανατολικό Πάρκο», ανέφερε ο κ. Πατούλης.

Ακολούθως ο κ. Πατούλης αφού επισήμανε πως από το 2001 έως σήμερα, δεν έχει δημιουργηθεί καμία νέα μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή, έχουν δρομολογηθεί μια σειρά από κινήσεις. Μέχρι σήμερα, έχουν δημοπρατηθεί 4 εργοστάσια ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων: 2 έργα 130 εκατομμυρίων ευρώ για υποδομές με τη μέθοδο των κλασσικών δημόσιων έργων και 2 έργα 640 εκατομμυρίων ευρώ για υποδομές, με τη διαδικασία των ΣΔΙΤ.

Συγκεκριμένα:

1. Πρώτη κίνηση ήταν η δημοπράτηση του εκσυγχρονισμού του ΕΜΑΚ Άνω Λιοσίων και τη μετατροπή του σε Πράσινο Εργοστάσιο, ένα έργο προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ. Ο ανάδοχος έχει ήδη εγκατασταθεί και οι σχετικές εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει.
2. Δεύτερη κίνηση ήταν η δημοπράτηση μονάδας επεξεργασίας των απορριμμάτων του Γραμματικού, ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ. Η μονάδα αυτή ήταν σε εκκρεμότητα πάνω από 4 έτη. «Περιμένουμε άμεσα τις τελικές προσφορές των υποψηφίων αναδόχων και εκτιμούμε ότι εντός του 2022 θα αρχίσει η υλοποίηση του έργου», σημείωσε.
3. Η τρίτη κίνηση ήταν η δημοπράτηση των δύο έργων ΣΔΙΤ, ένα για τις ανάγκες του Κεντρικού Τομέα (ύψους 386 εκ. ευρώ) και ένα για την εξυπηρέτηση της περιοχής του Πειραιά (προϋπολογισμού 253,2 εκ. ευρώ). «Για τα δύο έργα έχουν ήδη κατατεθεί οι εκδηλώσεις ενδιαφέροντος των υποψηφίων αναδόχων και σύντομα θα περάσουμε στην επόμενη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου», ανέφερε.

Παράλληλα υπογράμμισε πως στόχος της Διοίκησης είναι κάθε Περιφερειακή Ενότητα να έχει τη δική της μονάδα επεξεργασίας Βιοαποβλήτων και ξεκαθάρισε κατηγορηματικά πως οι νέες απαιτούμενες μονάδες θα χωροθετηθούν εκτός των ήδη αδειοδοτημένων Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ).

Οι βασικοί άξονες του Σχεδίου Δράσης δίνουν έμφαση στην ανακύκλωση και υποστήριξη των δήμων στο δύσκολο έργο της επίτευξης των εθνικών και ευρωπαϊκών στόχων, αφορούν στην ανάπτυξη αποκεντρωμένου δικτύου διαχείρισης βιοαποβλήτων για να «ελαφρύνει» άμεσα ο ΧΥΤΑ Φυλής εκτρέποντας εκατοντάδες χιλιάδες τόνους αποβλήτων από την ταφή, αλλά και στη δημιουργία νέων υποδομών.

Αναφερόμενος στις νέες Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων, ενημέρωσε πως ήδη εκπονούνται οι σχετικές μελέτες και αναμένεται από το 2022 να αρχίσουν να δημοπρατούνται 10 - 15 αποκεντρωμένες μονάδες σε όλη την Περιφέρεια.

Κατά τον Περιφερειάρχη, οι νέες απαιτούμενες μονάδες θα χωροθετηθούν εκτός των ήδη αδειοδοτημένων ΟΕΔΑ. Ανέφερε ότι η ΟΕΔΑ Φυλής είναι ήδη κορεσμένη από δραστηριότητες, ενώ δεσμεύθηκε ότι η ΟΕΔΑ Γραμματικού θα υποδεχτεί αυστηρά και μόνο όσα απόβλητα προβλέπονται στις σχετικές αδειοδοτήσεις και τίποτα παραπάνω και ότι η υπό σχεδιασμό και αδειοδότηση ΟΕΔΑ Σχιστού θα υποδεχθεί αυστηρά και μόνο όσα απόβλητα προέρχονται από την Περιφερειακή Ενότητα Πειραιά.

Όπως ανέφερε, υπολογίζεται ότι με σωστή χρήση του εξοπλισμού από τους Δήμους, εντός της επόμενης διετίας θα έχουμε τουλάχιστον διπλασιασμό των ποσοστών ανακύκλωσης στην Αττική και κάλυψη του στόχου του 50% ανακύκλωσης το 2025. Υπογράμμισε επίσης πως τελικός στόχος είναι με την ολοκλήρωση των περιφερειακών υποδομών επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων να τερματιστεί η λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής και να υλοποιηθούν τα απαιτούμενα έργα αποκατάστασης.

Προ ημερών ο ΕΔΣΝΑ γνωστοποίησε και τη μελέτη για την ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ του ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΠΕΣΔΑ) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΣΜΠΕ).

Σύμφωνα με το υπό αναθεώρηση ΠΕΣΔΑ (2016) στην Αττική προβλέπονται οι ακόλουθες υποδομές:

• Αναβάθμιση και επέκταση της δυναμικότητας του ΕΜΑ Λιοσίων έως και τους 350.000 tn ετησίως.
• Δημιουργία νέων μονάδων συνολικής δυναμικότητας έως 650.000tn ετησίως λαμβάνοντας υπόψιν την αρχή της εγγύτητας στους χώρους παραγωγής, την ισόρροπη αποκεντρωμένη εξυπηρέτηση των αναγκών και κριτήρια οικονομίας κλίμακας ως ακολούθως:

Ι. Μία ή Δύο Μονάδες στην περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικού Τομέα Αθηνών συνολικής δυναμικότητας έως 260.000 tn ετησίως

ΙΙ. Μία Μονάδα στην περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιώς δυναμικότητας έως 180.000 tn ετησίως. Η Μονάδα θα χωροθετηθεί κατά προτεραιότητα σε ήδη αδειοδοτημένο χώρο για την κατασκευή κεντρικού Σ.Μ.Α.

ΙΙΙ. Μία Μονάδα στην νότια Αττική, δυναμικότητας έως 150.000 tn ετησίως.

IV. Μία Μονάδα στην Βόρειο-ανατολική Αττική, δυναμικότητας έως 60.000 tn ετησίως, που προσδιορίζεται στην ΟΕΔΑ Β.Α. Αττικής.

Επίσης, το ΠΕΣΔΑ του 2016 προέβλεπε τις κάτωθι υποδομές για την επεξεργασία των βιοαποβλήτων:

- Μετατροπή της μιας εκ των τριών γραμμών επεξεργασίας οργανικών του ΕΜΑΚ σε γραμμή επεξεργασίας βιοαποβλήτων από ∆σΠ, δυναμικότητας ~ 100.000 tn/ετησίως.

- Ενσωμάτωση στο ΠΕΣ∆Α των μονάδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων από ΔσΠ που προβλέπονται στα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης ενώ στο πρώτο στάδιο ανάπτυξης του εν λόγω δικτύου προβλέπονταν μία μονάδα στα Μέγαρα και μία μονάδα στην ΟΕΔΑ ΒόρειοΑνατολικής Αττικής.

Στη βάση αυτή, η πρόοδος υλοποίησης των προβλέψεων του ΠΕΣΔΑ 2016 αναφορικά με τον σχεδιασμό των απαιτούμενων υποδομών αποτυπώνεται ακολούθως:

• Είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για την «Αναβάθμιση και Λειτουργία του ΕΜΑ Άνω Λιοσίων και μετατροπή αυτού σε ʺΠράσινο Εργοστάσιο”» με δυναμικότητα 300.000 tn/y (ΑΣΑ και προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα), εκ των οποίων τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα θα είναι έως 100.000 tn/y. Η μονάδα θα μπορεί να διαχειρίζεται επιπλέον πράσινα απόβλητα-κλαδέματα από 20.000 έως 35.000 tn/yr.
• Ο ΕΔΣΝΑ υπέβαλε προτάσεις στη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ για την υλοποίηση (i) της ΟΕΔΑ Κεντρικού Τομέα Αθηνών και (ii) της ΟΕΔΑ ΠΕ Πειραιώς & Νήσων με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), η υπαγωγή των οποίων στις διατάξεις του Ν. 3389/2005 και η υλοποίηση τους με ΣΔΙΤ εγκρίθηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα στις 5/11/2020. Στην παρούσα φάση είναι σε εξέλιξη η διαγνωστική έρευνα αγοράς των εν λόγω έργων με τα σχετικά ερωτηματολόγια να έχουν δημοσιευτεί από τον ΕΔΣΝΑ στις 3/3/2021.
• Mε την Α.Π. 3818/15-12-2020 Απόφαση της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης ΕΠ Περιφέρειας Αττικής, αποφασίστηκε η ένταξη της Πράξης «ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΛΕΓΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΟΕΔΑ Β.Α. ΑΤΤΙΚΗΣ» με Κωδικό ΟΠΣ 5074451 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», στον Άξονα Προτεραιότητας 14: «ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ (ΤΣ)», ο οποίος συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής, με τίτλο: «Ολοκλήρωση και συμπλήρωση υποδομών ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων στην Περιφέρεια Αττικής», μετά από σχετικό αίτημα χρηματοδότησης του Ειδικού Διαβαθμικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ). Στην παρούσα φάση είναι σε εξέλιξη η διαδικασία δημοπράτησης του έργου.
• Ο ΕΔΣΝΑ έχει υπογράψει προγραμματικές συμβάσεις με τους Δήμους Κυθήρων και Ύδρας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παραγόμενων στερεών αποβλήτων στα νησιά που περιλαμβάνουν ΣΜΑΥ, ΜΕΒΑ και ΧΥΤΥ. Όπως έχει αναφερθεί προηγουμένως στο κείμενο, η κατασκευή των ΧΥΤΥ στα νησιά Κυθήρων και Αντικυθήρων έχει ολοκληρωθεί και πλέον υλοποιείται η δοκιμαστική τους λειτουργία. Τα έργα στο νησί της Ύδρας βρίσκονται στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2023.